مکارم شیرازی از آیت‌الله‌های قم، گفته‌ است اگر اصول‌گرایان با کاندیدای واحدی در انتخابات شرکت نکنند، شکست می‌خورند. کسان دیگری از سران اصول‌گرایان در همین روزها نسبت به احتمال شکست اصول‌گرایان در صورت تعدد کاندیداها هشدار داده‌اند. برخی از افرادی که نامشان به عنوان نامزد مطرح است از جمله محمد باقر قالیباف و محسن رضایی اعلام کرده‌اند که قصد ندارند کاندیدا بشوند. تشتت در صفوف اصولگرایان ادامه دارد.

اصول‌گرایی در یک دور باطل سیاسی(عکس: آرشیو)

مکارم شیرازی نگرانی خود نسبت به تعدد نامزدهای انتخاباتی اصول‌گرا را روز چهارشنبه ۱۱ اسفند در در دیدار با  بادامچیان دبیر کل حزب موتلفه و مصطفی میرسلیم کاندیدای این حزب ایراد کرد که برای گفتگو با او به قم رفته بودند. مکارم شیرازی در آن دیدار گفت: «اگر تمام اصولگرایان یک نفر را معرفی کردند امیدی به نتیجه انتخابات هست اما اگر کاندیداهای متعددی معرفی کنند، مطمئن باشید که در شرایط فعلی موفقیتی حاصل نخواهد شد.»

این دیدار پس از آن صورت گرفت که اسدالله بادامچیان هفته گذشته، در روزهایی که مجمع عمومی «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» تشکیل شده بود تا یک لیست مشترک از نامزدهای اصولگرا را اعلام و سرانجام به کاندیدای واحدی برای شرکت در انتخابات برسند، بر اصلح بودن مصطفی میرسلیم کاندیدای موتلفه تاکید کرده بود.

در همان روزها حامیان حمید رضا بقایی معاون سابق احمدی‌نژاد که به عنوان فرد مستقل نامزد شرکت در انتخابات شده بود، در معرض نور قرار گرفتند؛ دفاع تمام قد و پروپاگانداگونه‌ی اسفندیار رحیم مشائی از بقایی و اعلام اسامی افراد ستاد انتخاباتی‌ بقایی، نقش «حزب بهار» در نامزدی او را آشکار کرد.

به این‌ها باید موضعگیری جبهه پایداری نزدیک به محمدتقی مصباح یزدی را افزود که جزء نیروهای تشکیل‌دهنده جبهه مردمی (جمنا) نیست. مرتضی آقاتهرانی دبیرکل جبهه پایداری در اشاره به جمنا گفته است: «ما کار خودمان را خواهیم کرد و جمنا هم تلاششان را می‌کنند».

گذشته از گروه‌های اصولگرای سنتی، باید به «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» اشاره کرد که به نظر  می‌رسد بزرگترین تشکل اصولگراست. در معرفی این جبهه گفته شده که قرار است خطوط مشترک اصولگرایان را برجسته و از این طریق به نزدیکی آن‌ها برای شرکت متحدانه در انتخابات ریاست جمهوری کمک کند؛ امری که لااقل تا کنون خلاف آن به چشم می‌خورد.

مجمع عمومی «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» (جمنا) بعدا از ظهر روز ۵ اسفند بدون اعلام اسامی ۱۰ نامزد موعود پایان یافت. در نهایت لیست ۲۱ نفره‌ای منتشر و اعلام نام نامزدها به اوایل سال آینده موکول شد. و این در حالی بود که گفته می‌شد ابراهیم رئیسی بیشترین رای را در آن نشست به دست آورده است.

تعدادی از افرادی که نامشان در لیست ۲۱ نفره آمده در مجمع عمومی شرکت نداشتند. برخی نیز نامزدی خود را تکذیب کردند. چند تن هم اعلام انصراف داده‌اند.

محمد باقر قالیباف شهردار تهران اعلام کرد که نامزد نیست. حسین قربانزاده، دبیرکل جمعیت پیشرفت و عدالت ایران اسلامی اظهار داشت قالیباف مذاکراتی برای کاندیدا شدن نداشته و جمنا بر اساس لطف و علاقه خود نام او را مطرح کرده‌اند.

این در حالی است که گفته می‌شود در مجمع عمومی جمنا قالیباف یکی از کاندیداها با بیشترین آراء بوده است.

نام قالیباف در ماه‌های اخیر با دو مسأله گره خورد: واگذاری زمین‌های شهرداری با تخفیف‌های بالا و بدون ضابطه، و نحوه عملکرد شهرداری در رابطه با ایمنی ساختمان پلاسکو و آتش‌سوزی آن ساختمان انتقادات شدیدی را متوجه قالیباف کرد،

محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت که هفته پیش در گفت‌و‌گو با رسانه‌ها آمادگی خود را برای اجرای «تکلیف نیروهای انقلاب» اعلام کرده بود در روزهای اخیر از میدان مبارزه انتخاباتی پا پس کشیده است.

او یک روز پیش از برگزاری مجمع عمومی جمنا در واکنش به احتمال کاندیداتوری اش گفته بود: «البته به تکلیف نیروهای انقلاب احترام می‌گذارم. ردکردن چنین تقاضایی برای من سخت است. اگر به من تکلیف کردند، درباره آن فکر خواهم کرد.»

چند روز پیش عبدالحسین روح‌الامینی، دبیرکل حزب توسعه و عدالت و مشاور پیشین انتخاباتی محسن رضایی گفت رضایی به شورای مرکزی این حزب اعلام کرده قصد شرکت در انتخابات را ندارد.

محمد باقر قالیباف و محسن رضایی پیش از این نیز در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده بودند. از این دو به اضافه سعید جلیلی به عنوان «مهره‌های سوخته» نام برده می‌شود. سعید جلیلی که پیش از این نیز برای رسیدن به ریاست جمهوری بخت خود را آزموده بود گرچه در مجمع عمومی جمنا حضور نداشت اما نامش در لیست ۲۱ نفره جمنا قرار دارد.

ابراهیم رئیسی که گفته می‌شود می‌تواند اصولگرایان را پشت سر خود بسیج کند، ساعاتی پس از انتشار لیست ۲۱ نفره جمنا نامزدیش توسط آستان قدس تکذیب شد.

پرویز فتاح رئیس کمیته امداد نیز نامزدی خود را تکذیب کرده است.

تحرکات اخیر در میان گروه‌های اصولگرا بسیاری را به این نتیجه رسانده که اصولگرایان قادر نیستند با یک نامزد واحد در انتخابات شرکت کنند.

خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) روز ۱۰ اسفند در تحیلی نوشت شواهد و رخدادها در فضای سیاسی نشان می‌دهد که اجماع اصولگرایان «ناممکن و دور از دسترس» است و جمنا نتوانسته چهره‌ها و طیف‌های مختلف سیاسی طیف اصولگرا را زیر چتر خود گردآورد.

ایرنا نتیجه گرفته است که عدم حضور چهره‌های شناخته شده طیف میانه‌رو اصولگرا از جمله علی لاریجانی رئیس مجلس در جمنا حاکی از این است که این طیف در انتخابات پیش رو از روحانی حمایت خواهد کرد: «از دید بسیاری از تحلیلگران، عملکرد این روزهای طیف لاریجانی را می توان نشانه‌ای از تصمیم جدی رهبران آن برای تداوم استراتژی انتخاباتی‌شان در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۴ یعنی ائتلاف با اصولگرایان و اعتدال گرایان دانست.»

رسانه‌های اصولگرا در مقابل، به بررسی موقعیت حسن روحانی در انتخابات پیش رو پرداخته‌اند.

تحلیلی که در یکی از سایت‌های نزدیک به اصول‌گرایان منتشر شده، روحانی را با خاتمی و احمدی‌نژاد مقایسه کرده و نتیجه گرفته است که از آن جا که آرای روحانی بیشتر از آرای طرفداران هاشمی رفسنجانی بود، ممکن است در دور اول نتواند اکثریت لازم را کسب کند.

در ادامه گفته شده چنانچه اصول‌گرایان بتوانند با کاندیدای واحدی در انتخابات شرکت کنند که:«نه فقط دارای آرای بالایی باشد، بلکه جلوی بسیج حامیان روحانی در طبقات مختلف اجتماعی را نیز بگیرد و حتی بخشی از آرای ریخته شده او را به خود اختصاص دهد، آن وقت شانس شکست روحانی حتی در مرحله اول انتخابات بسیار بالا خواهد بود.»

به نظر می‌رسد جمنا تلاش دارد چنین نامزدی را به جلوی صحنه براند.

لطف‌الله فروزنده دبیر هیئت رئیسه شورای مرکزی جمنا روز ۱۳ اسفند تلاش کرد تصویری گسترده‌تر از نیروهای تشکیل‌دهنده از این جبهه ارائه دهد. خبرگزاری فارس به نقل از او نوشت هر فردی که دل در گرو ترویج انقلاب و ارزش‌های آن دارد می‌تواند عضو جبهه باشد. فروزنده افزود: «این جبهه، درصدد است گفتمان انقلاب اسلامی را که توسط حضرت آقا تبیین می‌شود، ترویج کند و حق مردم را مطالبه کند.»

بقایی نیز شانس خود را می‌آزماید. او در توضیح نامزدی خود گفته است: «من فکر می‌کنم اساساً یک گفتمان بیشتر وجود ندارد. اصلاً راه دیگری وجود ندارد. کاری که آقای احمدی نژاد در دولت‌های گذشته انجام می‌دادند بینی و بین‌الله رقیبی دارد؟ آلترناتیوی وجود دارد؟»

آیا باید حضور بقایی را در رقابت‌های انتخاباتی جدی گرفت؟ اسفندیار رحیم مشایی یار دیرین محمود احمدی‌نژاد گفته است: «شاید از نظر برخی آقایان کاندیداتوری بقایی شوخی باشد همان طور که کاندیداتوری احمدی نژاد در ۸۴ و خاتمی در ۷۶ شوخی بود.»

در هر حال حضور او برای برخی از اصولگرایان نگران‌کننده است. شاید بتوان میان کمپین انتخاباتی یاران احمدی‌نژاد برای بقایی و اظهار نگرانی مکارم شیرازی درباره سرنوشت اصولگرایان ارتباطی برقرار کرد.

مکارم شیرازی در همان دیدار با بادمچیان و میرسلیم به انتخاب ترامپ بعنوان رئیس جمهور آمریکا اشاره و اظهار نگرانی کرد چنین وضعیتی در ایران نیز تکرار شود. او گفت: «امروز اگر عده‌ای وارد صحنه انتخابات شوند و وعده‌های دروغین به مردم بدهند ممکن است جمعیت زیادی را مجذوب خود کنند.»

حسن روحانی تلاش می‌کند با انجام مانورهایی آرای بیشتری از اصولگرایان را به سبد خود بریزد و اصولگرایان تلاش دارند با همگرایی پیرامون یک نامزد مشترک  آرای او را بشکنند.

کدام یک از کاندیداهای اصولگرا توان رسیدن به خط پایان مسابقه را خواهد داشت؟ کدام «رجل سیاسی» اصولگرا از اعتماد به نفس و اقبال لازم برای ایفای نقش نامزد واحد اصول‌گرایان برخوردار است؟

آیا اصولگرایان قادر خواهند بود کاندیدای واحدی را به کارزار انتخاباتی بفرستند یا تلاش‌های آنان در حد چانه‌زنی‌های بعدی بر سر تقسیم قدرت باقی خواهد ماند؟


بیشتر بخوانید:

اصولگرایان و بحران در توافق بر سر کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری

لیست ۱۰ نفره «جبهه مردمی» برای انتخابات ریاست جمهوری، لحظاتی پس از انتشار جمع‌آوری شد