اوباما در نطق سالانه خود گفت گرچه تضمینی در مورد نتیجهبخش بودن مذاکره با ایران وجود ندارد، اما این مذاکرات به قصد دستیابی به توافق جامع ادامه خواهند یافت.
باراک اوباما عصر سهشنبه ۲۰ ژانویه/اول بهمن ماه، در برابر کنگره آمریکا به رئوس مهم سیاست داخلی و خارجی ایالات متحده پرداخت. او در توضیح دیپلماسی کشورش در قبال ایران تاکید کرد که گفتوگوهای هستهای دستاوردهایی داشتهاند و تحریمهای جدید میتوانند نتایج کنونی را تحت شعاع قرار دهند.
او گفت ذخیره مواد هستهای در ایران کمتر شده و تلاش میشود در فرصت باقیمانده تا زمان تعیین شده برای توافق جامع، نتیجهای به دست آید که جلوی دستیابی ایران به سلاح هستهای را بگیرد، مانعی در برابر یک درگیری تازه در خاورمیانه شود و امنیت آمریکا و متحدانش از جمله اسرائیل را نیز تامین کند.
رئیسجمهور آمریکا گفت تضمینی نیست که این دیپلماسی موفق باشد اما تحریمهای جدید نیز این سیاست را به بنبست میکشاند: «هر طرحی به منظور تشدید تحریمها علیه ایران را وتو میکنم.» او در توضیح این تصمیم یادآور شد که افکار عمومی آمریکا انتظار دارند که جنگ با یک کشور دیگر، آخرین راهحل باشد.
در طرح موسوم به کورت – منندز، تدابیر تهاجمی و سختگیرانهای در قبال سیاست هستهای ایران پیشنهاد شده است. تشدید تحریمها و پشتیبانی نظامی آمریکا از منافع اسرائیل در صورت ورود این کشور به مناقشه اتمی، از جمله راهکارهای پیشنهادی در این طرح ۵۲ صفحهای هستند.
این طرح برای جلب آرای بیشتر نمایندگان تعدیل شده و قرار است روز پنجشنبه ۲۲ ژانویه به رای گذاشته شود. لیندسی گراهام، از بانیان این لایحه، اعلام کرده که اگر اوباما هر توافقی با ایران را برای تایید به کنگره بفرستد، به دنبال تحریمهای جدید نخواهد بود.
ادامه مبارزه با تروریسم
اوباما اضافه کرد که تلاش برای نابودی شبکههای تروریستی ادامه خواهد یافت. او از یهودی ستیزی رو به رشد در برخی نقاط دنیا نیز انتقاد کرد و همزمان افکار عمومی را از مظنون بودن به مسلمانان برحذر داشت. او بار دیگر بر لزوم تعطیل شدن بازداشتگاه گوانتانامو تاکید کرد.
رئیس جمهور آمریکا با اشاره به بحران اوکراین،دولت کییف را از حمایت ایالات متحده مطمئن ساخت و گفت ما بر این اصل باقی میمانیم که ملتهای بزرگ نباید بر ملتهای کوچک مسلط شوند. او گفت: «امروز آمریکا در کنار متحدان خود قدرتمندتر شده در حالی که روسیه رو به انزواست و اقتصادش در مسیر ویرانی قرار دارد.»
اوباما در زمینه سیاست داخلی، وعده بهبود تامینهای اجتماعی، غلبه بر بیکاری، اصلاحات درمانی، حمایت از مهاجران غیرقانونی، تحصیل رایگان در برخی کالجها و مالیات بیشتر از ثروتمندان را داد و گفت که اگر جمهوریخواهان بخواهند مانع این قبیل اقدامات شوند، از حق وتوی خود استفاده خواهد کرد.
رئیس جمهور آمریکا همچنین از نمایندگان کنگره خواست زمینه برداشته شدن تحریمهای تجاری دهها ساله با کوبا را فراهم سازند. این سخنان در شرایطی ایراد شد که روز چهارشنبه ۲۱ ژانویه، نخستین دور گفتوگوهای رسمی هیات آمریکایی با مقامات کوبا در هاوانا برای عادیسازی مناسبات فیمابین آغاز میشود. رابطه دو کشور از سال ۱۹۶۱ معلق بود.
نطق سالانه اوباما در برابر کنگرهای انجام شد که برای نخستین بار در طول دوران ریاست جمهوری او، از اکثریت جمهوریخواه تشکیل شده است.