به مناسبت صدمین سال درگذشت مارک تواین چاپ تازه‌ای از «تام سایر» و «هکلبری‌فین» به بازار آمد. در چاپ تازه مهم‌ترین رمان‌های مارک تواین حذف دو واژه جنجال‌آفرین شد.
به گزارش خبرگزاری رویترز «تام سایر» و «هکلبری‌فین» که از مهم‌ترین رمان‌های مارک تواین به شمار می‌آیند، به مناسبت صدمین سال درگذشت این نویسنده آمریکایی و مهم‌ترین نماینده سبک رئالیسم در ادبیات آمریکا با حذف دو واژه تجدید چاپ شدند. سانسور دو کلمه در این رمان‌ها که به رنگین‌پوستان اشاره داشت، در آمریکا جنجال‌آفرین شد.
ناشر «تام سایر» و «هکلبری‌فین» بنگاه انتشاراتی «NewSouth Books »، در مونتگومری، آلاباماست. ناشر در بیانیه‌ای که انتشار داد اعلام کرد که دو کلمه را که به رنگین‌پوستان اشاره داشت و می‌توانست توهین‌آمیز تلقی شود از این دو رمان حذف کرده است.
ناشر در این بیانیه نگفت که این دو کلمه چه کلماتی بودند، اما خوانندگان آثار مارک تواین می‌دانند که در «تام سایر» و «هکلبری‌فین» نویسنده از واژه «Nigger» برای سیاه‌پوستان و واژه «Injun» برای سرخ‌پوستان استفاده کرده است. در چاپ تازه «تام‌سایر» و «هکلبری‌فین» ناشر این دو واژه را سانسور و حذف کرده است. به جای واژه «Nigger» از «برده» و به جای واژه «Injun» از «سرخ‌پوست» استفاده شده است.
ناشر آثار مارک تواین در بیانیه‌ای که به این مناسبت انتشار داد اعلام کرد که صرفاً به دلیل احترام به حقوق رنگین‌پوستان این دو واژه را از آثار مارک تواین حذف کرده است.
پیش از این برخی از سیاستمداران چپ‌گرا در آمریکا و فعالان حقوق بشر خواهان حذف این دو واژه از آثار مارک تواین شده بودند. به خاطر همین دو واژه در بسیاری از مدارس آمریکا تدریس «هکلبری‌فین» و «تام سایر» مجاز نیست.
بسیاری از رسانه‌ها در آمریکا از حذف و سانسور دو واژه در آثار مارک تواین انتقاد کردند. آن‌ها هم البته از به‌کار بردن این واژه‌ها پرهیز داشتند و همواره در پرده و با استفاده از «کلمه N» از این دو واژه سخن می‌گفتند.
ایشمعیل رید، نویسنده سیاه‌پوست و سرشناس آمریکایی و از فعالان حقوق مدنی و حقوق بشر اما با صراحت به این رویکرد رسانه‌ای و به سانسور آثار مارک تواین اعتراض کرد.
ایشمعیل رید در مقاله‌ای در وال‌استریت ژورنال نوشت که سانسورکنندگان آثار تواین نتواستند آثار این نویسنده بزرگ را درک کنند. اگر حذف این دو واژه برای رعایت حقوق مدنی رنگین‌پوستان باشد، باید همه ترانه‌ها و اشعار را هم که به نوعی به رنگین‌پوستان اشاره دارند، سانسور کرد.
ایشمعیل رید در مقاله‌ای که در وال استریت ژورنال منتشر کرده می‌نویسد: آیا بهتر نیست به جای سانسور کلمات به روح اثر توجه کنیم و آثاری را که ۱۳۰ سال قدمت دارند با دقت بیشتری بخوانیم؟
او با اشاره به شخصیت به‌یاد ماندنی جیم که یک مرد سیاه‌پوست و دوست هکلبری‌فین است می‌نویسد: نکته این‌جاست که هر چند مارک تواین از جیم به‌عنوان «Nigger» یاد می‌کند، اما او از هر نظر شخصیت دارد و اهل فکر است و رفتارش با رنگین‌پوستانی که این روزها در فیلم‌های هالیوودی یا در صحنه تأترها و در برخی رمان‌ها خود را مطرح می‌کنند، تفاوت دارد.
مارک تواین «ماجراهای هکلبری‌فین» را بین سال‌های ۱۸۸۳ تا ۱۸۸۴، یعنی فقط در یک سال نوشت. اگر حمایت‌های بی‌دریغ همسرش اولیویا و ثروت او نبود، ممکن بود مارک تواین نتواند چنین آثاری بیافریند.
کودکی و نوجوانی مارک تواین در فقر و نداری گذشته بود. شاید به همین دلیل یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آثار او همدردی با فقراست.
از مهم‌ترین ویژگی‌های شیوه نگارش او که در زمان خودش تازگی داشت، ساده‌نویسی و ایجاز و طنز است.
تواین در آثارش لایه‌های مختلف اجتماع، اعم از فقیر و غنی را مقابل یکدیگر قرار می‌دهد و با لحنی که از استهزاء نشان دارد، فلاکت‌های آن‌ها را به خوبی برملا می‌کند.
تواین چه در رمان‌هایش و چه در گزارش‌های مطبوعاتی‌اش از رشوه‌خواری و فساد در دستگاه اداری، و از ریاکاری مذهبی و تظاهر متشرعان مسیحی فاسد به دین‌داری و هم‌چنین از تبعیض نژادی و آزمندی ثروتمندان انتقاد می‌کند.
مارک تواین در آثارش یک نویسنده بی‌طرف نیست. او از محرومانی مانند هکلبری‌فین که در حاشیه جامعه زندگی می‌کنند و به نوعی روح سرکش آمریکای جوان و پرشر و شور آن زمان را به نمایش می‌گذارند جانب‌داری می‌کند.
«کلبه عمو تام» در کنار «ماجراهای هکلبری‌فین و تام‌سایر» از مهم‌ترین رمان‌های اقلیمی در ادبیات آمریکا به شمار می‌آیند. بعدها نویسندگانی مانند فاکنر و همینگوی آثار خود را متأثر از این سبک ادبی پدید آوردند.