به رغم تداوم رکود در بخش مسکن خبرگزاری‌های ایران از افزایش قیمت اجاره بها همزمان با آغاز فصل تابستان خبر می‌دهند. مقام‌های دولتی می‌گویند که بازار مسکن در آستانه تحرک بدون افزایش قیمت است.
حامد مظاهریان معاون وزیر راه و شهرسازی ایران معتقد است که بازار مسکن در آستانه تحرک قرار دارد و سیاست‌های دولت برای کاهش نرخ سود بانکی بر بازار مسکن تأثیر مثبت گذاشته است.
حسام عقبائی رییس اتحادیه مشاوران املاک استان تهران هم در گفت‌وگو با خبرگزاری کار ایران، ایلنا، مدعی شد که معاملات مسکن در دو ماه نخست امسال ۱۰ درصد افزایش داشته است. او این افزایش را نشانه دوران «پیش رونق» دانست و گفت که «امیدواریم در ماه‌های آینده شاهد افزایش حجم معاملات تا ۲۵ درصد باشیم».
عقبائی کاهش نرخ سود بانکی را یکی از عوامل تأثیرگذار بر بازگشت رونق به بخش مسکن دانسته و گفته است: «خروج نقدینگی از بانک‌ها آن را به بخش مسکن هدایت می‌کند».
با این حال «معماری نیوز» گزارش داد که رکود در بازار مسکن ادامه دارد و تنها اجاره بها افزایش یافته است. بر پایه این گزارش نرخ اجاره بها در دو ماه نخست امسال ۱۰ تا ۲۸ درصد افزایش داشته و پیش‌بینی می‌شود که در ماه‌های آینده با توجه به افزایش جابه‌جایی‌ها، روند افزایشی اجاره بها ادامه داشته باشد.
در همین رابطه رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران هم در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر افزایش اجاره‌بها را تائید کرد و گفت: «تمایل به پرداخت اجاره بیشتر از رهن است».
آیا نقدینگی به بازار مسکن می‌رود؟
به گواه آمارهای رسمی ۲۵ درصد اقتصاد ایران مرتبط با بخش مسکن است و رکود این بخش صنایع فولاد، سیمان، کاشی و سرامیک و شیشه را تحت تأثیر قرار داده است.
دولت پیش از این وعده کرده بود که با تزریق نقدینگی، کاهش نرخ سود بانکی و افزایش سقف تسهیلات خرید مسکن تقاضا را تحریک و به دنبال آن بازار مسکن را از رکود خارج کند. به رغم اجرای این سیاست، بازار خرید و فروش مسکن همچنان بی رونق است.
در همین رابطه رئیس کانون انبوه سازان به خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، گفت که بانک‌ها برای محاسبه نرخ سود فرمول‌های پیچیده‌ای به کار می‌گیرند و مشخص نیست کاهش نرخ سود چقدر واقعی باشد.
از سوی دیگر اگرچه بانک مرکزی بخشنامه کاهش نرخ سود و افزایش سقف تسهیلات بانکی را ابلاغ کرده، اما دریافت تسهیلات نیاز به سپرده‌گذاری دارد و آن‌گونه که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفته، هشتاد درصد سپرده‌های بانکی کمتر از ۵۰ میلیون تومان است.
در چنین شرایطی امکان بهره‌گیری از تسهیلات بانکی برای بخش بزرگی از مردم دشوار و تقریباً ناممکن است. به گونه‌ای که بر اساس آمار رسمی اعلام شده، نیمی از مردم هیچ‌گاه از تسهیلات بانکی استفاده نمی‌کنند. برای همین برخی از کارشناسان اقتصادی بر این باورند که پس از کاهش نرخ سود بانکی و خروج نقدینگی از بانک‌ها، این نقدینگی راهی بازارهای موازی همانند طلا و ارز خواهد شد. افزایش تدریجی قیمت طلا و سکه در روزهای گذشته می‌تواند پیامد کاهش نرخ سود بانکی باشد.
۱۱ درصد خانه‌های تهران خالی است
چند سال است که دولت طرح دریافت مالیات از خانه‌های خالی را در دستور کار دارد، اما این طرح هنوز اجرایی نشده است. مقام‌های دولتی اجرای این طرح را باعث افزایش نرخ تورم بخش مسکن می‌دانند.
در همین رابطه یک کارشناس اقتصاد مسکن به خبرگزاری فارس گفت که «دولت علاقه‌ای به اجرای این طرح ندارد». قاسم پناهی قائم مقام سازمان امور مالیاتی ایران دی ماه سال گذشته گفته بود که این قانون از سال ۹۶ اجرایی خواهد شد.
براساس اعلام وزارت راه و شهرسازی یک میلیون ۶۰۰ هزار واحد مسکونی خالی در ایران وجود دارد که سهم استان تهران نزدیک به ۳۰۰ هزار واحد است.