عصر روز سهشنبه ۱۷ فروردین /۷ آوریل، بارک اوباما میزبان تعدادی از روزنامهنگاران مطرح آمریکایی در کاخ سفید بود و با آنها در مورد توافق گروه ۱+۵ با ایران صحبت کرد.
این جلسه کنفرانسی خبری نبوده است. بلکه تعداد خاصی از روزنامهنگاران عموماً «لیبرال» که خط فکریشان نزدیک به دمکراتهاست، تنها برای اینکه رئیسجمهوری آمریکا بتواند سیاستهای کلیاش مقابل ایران را به آنها توضیح دهد بهصورت خصوصی به کاخ سفید دعوت شدند.
مایکل کالدرون، روزنامهنگار «هافینگتون پست» اولین فردی است که گزارش این جلسه را بدون اینکه جزئیات صحبتهای اوباما را شرح دهد، نوشته است. او یک لیست دقیق از نام شرکتکنندگان در این جلسه خصوصی منتشر کرده است.
روزنامهنگاران حاضر در این جلسه بیشتر دبیران، تحلیلگران و دیدگاه نویسان مشهور روزنامههای میانهرو و لیبرال در آمریکااند. «هافینگتون پست» نوشته است که رئیسجمهوری آمریکا در این دیدار دو ساعته دلایل خود برای حمایت از توافق با ایران را با شرکتکنندگان در میان گذاشته و در گفتوگوهای خصوصی به پرسشهای آنها در مورد سیاست کابینهاش در قبال ایران، پاسخ داده است.
خود این دیدار محرمانه نبوده اما صحبتهای بارک اوباما در این جلسه محرمانه بوده و جلسه تنها برای آگاهیرسانی به تحلیلگران و روزنامهنگاران مطرح در رسانههای آمریکا برنامهریزی شده است.
دکستر فیلکینس خبرنگار «نیویورک تایمز»، مایکل توماسکی از «دیلی بیست»، جفری گولدبرگ از «آتلانتیک»، جاناتان جیاکومو، از «نیویورکر»، جرالد سیب از «وال استریت ژورنال» و دیوید ایگناتیوس، روت مارکوس، یوجین رابینسون و گرگ سرجنت از روزنامه «واشنگتن پست» در جمله افرادی بودند که در این جلسه شرکت داشند.
اریک شولتز، سخنگوی کاخ سفید به درخواستهای متعدد خبرنگاران برای نظر دادن در مورد محتوای این نشست پاسخ نداده است.
این اولین بار نیست که کاخ سفید جلسات محرمانه با حضور خبرنگاران برگزار میکند. آخرین این جلسهها در سال ۲۰۱۴ و هنگامی که آمریکا و متحدانش تصمیم گرفتند به مواضع گروه «دولت اسلامی» در عراق و سوریه حمله هوایی کنند، برگزار شد.
مشاور و منش نیاکی اش انجا بود؟
nader / 08 April 2015
موقعیت دشوار دو طرف
تبدیل نتیجهی نهایی مذاکرات به یک شبه نمایش دیپلماتیک حکایت از سخت بودن موقعیت هر دو طرف برای ترک میز مذاکره دارد. اوباما، همچنان که در سخنان خود پس از پایان مذاکرات به روشنی گفت، میداند که ترک میز مذاکرات به معنای تدارک برای حملهی نظامی و آغاز یک جنگ منطقهای تمام عیار خواهد بود. این سناریویی است که اوباما نمیخواهد به آن تن دهد و در بهترین حالت میخواهد با طول دادن روند مذاکرات، این تصمیم گیری سهمگین را بر عهدهی جانشین خود بگذارد، جانشینی که به احتمال زیاد جمهوریخواه بود و در این کار مشکلی نخواهد داشت. طرف ایرانی نیز میداند که با ترک میز مذاکرات، سناریوی وحشتناک فروپاشی اقتصادی، شورشهای اجتماعی، محاصره دریایی، تشدید تحریمها و حملهی نظامی در پیش روی او قرار دارد. بنابراین او نیز ترجیح میدهد که با هدر دادن زمان نه زیر بار مسئولیتهای سنگین ناشی از پذیرش و اجرای توافقنامه[5305] برود و نه خود را در مقابل سناریو سیاه ترک میز مذاکرات قرار دهد.
در چنین شرایطی قابل پیش بینی است که بهترین سناریو برای هر دو طرف اصلی مذاکرات اتمی حفظ موقعیت نازای کنونی است. در این میان تنها خط قرمزی که باید رعایت شود این است که ایران به طور عملی به بمب اتمی دست نیابد. بمبسازی هم موضوعی است که ایران به احتمال زیاد برای به هم نزدن موقعیت پادرهوا اما مفید کنونی برای خویش به آن اقدام نخواهد کرد و آمریکا هم با آگاهی بر این محاسبهی ایران از این بابت چندان نگران نیست.
برخورد اسرائیل، کشورهای عرب منطقه و سایر قدرتهای جهانی در این میان تابعی است از حرکتهای این دو بازیگر اصلی پروندهی اتمی یعنی ایران و آمریکا. از آن جا که نفع هر دو طرف در به هم نزدن این بازی صفر – صفر است، این فرایند میتواند نه فقط برای سه ماه آینده، بلکه به بهانهی مذاکره برای «جزئیات»، برای مدت زمانی به مراتب بیشتر از آن ادامه یابد. در این میان فقط پارامترهای بیرون از فرایند مذاکرات هستند که میتوانند این احتمال را به هم زنند. در ایران، پارامتر سقوط اقتصاد و آغاز خطرات عوارض اجتماعی آن از طریق حضور مردم در صحنهی اعتراضات معیشتی و صنفی، و در آمریکا، دست به کار شدن فعال کنگره و لابی اسرائیل. در ورای این عوامل، اقدام یک جانبهی تل آویو و یا گسترش جنگ در خاورمیانه ممکن است این به درازا کشیدن پرونده را زیر سوال ببرد.
در یک کلام، خط قرمز برای سپاه و بیت رهبری برای رفتن عملی به پای پذیرش توافقنامهی نهایی حضور خطر ساز مردم در خیابانهای شهرهای بزرگ کشور است. تا آن زمان و تا وقتی که این نهادهای قدرت مصلحت خود را در کشتن وقت و عدم پذیرش و اجرای توافقنامه بدانند و از سوی دیگر تا وقتی که اوباما نیز شرایط موجود را به آغاز یک جنگ بزرگ منطقهای پرماجرا ترجیح دهد، هیچ تحول مهمی در پروندهی اتمی ایران روی نخواهد داد. نه در سه ماه آینده و نه در ورای آن
کورش عرفانی
hasani / 08 April 2015