طبق اعلام بانک مرکزی، کاهش نرخ سود سپرده‌ها از ۲۰ درصد به ۱۸ درصد از شنبه اول اسفند شروع شد. رئیس بانک مرکزی گفت امیدواریم نیازی به سرکشی به تک تک شعب برای کنترل مصوبه نباشد.
خبرگزاری ایسنا به نقل از ولی‌الله سیف مدیرکل بانک مرکزی نوشت: «انتظار داریم نرخ‌های سود مصوب از امروز و بدون هیچ استثنایی در شعبه‌های بانک‌ها اجرایی شوند و نیازی به سرکشی به تک تک شعب برای کنترل این مصوبه نباشد.»
کاهش نرخ سود در دو حوزه سپرده و تسهیلات اجرایی خواهد شد. پس از اعلام کاهش نرخ سود از ۲۰ به ۱۸درصد، اعلام شد که سپرده‌های مدت دار قبلی تا زمان سررسید، با همان نرخ‌های قبلی سود خواهند گرفت.
نرخ سپرده‌های کوتاه مدت و روزشمار نیز از اول اسفند، حداکثر ۱۰ درصد خواهد بود.
ولی‌الله سیف گفته است کاهش نرخ سود بانکی مصلحت نظام بانکی است و هیچ‌کسی از بالا بودن آن نفع نمی‌برد: «حتی خود بانک‌ها چراکه وقتی نرخ‌های سود علی‌الحساب بالاتر از حد منطقی و واقعی آن به مشتریان پرداخت می‌شود به طور حتم در این میان از سهم سهامداران کاسته شده و به نفع آنان نخواهد بود.»
بیشتر بخوانید: بازی دوسر بُرد بانک‌های بنگاه‌دار
سیف با اشاره به اینکه با توجه به کاهش نرخ تورم و تنگنای مالی موجود دلیلی بر بالا بودن نرخ‌های سود بانکی و اعمال غیرمنطقی آنها در شبکه بانکی وجود ندارد با تایید توافق بانک‌ها برای کاهش نرخ سود تاکید کرد که این تصمیم به هیچ عنوان دستوری نیست و متناسب با فضای اقتصاد گرفته شده است.
حسن روحانی تابستان ۹۳ خواستار خروج بانک‌ها از بنگاهداری و تلاش برای افزایش توان رقابتی نظام بانکی ایران شده و از بانک‌ها خواسته بود وارد فضای تولید شوند.
براساس لایحه دولت برای خروج از رکود اقتصادی، بانک‌ها به واگذاری سهامشان در مدت سه سال موظف شده‌اند و چنانچه بانک‌ها از اجرای این دستورالعمل خودداری کنند، به پرداخت مالیات پنجاه درصدی برای مازاد اموال خود ملزم و اعضای هیات مدیره این بانک‌ها به مدت پنج سال از عضویت در هیات مدیره بانک‌ها محروم می‌شوند.
بیشتر بخوانید: بانک‌های بنگاه‌دار، نظامیان بانک‌دار
موافقان این طرح بر این باورند که کاهش نرخ سود بانکی، می‌تواند سپرده‌های مردمی را به جایی دیگر – بورس و یا بخش تولیدی- هدایت کند نرخ بالای سود سپرده که در برخی بانک‌های خصوصی به ۲۶ درصد هم می‌رسید، انگیزه سرمایه‌گذاری در حوزه‌های تولیدی را به شدت کاهش داده؛ تا آن جا که بسیاری کارگاه‌ها و واحدهای تولیدی ترجیح می‌دهند کسب و کار خود را تعطیل کنند زیرا سود سپرده‌هایشان از سودی که در روند فرسایش‌های تدارکاتی و اداری تولید به دست میاورند، بالاتر و ایمن‌تر است.
تصمیم به کاهش نرخ سود بانکی تازه نیست. در آذر سال ۹۳ نیز در یک گام دیگر، نرخ سود سپرده‌ها بر اساس مدت سپرده‌گذاری به ۲۲درصد تا ۱۰درصد تغییر کرد. پیش از آن، نرخ سود سپرده مدت دار یکساله در برخی بانک‌ها به ۲۸ درصد نیز می‌رسید.
گفته می‌شود۸۰ درصد اقتصاد ایران در اختیار بانک‌ها است. بانک‌هایی که با بهره‌گیری از سرمایه پولی شهروندان و سپرده‌گذاران، بر حجم فعالیت‌های بنگاهداری خود افزوده و نابرابری در جامعه را تشدید کرده‌اند.