امید کوکبی، دانشجوی نخبه دکترای فيزيک که در حال حاضر در زندان اوین زندانی است، نخستین دانشجوی دکترايی است که برنده جايزه آزادی و مسئوليت‌پذيری علمی شده است. او در پیامی به همین مناسبت گفته است که تمامی اتهام‌های نسبت داده شده به او دروغ هستند.
به‌گزارش کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران، در مراسم اهدای جايزه آزادی و مسئوليت‌پذيری علمی سال ۲۰۱۴ به امید کوکبی که توسط انجمن پيشرفت علوم آمريکا (AAAS) برگزار شد، پيام اين دانشجوی نخبه زندانی خوانده شد.
انجمن پيشرفت علوم آمريکا گفته است که جايزه آزادی و مسئوليت‌پذيری علمی سال ۲۰۱۴ به‌دلیل «موضع شجاعانه» امید کوکبی و «قبول تحمل زندان به جای عدول از مواضع اخلاقی خويش در استفاده نکردن از دانش علمی خود برای مقاصد مخرب و برای تلاشش در ايجاد اميد و آموزش به ساير زندانيان» به او اهدا شده است.
امید کوکبی، ۳۲ ساله، دانشجوی رشته فیزیک اتمی دانشگاه تگزاس آمریکا چهار سال است که در قرنطینه بند ۷ زندان اوین نگهداری می‌شود. او که بهمن ماه سال ۱۳۸۹ در سفر به ایران بازداشت شد، به ۱۰ سال حبس به اتهام «ارتباط با دول متخاصم» محکوم شده است.
بيشتر بخوانيد: حکم ۱۰ سال حبس اميد کوکبی در دادگاه تجديد نظر تاييد شد
مراسم اهدای جايزه آزادی و مسئوليت‌پذيری علمی در شهر سن خوزه ايالت کاليفرنيا در آمريکا برگزار شد و هرب برک، استاد دانشگاه تگزاس در آستين، دانشگاهی که امید کوکبی پيش از دستگيری در آن‌جا تحصيل می‌کرد، پیام این دانشجوی زندانی را ارائه داد.
«کشورم را دوست دارم و قدمی به زیان ملت ایران بر نمی‌دارم»
اميد کوکبی در پيام خود نوشته است: «اسير شدن طولانی‌مدت در زندانی که بر اساس هيچ‌کدام از معيارهای حقوقی نيست و نه به نفع منافع ملی ايران و نه منطبق بر موازين بين‌المللی و پذيرفته شده سياسی و حقوق بشری است، برای من شوک دردناکی است.»
کوکبی با بیان این‌که تمام اتهامات وارده بر او «کذب بوده»، افزوده است که کشورش را دوست دارد و ھیچ‌گاه قدمی به زیان مردم ایران برنمی‌دارد.
این دانشجوی زندانی گفته است: «من فقط يک پژوهشگر علمی بوده و هيچ‌گونه عملکرد و ديدگاه سياسی نداشته‌ام اما برای مجبور کردنم به همکاری در نهادهايی که دلخواهم نبودند و به سود ايران و جهان عمل نمی‌کردند، چنين حکم غيرعادلانه‌ای صادر کردند.»
به‌گفته کوکبی از او خواسته‌اند یا همکاری در راستای پروژه‌های هسته‌ای مورد نظر مقامات حکومتی ایران را بپذيرد يا ۱۰ سال زندان را تحمل کند.
او در همین رابطه نوشته است: «بديهی است که تعهد اخلاقی و علمی من حکم می‌کند که تحمل رنج‌های زندان برای شخص من و خانواده‌ام بهتر از تحميل رنج به جامعه بشری است.»
امید کوکبی در پیام خود تعهد اخلاقی دانشمندان را «دست نگه داشتن آن‌ها از هر گونه همکاری» در پروژه‌هايی دانسته که برای بشريت مخرب هستند و «می‌توانند مربوط به تسليحات کشتار جمعی، تخريب محيط زيست، سوءاستفاده از علم در مسائل ايدئولوژيک و اطلاع‌رسانی علمی غلط و گمراه‌کننده برای سوءاستفاده دولت‌ها و شرکت‌ها باشند.»
اميد کوکبی سال گذشته در یک نامه سرگشاده گفته بود که دستگيری وی پس از آن صورت گرفت که پيشنهاد همکاری با مأموران امنيتی روی يک پروژه تحقيقاتی نظامی را رد کرده بود.
کوکبی که مدرک کار‌شناسی خود را در دانشگاه صنعتی شریف در دو رشته فیزیک کاربری «رشته دکترای پیوسته فیزیک» و مهندسی مکانیک به اتمام رسانده است، پس از دریافت بورس تحصیلی از اتحادیه اروپا، دوره کار‌شناسی ارشد و دکترای خود را در رشته فیزیک اتمی با گرایش لیزر، در مرکز تحقیقات فوتونیک اروپا در بارسلونای اسپانیا به انجام رساند.
این دانشجو برای ادامه تحصیل با دریافت بورسیه از دانشگاه تگزاس آستین آمریکا راهی این کشور شد و دکترای خود را در رشته فیزیک با گرایش پلاسما گرفت.
کوکبی که هر سال دو بار در زمان تعطیلات دانشگاهی برای دیدار با خانواده خود به شهر گنبد کاووس ایران سفر می‌کرد، در آخرین سفر، هنگام خروج از کشور در فرودگاه امام خمینی بازداشت شد و ۳۶ روز در انفرادی بود.
اتهام کوکبی نخست «اجتماع و تبانی به قصد بر هم زدن امنیت ملی» اعلام شد و سپس «جاسوسی» هم به آن اضافه شد، اما در نهایت با تبرئه شدن از این اتهام‌ها، وی را به ارتباط با دولت آمریکا متهم کردند.
چندی قبل، ۱۸ برنده جایزه نوبل فیزیک به رهبر ایران نامه نوشتند و خواهان آزادی امید کوکبی شدند. همچنین در ماه دسامبر ۲۰۱۴، ۱۶۱ تن از دانشجویان و فارغ‌التحصيلان دوره‌های دکترا به دفاتر رهبر جمهوری اسلامی ايران، رئيس‌جمهور، رئيس قوه قضائيه و رئيس مجلس ايران نامه‌ای نوشتند و خواستار رسيدگی به پرونده اميد کوکبی و آزادی او شدند.
آفرین و درود بر فرزند شجاع ایران که علیرغم فشارهای زندان و عدم آزادی ، باز هم در برابر دژخیمان سر خم نکرده است و همچنان با امید و ایمان و شجاعت خود به ما نیز امید و ایمان و شجاعت عطا مینماید .
امیدوارم هر چه زودتر رها گشته و دنیا بتواند از دست آوردهای علمی و شایسته ایشان کمال استفاده را بنماید .
بهنام / 14 February 2015