عفو بین‌الملل شبه‌نظامیان شیعه در عراق را به «جنایت جنگی» متهم کرده و بخشی از مسئولیت جنایات جنگی را به خاطر صدور اسلحه به عراق متوجه جامعه جهانی کرده است.
در گزارش عفو بین‌الملل که پنجشنبه ۵ ژانویه منتشر شده، آمده است که شبه‌نظامیان شیعه در عراق سلاح مورد نیازشان را از زرادخانه‌های عراق تأمین می‌کنند. ۱۶ کشور جهان، از جمله ایران، آمریکا، روسیه، فرانسه، آلمان و اتریش با صدور اسلحه به عراق به طور غیر مستقیم در تسلیح شبه‌نظامیان شیعه عراقی دخالت دارند.
عفو بین‌الملل گزارش یاد شده را بر اساس پژوهش‌های میدانی، تحلیل برخی سندها و بررسی عکس‌ها و ویدیوهایی که به تدریج از ژوئن ۲۰۱۴ تهیه کرده، تهیه و تنظبم کرده است.
بر اساس گزارش عفو بین‌الملل، شبه‌نظامیان شیعه با برخورداری از سلاح‌های سنگینی مانند توپ و تانک، «هزاران مرد و نوجوان سنی» را می‌ربایند و آن‌ها را شکنجه و آزار می‌دهند و یا اعدامشان می‌کنند. مصادره یا تخریب عامدانه اموال سنی‌های عراق هم همچنان در دستور کار شبه‌نظامیان شیعه عراقی قرار دارد.
در گزارش عفو بین‌الملل ۴۰ گروه شبه‌نظامی شیعه در عراق فهرست شده است.
بر اساس این گزارش شبه‌نظامیان شیعه عراقی از سال ۲۰۱۴ تاکنون بعد از ظهور گروه «دولت اسلامی» (داعش) بر «نفوذ و قدرتشان» افزوده‌اند و در سال گذشته هم در بدنه ارتش عراق ادغام شدند و به این ترتیب رسمیت پیدا کردند.
عفو بین‌الملل شبه‌نظامیان شیعه عراقی را به اقدامات تلافی‌جویانه و انتقام‌گیری از سنی‌های عراقی متهم کرده است.
باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا سال گذشته در دیدار و گفت‌و‌گو با حیدر عبادی، نخست‌وزیر عراق، گفته بود که به نظر او شبه‌نظامیان شیعه عراقی در مبارزه با داعش «نقش مؤثری» ایفا کرده‌اند.
اوباما در جریان دیدار خود با عبادی در کاخ سفید اعلام کرده بود که واشنگتن ۲۰۰ میلیون دلار دیگر به منظور کمک‌های انسانی در اختیار دولت عراق می‌گذارد. گفته شده بود که بخشی از این کمک‌ها، تسلیحاتی و برای مبارزه با داعش است. اما جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید ارائه کمک‌های تسلیحاتی به عراق را تکذیب کرده بود.
عفو بین‌الملل از کشورهای صادرکننده اسلحه و همچنین از روسیه و ایران خواسته است که در ارسال سلاح به عراق سختگیری کنند: «کشورهای صادرکننده سلاح به عراق باید توجه داشته باشند که از این سلاح‌ها برای تسلیح شبه‌نظامیان و برای نقض حقوق بشر سوءاستفاده نشود.»
عفو بین‌الملل می‌گوید در غیر اینصورت صادرکنندگان سلاح می‌بایست از صدور اسلحه به عراق خودداری کنند.
در آستانه روی کار آمدن دولت روحانی، خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که دولت عراق توافقنامه‌ای برای خرید اسلحه و مهمات جنگی به‌ارزش ۱۹۵ میلیون دلار از ایران، امضاء کرده است. وزارت دفاع عراق اما با صدور بیانیه‌ای این خبر را تکذیب کرده بود.