آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران پس از یک هفته سکوت سرانجام درباره تفاهم‌نامه هسته‌ای لوزان لب به سخن گشود. او گفت از جزئیات مذاکرات اطلاعی ندارد و تنها درباره مسائل کلی با رئیس‌جمهوری و وزیر امور خارجه صحبت کرده است. او همچنین گفت که نه موافق و نه مخالف این مذاکرات است و هنوز در این‌باره اتفاقی نیفتاده و تبریک گفتن معنایی ندارد.
رهبر جمهوری اسلامی روز پنج‌شنبه ۲۰ فروردین‌ماه، یک هفته پس از تفاهم هسته‌ای لوزان بین ایران و کشورهای ۱+۵، در سخنانی هم از مذاکره‌کنندگان ایرانی حمایت کرد و هم تلاش کرد تا خود را منتقد مضمون مذاکرات نشان دهد.
«نه موافق، نه مخالف»
علی خامنه‌ای در این‌باره که چرا تاکنون درباره مذاکرات موضع‌گیری نکرده گفت که «چنین وضعیتی نیاز به موضع‌گیری ندارد»، «هنوز هيچ موضوع الزام‌آوری ميان دو طرف به‌وجود نيامده» و در نتیجه «نه موافق مذاکرات است و نه مخالف».
در این پنج روز مخالفان و موافقان تفاهم هسته‌ای لوزان بارها در سخنان خود آیت‌الله خامنه‌ای را حامی مواضع خود دانسته و بر اساس آن طرف مقابل را مورد انتقاد قرار داده بودند.
علی خامنه‌ای گفت که «آن‌چه تاکنون اتفاق افتاده نه اصل توافق، نه مذاکره منتهی به توافق و نه محتوای توافق را تضمين نمی‌کند و حتی اين موضوع را هم تضمين نمی‌کند که اين مذاکرات به توافق منتهی شود، بنابراين تبريک گفتن معنايی ندارد.»
«بی‌اطلاعی رهبر»
او در سخنان خود بارها اعلام کرد که به طرف مقابل ایران در مذاکرات هسته‌ای بی‌اعتماد است و هیچگاه در مورد مذاکره با آمریکا خوشبین نبوده است. خامنه‌ای طرف مقابل را «لجوج، بد عهد، بد معامله و اهل از پشت خنجر زدن» دانست.
رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «برخی اوقات گفته می‌شود که جزئيات اين مذاکرات زير نظر رهبری است در حالی‌که اين سخن دقيق نيست.»
او با بیان اینکه تاکنون در جزئيات مذاکرات دخالت نکرده و از اين پس نیز دخالت نخواهد کرد، افزود: «من مسائل کلان، خطوط اصلی، چارچوب‌ها و خط قرمزها را عمدتاً به رئيس جمهوری و در برخی موارد محدود به وزير امور خارجه گفته‌ام اما جزئيات در اختيار آنها است.»
او گفت که به مجريان مذاکرات هسته‌ای اعتماد دارد اما در مورد مذاکرات هسته‌ای، «دغدغه جدی» دارد.
این سخنان در حالی بیان می‌شود که مخالفان تفاهم هسته‌ای بارها از نارضایتی رهبر جمهوری اسلامی از روند مذاکرات سخن گفته‌اند. تلاش آنها بر آن است تا سیاست‌های دولت حسن روحانی در مذاکرات هسته‌ای را جدا از سیاست‌های خامنه‌ای معرفی کنند.
پیش از این محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران گفته بود سیاستها و خطوط قرمز مذاکرات هسته‌ای توسط رهبر جمهوری اسلامی تعیین شده و جزئیات مذاکرات به اطلاع او می‌رسد.
علی‌اکبر ناطق نوری، رئیس دفتر بازرسی بیت رهبر جمهوری اسلامی نیز گفته بود «بدون اذن» خامنه‌ای «کسی سراغ مذاکره نمی‌رود» و وزارت خارجه هم «سیر تا پیاز مذاکرات» را با او در میان می‌گذارد.
گفت‌وگوی مسئولان با «منتقدان شاخص مذاکرات»
رهبر جمهوری اسلامی با اشاره به برخی موافقت‌ها و مخالفت‌ها با مذاکرات هسته‌ای از همه خواست تا در اين‌باره «مبالغه و عجله» نکنند و از مسئولان نیز خواست تا «منتقدان شاخص مذاکرات» را دعوت کرده و با آنان صحبت کنند.
او کمبود وقت تا سه ماه دیگر را دلیلی بر نادیده گرفتن چنین بحث‌هایی ندانست و گفت: «اين فرصت سه ماهه يک موضوع غيرقابل تغيير نيست و اگر اين مدت زمان افزايش يابد هيچ اشکالی ندارد همان‌گونه که طرف مقابل در برهه‌ای از مذاکرات، زمان را هفت ماه عقب انداختند.»
ایران و کشورهای ۱+۵، یک بار قرار بود در ۲۹ تیرماه ۱۳۹۳ به توافق جامع دست یابند ولی در آخرین روزهای تیر ماه، اختلافات، دستیابی به نتیجه را امکان‌پذیر نکرد و این مذاکرات تا سوم آذر ماه ۱۳۹۳ تمدید شد. پس از آن مذاکرات سه دور دیگر نیز ادامه یافت تا اینکه در دهمین دور مذاکرات و در پی هفت روز مذاکره پشت درهای بسته در وین و پایان ضرب‌الاجل، مذاکرات هسته‌ای در مهلت تعیین‌شده به توافق نهایی نرسید و بار دیگر مذاکرات تمدید و به اول ژوئیه ۲۰۱۵ / ۹ تیر ۹۴ موکول شد.
خط قرمزهای «رهبر»
علی خامنه‌ای با تأکید بر اهمیت مذاکرات سه ماه آینده مواردی را به‌عنوان موضع غیرقابل برگشت ایران در این مذاکرات مطرح کرد. او گفت که «تحريم‌ها بايد در همان روز توافق به‌طور کامل لغو شوند»؛ «به بهانه نظارت نباید بیگانگان به حريم امنيتی و دفاعی کشور نفوذ کنند»؛ «نظارت‌ها [بر برنامه هسته‌ای] بايد تنها در محدوده نظارت‌های متعارف در همه دنيا باشد» و «توسعه علمی و فنی در ابعاد گوناگون بايد ادامه يابد».
او گفت: «تأمين اين خواسته‌ها بر عهده مذاکره‌کنندگان است و بايد با بهره‌گيری از نظرات افراد مطلع و امين و همچنين نظرات منتقدان، شيوه‌های درست مذاکراتی را پيدا و دنبال کنند.»
رسانه‌های غربی مواردی از تفاهم هسته‌ای لوزان را منتشر کرده‌اند که با خط قرمزهای رهبر جمهوری اسلامی متفاوت است. از جمله لغو یک‌باره تحریم‌ها، نظارت‌های متعارف و ادامه توسعه فنی هسته‌ای. بر اساس متنی که در رسانه‌های غربی منتشر شده، تحریم‌های اقتصادی که از سوی اتحادیه اروپا، آمریکا و سازمان ملل بر برنامه هسته‌ای ایران تحمیل شده «تخفیف» داده خواهند شد؛ ایران داوطلبانه بازرسی‌های سرزده بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را می‌پذیرد؛ در نطنز نمایندگان کشورهای ۱+۵ بر تولید و غنی‌سازی مواد هسته‌ای نظارت خواهند کرد؛. ایران نباید از سانتریفیوژهای پیشرفته خود استفاده کند و تحقیق و توسعه ایران روی سانتریفیوژهای پیشرفته باید طبق پارامترها و برنامه مورد توافق با ۱+۵ باشد و رآکتور اراک طبق طرحی که باید روی آن با ۱+۵ توافق حاصل شود، بازطراحی شود و قلب رآکتور نیز تخریب شود.
بیشتر بخوانید: لوزان: نمایش تفاهم و واقعیت عدم توافق
عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران روز پنج‌شنبه از برگزاری دور بعدی مذاکرات هسته‌ای در سطح معاونان و کارشناسان خبر داد. او گفت هر یک از طرف‌ها روایت خود را از آن‌چه در لوزان به‌دست آمد بیان کردند. به‌گفته او روایت ایران از بیانیه مشترک لوزان همانی است که در رسانه‌ها توسط محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه بیان شد.
عراقچی گفت: «مسائل کاملاً روشن است و خیلی لزومی ندارد به ارائه فکت شیت اهمیت دهیم.»
به گزارش خبرگزاری فرانسه از تهران، حسن روحانی امروز گفته: جمهوری اسلامی هیچ توافقی را امضا نخواهد کرد مگر آنکه در اولین روز اجرای توافق تمام تحریم ها برداشته شود.!!
در همین حال خامنه ای از تایید چارچوب توافق هسته ای که هفته گذشته میان رژیم تهران و قدرت های جهانی حاصل شد، خودداری کرد.
روحانی گفته: اگر در همان روز اول اجرای توافقنامه با قدرت های بزرگ، تحریم ها به طور کامل برداشته نشوند، ما هیچ توافقی را امضا نخواهیم کرد!
farid / 10 April 2015
ترک نشست لوزان از سوی لاوروف در 30 مارس (3 روز پیش از اعلام تفاهم) باعث دلخوری جان کری وزیر امور خارجه آمریکا شد و ظاهرا کری شخصا با لاوروف تماس گرفته و از او خواسته تا به مذاکرات بپیوندد، ولی وزیر امور خارجه روسیه به این دعوت همتای آمریکایی اعتنایی نکرده و ترجیح داده معاونش به جای او ریاست هیات روسی حاضر در گفت و گوها را به دست گیرد.
لاوروف میدانسته این اعلامیه هیجگونه ضمانت اجرایی ندارد
nader / 10 April 2015
مطلب در باره رفتارهای ولی امر مسلمین جهان زیاد است ولی اینجا به همین اندازه بسنده میکنم که :
1 ) اینکه خامنه ای می گوید من از دولت یا مذاکره کنندگان پشتیبانی میکنم اما …. ، انگار رابطه او با دولت جمهوری اسلامی رابطه آیت اله سیستانی و دولت عراق است ! این آدم مانند همیشه ناشیانه و فرصت طلبانه مسئولیت خود را به گردن زیردستان و ماموران خود می اندازد تا ناکامیهای احتمالی را به آنها نسبت دهد و خود را از مسئولیت مبرا نشان دهد. در صورتی که او خود رئیس و رهبر حکومت است و بقیه زیرنظر و با رهبری او کار می کنند. او نمی تواند خود را از مسئولیتها مبرا کند. دولت و مذاکره کنندگان در واقع زیردستان او هستند که دارند سیاست ها تصمیم های او را اجرا می کنند. او تصمیم میگیرد و آنها اجرا می کنند . مسئول اول و تصمیم گیرنده نهایی و اصلی او است. ولی ناشیانه و از روی نادانی و بخیال خود از زرنگی میگوید من خوشبین نیستم ولی با مذاکره مخالفتی هم ندارم ! میخواهید مذاکره بکنید ، بکنید ، ولی من خوشبین نیستم! این حرف زدن یک مسئول نیست. اوست که باید تصمیم بگیرد . اگر خوشبین نیست چرا باید زیردستان خود را برای کاری بیهوده و پرهزینه بفرستد جلو ولی شانه از زیربار مسئولیت و تصمیم خالی کند و طوری حرف بزند که انگار در بیرون حکومت است!؟
ناشیانه میخواهد خود را از تبعات منفی و ناکامی احتمالی مبرا کند و زیردستان و ماموران خود را قربانی کند. همانطور که در باره امثال سعید امامی و بابک زنجانی رفتار کرد. این یعنی همان سقوط اخلاقی که خود در باره امریکایی ها گفته بود، یعنی ناجوانمردی.
2) در باره مسئله هسته ای او همیشه حرف زده و شعار داده و باید و نباید تعیین کرد ، حتی در باره غنی سازی عدد میدهد و اندازه می دهد و خط قرمز تعیین می کند. ولی تناقض گویی میکند و می گوید وارد جزئیات نمیشوم!
در مذاکرات هم با سابقه ای که هست ممکن نیست ظریف یا هر کس دیگر بدون اجازه او در موضوعی با این اهمیت و حساسیت تا این اندازه پیش رود. حرف رئیس دفتر بازرسی رهبری ( ناطق نوری) را بخوانید و ببینید چه مقامهای بلندپایه ای تبریک گفتند. آیا اینها خبر نداشتند که او در جزیان جزئیات نیست و کار با تصمیم او انجام نگرفته ؟!
3) به نظر من این چند روز دچار چه کنم چه کنم بوده، سرانجام با مشورت دوروبری ها به این نتیجه رسیدند که باز هم زیر همه چیز بزند ولی طوری حرف بزند که جو آرام شود ، ولی زیاده روی کرد و عده ای از سران نظام که تبریک گفته بودند را لجن مال کرد و مذاکره کنندگان ( مجریان سیاستها و تصمیهای خودش ) را سنگ روی یخ کرد.
امکان ندارد که امثال ناطق نوری ( رئیس دفتر بازرسی نهاد رهبری)، برادران لاریجانی ( رئیس مجلس شورای اسلامی و رئیس قوه قضائیه )، فیروزآبادی ( رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و فرمانده سپاه پاسدارن ( آدمهایی در این سطح ) خبر نداشتند که او وارد جزئیات نبوده و بدون موافقت او تیم مذاکره کننده تفاهم کرده و پروتکل را پذیرفته.
4) ایشان میگوید مذاکره تنها در باره مسئله هسته ای است و در باره دیگر مسائل منطقه با امریکا هیچ مذاکره ای نمی کنیم !
چرا؟ مگر امریکا (حتی دشمن) در منطقه اثرگذار نیست؟ چرا نباید با امریکا مذاکره کنید؟ آیا مذاکره نکردن بدتر از مذاکره کردن است؟ با آن همه شعارهایی که دادید مگر در موضوع هسته ای سرانجام مذاکره نکردید؟
میگوید نمی شود به امریکا اعتماد کرد. ولی مگر قرار است که صددرصد با طرف مذاکره اعتماد داشته باشید؟ چطور به پوتین اعتماد میکنید؟ به دولت چین اعتماد می کنید و آن همه امتیاز به این دو حکومت جنایتکار میدهید؟آیا اوباما بدتر از پوتین است؟ مگر روسیه در باره نیروگاه بوشهر سابقه خوبی دارد که به آن اعتماد کردید و رفتید دو قرارداد دیگر هم با آن بستید؟ مگر دولت بعثی سوریه عضو کنفرانس 6+ 2 در خلیج فارس نیست؟ چطور سرنوشت این کشور را به آن گره زده ایدو آن همه پول و امکانات این کشور را به آن دادید و میدهید؟ ؟ مگر دولت غزه به شما پشت و رو به قطر و عربستان نکرد؟ چرا آن همه پول این مردم گرسنه را به آنها دادید و میدهید؟ مگر فلسطینی ها طرفدار صدام نبودند؟ مگر در تمام مدت هشت سال جنگ کسی از فلسطینی ها اعتراضی به صدام کرد یا طرف شما را گرفت؟ چطور سرنوشت این کشور را به فلسطین گره زدید؟
آیا امریکا بیشتر از شما به این ملت بد کرد؟ ببینید چه کشوری را تحویل گرفتید و این مملکت را به روزی دچار کردید. به آمارها و گزارشهای رسمی خودتان بنگرید. شرم که ندارید !
5) واقعیت این است که این حکومت بی دشمن و بی بحران نی تواند دوام آورد. پیش ازاین شمر و یزید و معاویه موضوع سخن و محور کاریشان بوده ، اگر معاویه و یزید و شمر نبودند اینها چه حرفی داشتند؟ اکنون اگر دشمنی با امریکا و اسرائیل نباشد خامنه ای و امت حزب اله حاضر در صحنه چه بگویند؟ چطور کشور را در بحران نگه دارند تا سوء استفاده های نجومی و دائمی بکنند و این مردم را در تیره روزی و بدبختی نگه دارند؟
دهوند / 10 April 2015
والله تاریخ روسیه نشون داده سران این کشور برای مردم خودشون هم ارزش نمی ذارن چه برسه برای ما جلسه رو ترک کنند. احتمالا داستان منافع خودشون بوده که دیدن سرشون بی کلاه مونده وگرنه روسیه دست کم برای ایران تا حالا کاری نکرده نه وتویی کرده نه در جنگ به ایران کمک کرده. خلاصه نه چین نه روسیه برای ما تب نمی کنند
عباس آقا تحیلی گران / 10 April 2015