چیزی به پایان مهلت مذاکرات ایران با قدرت‌های جهانی درباره برنامه هسته‌ای باقی نمانده است. از هم‌اکنون نشانه‌هایی از سردرگمی بر سر نحوه اعلام توافق هسته‌ای دیده می‌شود. «توافق خوب» از آن نظام است. «توافق بد» از آن دولت. اما چگونه باید آن را رسانه‌ای کرد؟

tvafras02

خبرگزاری ایسنا در یک نظرخواهی از برخی دست‌اندرکاران رسانه‌های دولتی ایران، از سردرگمی رسانه‌ای جمهوری اسلامی درباره نحوه اعلام توافق هسته‌ای پرده برداشته است.

مرتضی حیدری، مجری برنامه‌های سیاسی و گوینده اخبار تلویزیون دولتی ایران از بی‌اعتمادی رسانه‌‌های جمهوری اسلامی به سیاستمداران ایرانی گلایه‌ کرده و گفته است: «ما به حرف‌های مقامات رسمی‌مان به دیده تردید نگاه می‌کنیم ولی هر آنچه که مقامات غربی یا طرفین غربی عنوان می‌کنند را به عنوان فرض مسلم می‌گیریم و آن‌ها را در مقابل مقامات رسمی‌مان قرار می‌دهیم. سیاست درست این است که ما در مقام نقل قول و انتقال باید عیناً نقل قول کنیم اما در مقام تحلیل و تفسیر باید اعتمادمان به مقامات خودمان صد درصد باشد و نگاه‌مان به طرف مقابل نگاه هوشمندانه‌تر باشد.»

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل سیاسی در تلویزیون دولتی ایران، اعتقاد دارد که رسانه‌های حاکمیت در بررسی توافق هسته‌ای می‌بایست با هم هماهنگ‌تر باشد و روش یکسانی را در پیش گیرند. او که مناظره تلویزیونی‌اش پس از مذاکرات لوزان با مهدی محمدی، از اعضای پیشین دبیرخانه شورای امنیت ملی حاشیه‌های زیادی داشت، خواهان دخالت شورای عالی امنیت ملی و وزارت خارجه در نحوه اعلام خبر توافق احتمالی هسته‌ای‌ است.

محمد سلطانی‌فر، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها نیز وزارت خارجه را به انفعال رسانه‌ای در زمینه مذاکرات هسته‌ای متهم می‌کند و می‌گوید مسئولان وزارت خارجه می‌بایست بسیار پیش‌تر از حصول توافق احتمالی حضور رسانه‌ای برجسته‌تری می‌داشتند. اکنون اما دیر است.

سلطانی‌فر به نتیجه پژوهش رسانه‌ای دفتر مطالعات درباره توافق لوزان اشاره می‌کند: ۳۷ درصد رسانه‌‌های مورد بررسی در این پژوهش با رویکردی مثبت خبرهای لوزان را پوشش داده بوند، ۵۵ درصد با رویکردی دوپهلو.

او می‌گوید این پژوهش نشان می‌دهد که رسانه‌ها با دستگاه دیپلماسی کشور هماهنگ نیستند.

پیش از این هم منع برنامه‌سازی در تلویزیون دولتی ایران درباره «صلح امام حسن» خبرساز شده بود و مدیر روابط عمومی صدا و سیما را به واکنش واداشت. در حالی‌که پیمان جبلی، معاون خبر صدا و سیما و از یاران سعید جلیلی برنامه‌سازان را از بازخوانی کتاب «صلح امام حسن» نوشته شیخ راضی آل یاسین و به ترجمه آیت‌الله علی خامنه‌ای منع کرده بود، داود نعمتی انارکی، مدیر روابط عمومی صدا و سیما خاطرنشان کرده بود که صدا و سیما از مذاکره‌کنندگان هسته‌ای حمایت می‌کند.

«تولید انبوه خبرهای یکسان»

محمد خدادادی، مدیرعامل خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران می‌گوید رسانه‌های ایران با مخاطره تولید انبوه خبرهای یکسان درباره توافق هسته‌ای مواجه‌اند.

مرتضی حیدری، مجری برنامه‌های سیاسی و گوینده اخبار تلویزیون دولتی ایران هم مانند مدیرعامل خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران نسبت به برجسته‌ کردن بیش از حد خبر مذاکرات هسته‌ای هشدار می‌دهد. او می‌گوید اگر توافق حاصل نشود مردم گمان می‌کنند دنیا به آخر رسیده و این خطرناک است.

مهدی مطهرنیا که خود را کارشناس رسانه‌ای و آینده‌پژوه معرفی می‌کند، اعتقاد دارد که همه رسانه‌ها باید پیرامون آنچه که رهبری جمهوری اسلامی می‌اندیشد گرد بیایند و مانند یک ارکستر سمفونیک عمل کنند: آنگونه بنوازند که رهبری تشخیص می‌دهد درست است.

این «آینده‌پژوه» می‌گوید: «رسانه‌های ما هم‌اکنون باید بر این نکته تأکید داشته باشند که ما در یک آوردگاه عظیم تاریخی قرار داریم و عبور از این پیچ خطرناک نه تنها در بحث هسته‌ای به زندگی ما در ساعت‌های گوناگون در حال و آینده مرتبط می‌شود، بلکه بر زندگی، نظم آینده‌ منطقه‌ای و نظام‌ آینده بین‌الملل هم تأثیر می‌گذارد و انعکاس این تأثیرها بار دیگر در برهه‌ای از زمان به خود ما و به درون حیات فردی، ملی و منطقه‌ای ما بازخواهد گشت.»

سه‌شنبه، ۷ ژوئیه مهلت تمدیدشده گفت‌وگوهای اتمی بین گروه ۱+۵ و ایران در وین به پایان می‌رسد. توافق احتمالی برای برنامه اتمی ایران محدودیتی ده ساله قائل شده و در مقابل لغو تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را در چشم‌انداز قرار داده است.

بیشتر بخوانید:

منع برنامه‌سازی در تلویزیون دولتی ایران درباره «صلح امام حسن»

مستند «من روحانی هستم»؛ این صدای انقلاب اسلامی است