آسوشيتدپرس می‌گوید به سند محرمانه‌ای دست یافته که در آن آمده است کشورهای گروه ۱+۵ در جریان مذاکرات هسته‌ای با ایران پيشنهاد رأکتورهای پيشرفته به اين کشور داده‌اند.
به گزارش آسوشيتدپرس، این سند محرمانه که «همکاری هسته‌ای غيرنظامی» نام دارد روز سه‌شنبه ۲۳ ژوئن / ۲ تیر به دست این خبرگزاری رسیده اما تاریخ انتشار آن ۱۹ ژوئن / ۲۹ خرداد است.
بر اساس این سند مذاکره‌کنندگان هسته‌ای با ايران، گفته‌اند آماده‌اند تا چنانچه تهران با محدوديت برنامه هسته‌ای‌اش موافقت کند پيشنهاد رآکتورهايی با تکنولوژی بالا و ديگر تجهيزات را به آن بدهند.
طبق این سند یک پیشنهاد این است که در قبال توقف فعالیت تأسیسات آب سنگین اراک، تجهیزات تولید آب سبک در اختیار ایران قرار گیرد.
تأمین سوخت لازم برای رآکتورهای هسته‌ای ایران و کمک در فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای، پزشکی هسته‌ای، تحقیقات و جابه‌جایی زباله‌های اتمی از جمله پیشنهادهای دیگر است.
به‌گفته یک دیپلمات غربی در مذاکرات هسته‌ای وین، چین در زمینه تغییر تأسیسات آب سنگین اراک به تجهیزات تولید آب سبک اعلام آمادگی کرده، بریتانیا گفته است در بخش تأمین امنیت هسته‌ای به تهران کمک می‌کند و فرانسه نیز دفن زباله‌های اتمی ایران را برعهده می‌گیرد.
در متن توافقی که پس از مذاکرات لوزان، آمریکا آن را منتشر کرد، درباره رآکتور آب سنگین اراک آمده بود که ایران موافقت کرده این تأسیسات را طبق طرحی که روی آن باید با کشورهای ۱+۵ توافق حاصل شود، بازطراحی کند و قلب رآکتور نیز تخریب شود.
این بخش در برداشت ایران از نتایج مذاکرات لوزان متفاوت بود. ایران درباره تغییرات در رآکتور اراک گفته بود این رآکتور همچنان باقی می‌ماند و با انجام بازطراحی «ارتقا یافته و روزآمد می‌شود». همچنین این اقدام در قالب یک پروژه بین‌المللی مشترک تحت مدیریت ایران آغاز و پس از آن بلافاصله ساخت آن شروع و در چارچوب یک برنامه زمان‌بندی‌شده تکمیل می‌شود.
پيشنهاد تبديل راکتور آب سنگين اراک به راکتور آب سبک در گذشته نيز مطرح شده بود که ايران با آن مخالفت کرد و قرار شد با همکاری دو طرف راکتور اراک به‌گونه‌ای بازطراحی شود که پلوتونيم کم‌تری توليد کند.