در شرایطی که هر روز آماری تازه‌، ابعادی جدید از وضعیت بحرانی آسیب‌های اجتماعی در ایران را به نمایش می‌گذارد، خبرگزاری موج، روز یک‌شنبه ۲۳ خرداد ماه از وجود ۱۰ هزار کارگر جنسی (تن فروش)، تنها در تهران خبر داده که ۳۵‌درصد آن‌ها متاهل هستند.

علت تن‌فروشی عده‌ای از این زنان، فقر و تهیه مواد مخدر برای خود یا همسران‌شان عنوان شده است.

تن فروشی

مقام‌های ارشد حکومتی در ایران، از به صدا درآمدن زنگ خطر آسیب‌های اجتماعی خبر می‌دهند. بر اساس اخبار منتشر شده، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی در واکنش به این موضوع و فراگیری جدی معضلات اجتماعی در سراسر کشور، تلاش دارد تا جدی‌تر از قبل وارد عرصه شده و خود عهده‌دار کارهای اجرایی مبارزه‌ با معضلاتی شود که به گفته او «دشمن» عامل اصلی ایجاد آن‌هاست و سبک زندگی ایرانی-اسلامی را هدف قرار داده است.

او گرچه به مشکلات اقتصادی، فقر، تبعیض ساختاری و …، به عنوان زمینه‌هایی از بروز این مشکلات اشاره کرده است، اما هنوز عامل خارجی را قدرتمند‌تر از خواست داخلی می‌داند و البته همچنان آزادی‌های اجتماعی و نیازهای فردی شهروندان را به رسمیت نمی‌شناسد.

در گزارشی که بخش‌هایی از آن «بنا به دلایلی منتشر نشده است»، فرحناز سلیمی، مدیر جمعیت آفتاب به خبرگزاری موج گفته است: «ما افرادی داریم که تنها برای تامین یک وعده غذایی اقدام به تن‌فروشی می کنند. برخی هم برای این‌که پول تعویض مدل ماشین یا خرید مانتو را ندارند دست به تن‌فروشی می‌زنند.»


فرحناز سلیمی، متخصص مامایی و کارشناس ارشد روان‌شناسی، فعالیت خود را در زمینه کمک‌رسانی به زنان تن‌فروش از سال ۸۸ و در بندرعباس آغاز کرده است. طرح وزارت بهداشت با هدف اصلی کنترل اچ‌آی‌وی (ایدز) به منظور جلوگیری از گسترش این بیماری از طریق رابطه جنسی و از مادر به کودک، زمینه  فعالیت او بوده است.


بر اساس این گزارش، در محله‌های هرندی و کیان‌شهر، برخی گروه‌های تن‌فروشی فعالیت می‌کنند که معتادان و افراد دیگری را هم برای تن‌فروشی جذب می‌کنند: «گروهی هم فقط در پاتوق‌ها و خانه‌های تیمی رفت‌و‌آمد می‌کنند. بخشی از آن‌ها گذری هستند. کسانی هم در سنین پایین هستند که گاهی اوقات سراغ دوستان مدرسه‌ای خود می‌روند. آن‌ها بابت هر فردی که به مرکز معرفی می‌کنند، حق‌الزحمه می‌گیرند.»

در تهران ۳۲ پاتوق شناسایی شده‌اند و  پنج منطقه هم زیر نظر هستند.

در میان تن‌فروشان تهرانی کسانی هستند که تنها به‌خاطر پنج هزار تومان حاضر به تن‌فروشی می‌شوند.

فرحناز سلیمی قیمت تن‌فروشی زنان را وابسته به نوع افراد می‌داند که با عنوان «لوکس» یا «ساده» دسته‌بندی‌شان می‌کند: «این افراد از شبی چند صد هزار تومان تا پنج هزار تومان برای تن‌فروشی طلب می‌کنند، اما میانگین قیمت ۶۰‌‌ هزار تومان است.»

۶۰ درصد تن‌فروشان تهرانی معتاد هستند یا سابقه اعتیاد دارند. مردانی هم هستند که برای تهیه مواد، زنان خود را می‌فروشند.


فرحناز سلیمی: بخشی دیگر از زنان تن‌فروش (حدود یک سوم)، در دوران بچگی مورد تعرض محارم قرار گرفته و از آن‌ها باردار شده‌اند. تاسف‌بارتر این‌که تن‌فروشی در دختران ۱۶ ساله دیده می‌شود که خانواده‌دار و با‌سواد هستند.


برخی زنان تن‌فروش که از روابط جنسی باردار می‌شوند، فرزندان خود را می‌فروشند و برخی هم این فرزندان را به سازمان‌های حمایتی می‌سپارند. این کودکان اغلب بدون شناسنامه و رها شده می‌مانند که بعد از آن‌ها به عنوان واسطه در خرید و فروش مواد مخدر استفاده می‌شود.

برخی کودکان تن‌فروش (به عنوان افراد زیر ۱۸ سال) در واقع نمی‌دانند که تن‌فروش هستند، در حالی که ممکن است روزانه با چندین مرد هم رابطه جنسی داشته باشند.

از سوی دیگر سن و سال بیش‌تر کسانی که در تهران تن‌فروشی می‌کنند زیر ۳۰ سال است و اغلب (دست‌کم در سطح مقدماتی) سواد دارند. ۳۰ درصد زنان تن‌فروش دیپلم یا بالاتر از دیپلم هستند، ۵۰ درصد زیر دیپلم تا سیکل هستند و درصد کوچکی هم بی‌سواد هستند.

جمعیت آفتاب بر روی ۶۰۰ پرونده آسیب‌های اجتماعی کار می‌کند که به گفته مدیر آن، نیمی از این پرونده‌ها مربوط به افراد تن‌فروش است. عده‌ای از این زنان (حدود ۳۰ درصد)، زنانی هستند که همسران‌شان زندانی‌اند و ۱۵ درصدشان زندان رفته‌اند.


فرحناز سلیمی: شاید باورتان نشود اما مردانی هم هستند که به دلیل اینکه خانم‌های‌شان در رابطه جنسی از کاندوم استفاده می‌کنند، سراغ زنان تن‌فروش می‌روند.


کاری که جمعیت آفتاب انجام می‌دهد این است که سرنگ و کاندوم رایگان در اختیار زنان تن‌فروش مرتبط با این سازمان مردم‌نهاد قرار می‌دهد تا دست‌کم روابط جنسی امن‌تری داشته باشند. بر اساس گفته‌های مدیر این مرکز، به این زنان گفته می‌شود که اگر مجبورند تن‌فروشی کنند، از میان ۲۰ رابطه، پنج رابطه سالم با پول زیاد انتخاب کنند.

این خدمات محدود در حالی ارائه می‌شود که در طول سال‌های گذشته همکاری نکردن دولت با سازمان‌های مرد‌م‌نهاد و بی‌توجهی به فعالیت‌های مدنی برای حل معضلات اجتماعی، یکی از اساسی‌ترین زمینه‌های افزایش و گسترش آسیب‌ها و معضلات اجتماعی در ایران بوده است.

مدیر جمعیت آفتاب از درخواست این مجموعه از سازمان زندان‌ها برای معرفی‌شان به زندان زنان خبر داده است تا بتوانند بعد از آزادی زنان زندانی به آنان خدمات مشاوره‌ای بدهند، اما تا به حال پاسخی به این درخواست داده نشده است.

از سوی دیگر هنوز هم هستند مقامات و مسئولانی که خواهان بسته ماندن پرونده تن‌فروشان در ایران هستند چون احتمالا فکر می‌کنند پرداختن به این موضوع باعث از بین رفتن «قبح» آن می‌شود و این مساله تابویی‌ست که نباید آن را شکست.

این باور هم در بین برخی مسئولان و سیاستگذاران وجود دارد که عدد و رقم تن‌فروشان همچنان در مقایسه با کل جمعیت پایین است و خطری در این زمینه احساس نمی‌شود.

همین نگاه‌ها باعث شده تا بستر آموزش درست و اصولی مسائل جنسی در محیط‌های آموزشی وجود نداشته باشد. خلاء این آموزش‌ها، زمینه‌ساز معظلات اجتماعی در این زمینه است.