فیلم سینمایی «چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت» ساخته وحید جلیلوند و با بازی نیکی کریمی در «دارسنا» محل نمایش فیلم های بخش افق جشنواره فیلم ونیز برای عموم مردم به نمایش درآمد. کارگردان، بازیگران و دیگر عوامل تولید این فیلم نیز در محل نمایش فیلم حضور داشتند. آلبرتو باربارا، مدیر جشنواره فیلم ونیز هم به آنان، به عنوان تنها نمایندگان سینمای ایران در قدیمی ترین جشنواره فیلم جهان خوشامد گفت.
«چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت» نخستین فیلم وحید جلیلوند است. در این فیلم که در سه اپیزود روایت می شود و مهم ترین بن مایه آن «فقر» است، مرد نیکوکاری به نام جلال در روزنامه آگهی می دهد و اعلام آمادگی می کند که به یک فرد نیازمند ۳۰ میلیون تومان کمک کند.
لیلا (با بازی نیکی کریمی) که برای گذران زندگی همسر زمینگیر و فرزندش کارگری می کند، سارا (با بازی سحر احمدپور) که برای نجات نامزدش از زندان به ۳۰ میلیون تومان نیاز دارد و همچنین جلال (امیر آقایی)، فرد نیکوکاری که فرزند پنج ساله اش را از دست داده و حالا قصد دارد با نیکوکاری رنج از دست دادن فرزند را تسکین دهد، هر یک شخصیت های سه اپیزود تو در توی این فیلم اجتماعی را می سازند.
آگهی جلال گروه زیادی از مردم نیازمند را برمی انگیزد. برخی از منتقدان از این نظر «چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت» را با فیلم «سلام سینما»ی محسن مخملباف مقایسه کرده اند.
محمد حقیقت، منتقد و فیلمساز از محل جشنواره فیلم ونیز:
«گمان نمی کنم بتوان “چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت” را با “سلام سینما” مقایسه کرد. “چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت” یک فیلم اجتماعی با موضوع فقر است. “سلام سینما” فیلمی بود در ستایش سینما. آنچه که این دو فیلم را به هم نزدیک می کند، همین تم فراخوان و هجوم مردم است. در “سلام سینما” به عشق بازیگری در سینما، در اینجا از روی فقر و احتیاج.»
اولین ساخته سینمایی وحید جلیلوند پیش از این سیمرغ بلورین بهترین فیلم و کارگردانی را از بخش نگاه نو سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر به دست آورده است. جلیلوند در آن زمان از نخستین ساخته خود به عنوان یک فیلم اجتماعی یاد کرده و گفته بود در این فیلم دو موضوع مهم در میان می آید: «نقد و ستایش اجتماع» و دیگری «نقد و ستایش انسان».
او همچنین گفته است: «تصور می کنم که این فیلم تلاش کرده است بازنمای واقعیت جامعه باشد و در همان حال به عنوان یک مستند در نظر گرفته نشود.»
«فرهنگ صدقه» یا «نوع دوستی»؟
آیا یکی از واقعیت های اجتماعی که جلیلوند می خواهد زوایایی از آن را آشکار کند، «فرهنگ صدقه» است یا «نوع دوستی» بین انسان های دردمند در مرکز توجه فیلمساز بوده است؟
محمد حقیقت:
«در این فیلم نشان داده می شود که مردم در ایران فقیر شده اند. اما بحث فرهنگ صدقه در بین نیست. مسأله شخصیت های فیلم نوع دوستی و کمک به یکدیگر است. باید توجه داشت که این اولین تجربه سینمایی کارگردان فیلم است و در بین فیلم هایی که کارگردانان ایرانی به عنوان اولین تجربه سینمایی شان ارائه می دهند، در مجموع فیلم موفقی ست. اما به گمانم بیش از حد روی بیچارگی و فقر تأکید شده و همین موضوع هم آن را به فیلم هایی که از سینمای آفریقا به نمایش درمی آید، نزدیک می کند.»
نیکی کریمی در این فیلم در نقش یک زن کارگر درهم شکسته و رنگ پریده ظاهر می شود که مسئولیت سرپرستی و نگهداری فرزند و شوهر علیلش را به عهده دارد. این بازیگر سرشناس سینمای ایران از این فیلم به عنوان یک تجربه «خوب» در کارنامه هنری اش یاد کرده و گفته است: «طی این سال‌ها متوجه شدم که هیچ چیز ارزش این را ندارد که بخواهیم یک کار متوسط انجام دهیم. من امسال تجربه‌های خوبی را در سینما پشت سر گذاشته‌ام و “چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت” یکی از این فیلم‌ها به‌شمار می‌رود.»
محمد حقیقت:
«بازی نیکی کریمی در این فیلم زیاد نیست. خود کارگردان هم در برخی صحنه ها نقش آفرینی می کند. در مجموع بازی ها قابل قبول است. مهم‌ترین ویژگی تحسین آمیز “چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت” این است که کارگردان بی طرف است، شعار نمی دهد و جهت گیری نمی کند، بلکه اجازه می دهد داستان فیلم در مسیر طبیعی اش پیش برود.»
اقبال تماشاگران، بخت اندک در ونیز
به گفته محمد اطبایی، پخش‌کننده فیلم‌های ایرانی، امسال نزدیک به ۵۰ فیلم سینمایی از ایران به جشنواره فیلم ونیز ارائه شد و سرانجام از میان این فیلم‌ها فقط فیلم «چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت» ساخته وحید جلیلوند به بخش «افق‌ها»ی ونیز راه پیدا کرد. جاناتان دمی، سینماگر معروف آمریکایی، ریاست هیئت داوران این بخش را به عهده دارد.
محمد حقیقت:
«تماشاگران بعد از نمایش عمومی “چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت” از این فیلم بسیار استقبال کردند و به مدت پنج شش دقیقه دست می زدند.»
به گفته آلبرتو باربارا، مدیر جشنواره فیلم ونیز، یکی از اهداف این جشنواره در سال ۲۰۱۵ شناسایی استعداد‌ها و ستاره های سینمایی در جهان است. سینمای ترکیه در مرکز توجه قرار دارد و فیلم «جنون» ساخته امین آلپر، کارگردان ترک تاکنون با استقبال منتقدان و تماشاگران مواجه شده است.
سال گذشته سینمای ایران حضور پررنگ‌تری در جشنواره فیلم ونیز داشت: از ایران، فیلم اجتماعی «قصه‌ها»، ساخته رخشان بنی‌اعتماد، مستند «آرتور پن» ساخته امیر نادری، «۹۹ خانه» ساخته رامین بَحرانی و «رئیس جمهور» به کارگردانی محسن مخملباف و «کلماتی با خدایان» ساخته بهمن قبادی در ونیز ۷۱ به نمایش درآمدند. از میان این فیلم‌ها «قصه‌ها» شیر طلایی بهترین فیلمنامه را به دست آورد و برای سینمای ایران افتخارآفرین شد.
پیش پرده «چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت» ساخته وحید جلیلوند
جشنواره فیلم ونیز ۲ سپتامبر / ۱۱ شهریور با نمایش فیلم «اورست» ساخته بالتاسار کورماکور (کارگردان ایسلندی) و با بازی جیسون کلارک و جیک جیلنهال آغاز شد و ۱۲ سپتامبر / ۲۱ شهریور نیز با اهدای شیرهای طلا به برندگانش به کار خود پایان می دهد.
در همین زمینه:
جشنواره فیلم ونیز: از فتح اورست تا تغییر جنسیت نخستین مرد ترانس‌سکشوال