پخش سریالهای تلویزیونی ماه رمضان در کشورهای عربی یک سنت است و بینندگان بسیاری دارد. امسال در ماه رمضان پخش یک مجموعه تلویزیونی به نام «حارة اليهود» (محله یهودیان) در مصر جنجالبرانگیز شد.
بهگزارش شبکه «فرانس۲۴»، در این مجموعه تلویزیونی برای نخستین بار در میان فیلمهای داستانی کشورهای عربی، یهودیان «بدجنس» نشان داده نشدهاند.
پخش سریال «محله یهودیان» از روز پنجشنبه ۱۸ ژوئن / ۲۸ خرداد در مصر واکنشهای متفاوتی در پی داشت. از یک سو رسانههای اسرائیل از آن استقبال کردند و از سوی دیگر مطبوعات جهان عرب آن را به باد انتقاد گرفتند.
این برای نخستین بار در مصر و یا بهطور کلی جهان عرب نیست که یهودیان به تصویر کشیده میشوند. آنها تاکنون تقریباً در همه فیلمها و سریالهای تلویزیونی نقش قاتلان، خائنان، دشمنان و توطئهگران را ایفا کردهاند و اغلب مسأله فلسطین و اسرائیل در بطن این توطئهها قرار داشت. اما در «محله یهودیان» که از آغاز نمایش آن بسیاری دربارهاش نوشتهاند، نقشی که یهودیان دارند با دیگر پرسوناژهای سریال تفاوتی ندارد. در «محله یهودیان» تماشاگر شاهد است که یهودیان میهنپرست و حتی ضدصهیونیستاند.
«محله یهودیان» با جنگ ۱۹۴۸ که منجر به تأسیس دولت اسرائیل شد آغاز میشود و تا سال ۱۹۵۴ ادامه مییابد. این سریال گذری است به تاریخ مصر، ناسیونالیسم عرب و دوران ناصریسم که عشق یک افسر مسلمان به نام علی به دختری یهود به نام لیلا در مرکز آن قرار دارد.
این مقطع از تاریخ مصر دورانی است که در آن مسلمانان، یهودیان و مسیحیان بهشکل مسالمتآمیز در کنار یکدیگر زندگی میکردند در حالی که در آن سوی مرز دولت اسرائیل شکل میگرفت.
مدحت العدل، کارگردان این مجموعه تلویزیونی نیز دقیقاً همین همزیستی مسالمتآمیز میان پیروان ادیان مختلف در مصر را میخواسته نشان دهد. او در ماه فوریه به روزنامه مصری «المصری اليوم» گفت: «این سریال فقط به یهودیان نمیپردازد بلکه یک محله مصری شناختهشده به نام «محله یهودیان» را نشان میدهد که در آنجا مسلمانان، مسیحیان و یهودیان با هم زندگی میکردند.»
مدحت العدل افزود: «هرگز گفته نمیشد که این شخص مسیحی، مسلمان یا یهودی است. همه “مصری” بودند. در نتیجه کسی نمیگفت “یهودی” همه میگفتند “مصری”.»
پیش از این تنها یک مستند سینمایی در مصر یهودیان را مورد قضاوت منفی قرار نداده بود. حتی شبکههای بزرگ تلویزیونی عربستان سعودی نیز تاکنون فیلمی با مشخصات «محله یهودیان» پخش نکردهاند.
مجموعه تلویزیونی «محله یهودیان» در کشوری ساخته شده که رهبران سیاسی اسلامگرای آن، از جمله محمد مرسی، رئیسجمهور پیشین با روی کار آمدن ژنرال عبدالفتاح سیسی سرکوب و زندانی شدهاند. بیشتر آنها به زندانهای طولانی مدت و اعدام محکوم شدهاند. از این رو این سریال مورد انتقاد گروههایی از مسلمانان قرار گرفته است.
تیزر سریال تلویزیونی «محله یهودیان» را ببینید: