نمایندگان مجلس ایران در جلسه علنی صبح یک‌شنبه ۲۶ دی مرخصی اجباری زایمان برای پدران را تصویب کردند. این مصوبه با ۱۳۶ رأی موافق، ۳۶ رأی مخالف و دو رأی ممتنع از مجموع ۲۰۶ نماینده حاضر تصویب شد.
براساس مصوبه نمایندگان مجلس، از تاریخ تصویب این قانون تمامی مردان شاغل در قوای سه‌گانه، بخش‌های دولتی و عمومی غیردولتی که صاحب فرزند می‌شوند، از دو هفته مرخصی تشویقی برخوردار می‌شوند. این مصوبه باید برای تایید به شورای نگهبان برود.
یک‌شنبه هفته گذشته در جریان بررسی مواد لایحه برنامه ششم توسعه، ماده واحده مربوط به مرخصی زایمان بررسی شد. در این ماده آمده بود: «کلیه مردان شاغل که صاحب فرزند می‌شوند، از دو هفته مرخصی اجباری برخوردار می‌شوند.»
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، پس از خوانده شدن این بند، پیشنهاد حذف این ماده را داد و گفت: «خانم‌ها وضع حمل می‌کنند، آقایان مرخصی بگیرند؟ (خنده نمایندگان)… این از عجایب است.»
این واکنش رئیس مجلس ایران انتقادات زیادی را برانگیخت و لاریجانی به صحبت‌های عوامانه و غیرکارشناسانه بودن حرف‌هایش متهم شد.
پیشنهاد حذف این ماده اما با موافقت نمایندگان روبه‌رو نشد و تنها به دلیل وجود برخی ابهامات در بندهای مختلف این ماده، برای رفع ابهام به کمیسیون تلفیق ارجاع داده شد.
سابقه چند ساله مرخصی زایمان برای مردان
در ایران از سال ۱۳۹۱ موضوع مرخصی زایمان مردان مطرح شد. این تغییرات به دنبال تغییر سیاست ایران به دستور لی خامنه‌ای برای افزایش جمعیت روی داد. در اسفند ماه سال ۱۳۹۱ لایحه «اصلاح قوانین جمعیت و تنظیم خانواده» در مجلس مصوب شد و طبق ماده واحده آن قرار شد از تاریخ لازم‌الاجراشدن این قانون همه محدودیت‌های مقرر در قانون تنظیم خانواده و جمعیت مصوب سال ۷۲ و سایر قوانینی که براساس تعداد فرزند برای والدین شاغل یا فرزندان آن‌ها ایجاد شده است، لغو شود.
در تبصره دوم ماده واحده این لایحه مصوب شد مرخصی زایمان مادران از شش ماه به ۹ ماه افزایش یابد و همسر آن‌ها نیز از دو هفته مرخصی اجباری (تشویقی) برخوردار شود، اما این مصوبه به دلیل عدم پیش‌بینی محل تأمین بار مالی اجرای آن، مورد ایراد شورای نگهبان قرار گرفت و برای اصلاح به مجلس بازگردانده شد.
اردیبهشت ماه سال ۹۲ معاونت امور زنان و خانواده وقت لایحه‌ای با عنوان «لایحه اصلاح قانون ترویج تغذیه با شیر مادر» را تهیه کرد که در آن منبع تأمین بار مالی افزایش مرخصی زایمان و مرخصی زایمان پدران پیش‌بینی شده بود. این لایحه، خرداد ماه سال ۹۲ در مجلس به تصویب رسید که به گفته حسین‌علی شهریاری، رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، براساس این لایحه دولت مجاز است مرخصی زایمان مادران را از شش ماه به ۹ ماه افزایش دهد و دو هفته مرخصی اجباری نیز برای پدران در نظر بگیرد. البته، این مرخصی باید حتماً در زمان آن استفاده شود و غیرقابل خرید و غیرقابل ذخیره است.
همچنین لایحه «ترویج تغذیه با شیر مادر» که دستگاه‌ها را مجاز (نه مکلف) به افزایش دوره مرخصی زایمان کرده بود، تیرماه سال ۹۲ ابلاغ شد، اما در دولت حسن روحانی به دستور اسحاق جهانگیری، معاون اول رییس‌جمهوری، مصوبه افزایش مرخصی زایمان و مرخصی زایمان پدران رد شد تا مورد تصویب مجدد قرار بگیرد.
یک سال قبل از تصویب این طرح در مجلس، معصومه آباد عضو شورای شهر تهران از تصویب یک ماهه مرخصی زایمان برای پدران در مجمع مشورتی بانوان شوراهای اسلامی کلان‌شهرها و مراکز استان‌ها خبر داد، اما این خبر در همین حد باقی ماند.
ماهانه ۱۲۰ هزار زاد و ولد در ایران ثبت می‌شود و با توجه به این که مرکز آمار ایران ۱۱ درصد زنان ایرانی را شاغل و بیش از ۸۰ درصد را خانه‌دار دانسته است، هر ماه کمتر از پنج هزار مادر ایرانی از مرخصی زایمان استفاده می‌کنند.
در مورد مردان باید گفت بیش از ۸۰ درصد از پدران شاغل هستند و به این ترتیب، تقاضای مردان برای استفاده از مرخصی زایمان، ماهانه بیش از ۱۰۰ هزار مورد است.
زنان اما در صورت استفاده از مرخصی زایمان با نگراین از دست دادن شغل خود روبه رو هستند. سازمان تامین اجتماهی پیش‌تر اعلام کرده بود که ۴۷ هزار نفر از ۱۴۵ هزار زنی که در يک دوره ۱۸ ماهه از مرخصی شش ماهه زايمان استفاده کردند پس از بازگشت به کار اخراج شدند.