رضا صالحی امیری، وزیر جدید ارشاد اسلامی شامگاه چهارشنبه ۱۲ آبان در یک گفت‌و‌گوی زنده که از شبکه خبر تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شد، اعلام کرد که حسن روحانی، رییس جمهوری اسلامی به او دستور داده است که به سرعت تحولات فرهنگی در کشور بیفزاید.

رضا صالحی امیری، وزیر جدید ارشاد اسلامی
رضا صالحی امیری، وزیر جدید ارشاد اسلامی

صالحی امیری که ۱۱ آبان در جلسه رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی با ۱۸۰ رأی موافق، ۸۹ رأی مخالف و ۶ رأی ممتنع به وزارت ارشاد اسلامی منصوب شد، در گفت‌وگو با شبکه خبر گفت که پیش از برگزاری جلسه رأی اعتماد، به مدت دو روز با برخی نمایندگان مجلس در حال مذاکره و رایزنی بوده است. عمده‌ترین نگرانی نمایندگان هماهنگی و همسویی بیشتر ارشاد اسلامی با نهادهای تحت تکلف رهبر جمهوری اسلامی و همچنین توجه بیشتر به نگرانی‌های آیت‌الله خامنه‌ای و مراجع تقلید شیعه است.

ولنگاری فرهنگی: یک چالش

وزیر جدید ارشاد اسلامی اعلام کرد که در وهله اول قصد دارد «ثبات و آرامش» را به وزارتخانه‌اش بازگرداند و سپس در جهت تدوین الگویی بین نهادهای فرهنگی موازی در ایران بکوشد. «ولنگاری فرهنگی» همچنان یک چالش است. صالحی امیری گفت: «وقتی رهبری از ولنگاری فرهنگی صحبت می‌کنند، اولین سؤال این است که ولنگاری فرهنگی دقیقاً چیست؟ ما باید این مفهوم را به شاخص‌های فرهنگی تبدیل کنیم. تا جایی که بنده از صحبت‌های ایشان برداشت کرده‌ام، این عبارت به معنای نوعی بی‌اهتمامی در حوزه فرهنگ است.»

آیت‌الله خامنه‌ای در خرداد ۹۵ در دیدار با نمایندگان مجلس دهم برای نخستین بار در انتقاد از سیاست‌های وزارت ارشاد اسلامی در دوران صدارت علی جنتی عبارت «ولنگاری فرهنگی» را به کار برد. رهبر جمهوری اسلامی توضیح داده بود که منطور او از «ولنگاری فرهنگی» کوتاهی در تولید کالای فرهنگی مفید و جلوگیری از تولید کالای فرهنگی مضر است.

این موضوع نحوه سانسور کتاب در ایران، توزیع کتاب در کتابخانه‌های عمومی، کنسرت‌های موسیقی، سینمای اجتماعی ایران و همچنین شبکه‌های اجتماعی را دربرمی‌گیرد.

رضا صالحی امیری در گفت‌و‌گوی زنده تلویزیونی با شبکه خبر گفت که در این عرصه‌ها ۲۳ آسیب را شناسایی کرده، روز گذشته با مدیران فرهنگی‌اش موضوعاتی را در میان گذاشته و به آن‌ها تذکراتی داده است و حالا قصد دارد شاخص‌های فرهنگی تازه‌ای را برای برآوردن خواسته‌های مراجع تقلید و رهبر جمهوری اسلامی تدوین کند.

او گفت: «وزارت ارشاد باید تخصصی اداره شود و از مداخله عناصر خارج از فرهنگ در آن جلوگیری شود.»

شبکه‌های اجتماعی و موسیقی

رضا صالحی امیری به دو چالش مهم دیگر نیز اشاره کرد: شبکه‌های اجتماعی در اینترنت و موسیقی. او در ضرورت سانسور شبکه‌های اجتماعی گفت: «ما نه می‌توانیم فضای مجازی را نفی کنیم و نه می‌توانیم آن را صد در صد بپذیریم. چگونه می‌شود انبوهی از داده‌های فرهنگی را به منازل مردم ببریم بدون اینکه پیش‌بینی‌های لازم را در خصوص تأثیرات آنها انجام دهیم؟ برای من دسترسی آزاد به اطلاعات همزمان با تفکیک دادن تهدیدها از فرصت‌ها در فضای مجازی دو اصل مهم هستند.»

در عرصه موسیقی هم بیش‌و‌‌کم این سیاست دوگانه به چشم می‌خورد. دوازدهمین وزیر ارشاد اسلامی در جمهوری اسلامی اعلام کرد که فقط یک درصد از موسیقی تولید شده در ایران اجرای زنده است و کمتر از ۷۰۰ هزار نفر هم هر سال در کنسرت‌های موسیقی شرکت می‌کنند. بیش از ۵۳ درصد از موسیقی کشور نیز در انحصار صدا و سیماست. با این‌حال او تأکید کرد که کنسرت‌های موسیقی می‌بایست با «رعایت اصول اخلاقی» برگزار شوند.

صالحی امیری در زمینه گردشگری و میراث فرهنگی و تخریب گسترده برخی محوطه‌های تاریخی (برای مثال تخریب هسته تاریخی شهر میبد که در زمان صدارت علی جنتی اتفاق افتاد) سیاست‌های خود را تشریح نکرد.

او که پس از کسب رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی به دیدار حسن خمینی شتافته بود، تصمیم‌گیری درباره تغییرات احتمالی مدیران ارشاد اسلامی را به روزهای آتی موکول کرده است.

بیشتر بخوانید: