رضا ضراب تاجر ایرانی که سال گذشته در ترکیه برای مدت کوتاهی بازداشت و آزاد شد، این بار به اتهام همکاری با دولت جمهوری اسلامی ایران برای دور زدن تحریم‌ها در آمریکا دستگیر شد. آیا بازداشت او می‌تواند سرنوشت بابک زنجانی را تغییر دهد؟
بازداشت رضا ضراب در ایالت فلوریدا آمریکا بار دیگر او را به یکی از خبرسازان تبدیل کرده است. تاجر جوان ایرانی که تابعیت جمهوری آذربایجان و ترکیه را هم دارد، سال ۱۳۹۲ و پیش از انتخابات پارلمانی در ترکیه دستگیر شد.
همزمان با بازداشت او در ترکیه برخی از رسانه‌های داخلی ایران و ترکیه از رابطه رضا ضراب و بابک زنجانی خبر دادند و مدعی شدند که ضراب بخشی از معامله‌های غیرقانونی بابک زنجانی را امکان‌پذیر کرده است.
بیشتر بخوانید: “حلقه خلافکاران” ترکیه و گریزگاه طلایی ایران
زنجانی متهم شماره یک پرونده بدهی ۲.۵ میلیارد دلاری فروش نفت ایران در دوره تحریم‌ها تا پیش از بازداشت، هرگونه رابطه میان خودش و ضراب را به غیر از چند ملاقات خصوصی و دیدار در ترکیه تکذیب کرد. او اما پس از دستگیری، در یکی از جلسه‌های دادگاه رسیدگی کننده به پرونده‌اش از روابط تجاری و مالی خود با ضراب پرده برداشت و مدعی شد که در انتقال طلاهای خریداری شده از غنا، با او همکاری کرده است.
براساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های ترکیه، پس از توقیف هواپیمای حامل یک و نیم میلیون تن طلا در فرودگاه استانبول از سوی پلیس، رضا ضراب به پرداخت رشوه برای اجازه پرواز متهم شد. روزنامه حریت ترکیه نیز که به حزب جمهوری خلق نزدیک است، ضراب را به عنوان سر حلقه دور زدن تحریم‌های اقتصادی علیه ایران در ترکیه متهم کرد. با این حال دولت اردوغان پس از بازداشت ضراب، همه تلاش خود را به کار گرفت تا او در زندان نماند. پس از آن نیز اردوغان بخشی از ماموران پلیس و قضات را برکنار کرد.
بیشتر بخوانید: دستگیری ده‌ها نفر در ترکیه به اتهام قاچاق طلا به ایران
هرچقدر که رضا ضراب حمایت دولت اردوغان را داشت، زنجانی از سوی دولت حسن روحانی در ایران برای باز گرداندن درآمدهای نفتی ایران زیر فشار قرار گرفت و به عنوان یکی از کاسبکاران دوره تحریم معرفی شد.
او که بر پایه گفته‌های خودش با رسانه‌های داخلی ایران و دفاعیاتش در دادگاه، برای کمک به دولت ایران در دور زدن تحریم‌ها به این بازی پیوسته، حالا متحدان پیشین‌اش را نیز در مقام دادخواه می‌بیند و در دادگاه بدوی به اعدام محکوم شده است. اگر چه صدور حکم اعدام برای او با مخالفت تلویحی رئیس‌جمهوری و سخنگوی دولت یازدهم روبرو شده، اما ممکن است که حکم اعدام او همانند مه‌آفرید خسروی تائید و اجرا شود.
بازداشت ضراب و امید زنجانی
بازداشت ضراب در آمریکا اگر برای او اتفاق ناخوشایندی است و دست دولت اردوغان را برای کمک به او بسته، می‌تواند برای بابک زنجانی خبر خوبی باشد.
بابک زنجانی تا آخرین جلسه دادگاه هم از افشای نام مقام‌های دستور دهنده در پروژه دور زدن تحریم‌ها خودداری کرده و تنها گفته است هر چه که انجام داده برای کمک به مردم و دولت ایران بوده است. حال او می‌تواند امیدوار باشد که بازداشت شریک قبلی‌اش حداقل برای مدتی اجرای حکم اعدام او را به تأخیر بیندازد و یا در حالتی بهتر مسئولان دستگاه قضایی را به این نتیجه برساند که جانش را با بدهی ۲٫۵ میلیارد دلاری معامله کنند.
اتفاقی که چندان هم غیرممکن نیست و می‌توان نشانه‌های آن را در سخنان رئیس‌جمهوری ایران و سخنگوی دولت دید. وکیل بابک زنجانی هم پس از انتشار خبر بازداشت رضا ضراب به خبرگزاری تسنیم گفته بود که «این بازداشت نشان دهنده خدمات بابک زنجانی و همکارانش به نظام جمهوری اسلامی است.»
———————————————————————————————————————
در همین زمینه
آیا بابک زنجانی قربانی جدال زنگنه و سپاه می‌شود؟
جای خالی رستم قاسمی در پرونده بابک زنجانی
یک و نیم تن طلا
فرهاد / 24 March 2016