رییس اداره پیوند و بیماری‌های خاص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران گفته است که ۲۵ هزار نفر در کشور نیازمند پیوند عضو هستند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، دکتر کتایون نجفی‌زاده در سمینار استانی فراهم‌آوری اعضای پیوند از بیماران مرگ مغزی که در بیمارستان رازی برگزار شد، گفته است که سال گذشته ۲۰ هزار مرگ و میر ناشی از تصادفات در کشور گزارش شده است. بنا بر اعلام رییس اداره پیوند وزارت بهداشت، از این تعداد پنج هزار مرگ مغزی گزارش شده که دو هزار و ۵۰۰ تا چهار هزار مورد قابل اهدا بوده اما ۶۶۵ پیوند اعضا صورت گرفته است.
بر اساس این گزارش، میزان رضایت‌مندی پیوند اعضا ۳۷ درصد بوده است.
رییس اداره پیوند وزارت بهداشت تعداد بیماران نیازمند به پیوند عضو در کشور را ۲۵ هزار نفر اعلام کرده و گفته که ایران باید در زمینه اهدای عضو، به رقم ۳۰ در هر میلیون نفر اهدای عضو برسد.
نجفی‌زاده گفته است: «اگر ما بتوانیم به رقم ایده‌آل ۴۸ اهدا در هر میلیون نفر در کشور برسیم دیگر فردی در کشور در لیست انتظار عضو، فوت نمی‌کند.»
بر اساس آمار، ۱۰ تا ۲۰ درصد پیوندهای ریه در دنیا ناشی از مرگ‌های مغزی سالم هستند اما رییس اداره پیوند وزارت بهداشت می‌گوید که در ایران این آمار چهار درصد است. به گفته او اصلی‌ترین دلیل این عقب‌ماندگی، نبود مراقبت‌های درست در بخش ICU است.
تعداد مراکز فراهم‌آوری اهدای عضو در ایران از ۱۶ به ۵۲ مورد افزایش یافته است. مشکلات اهدای عضو در ایران باعث می‌شود که بسیاری از بیماران نیازمند دریافت عضو مدت‌ها در صف دریافت عضو بمانند و بسیاری از آن‌ها جان خود را از دست بدهند. برای نمونه، ۹۰ درصد از بیماران ریوی در کشور، در لیست انتظار پیوند ریه بدون دریافت عضو مورد نظر فوت می‌کنند زیرا تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد از افراد مرگ مغزی می‌توانند قلب و ریه خود را نیز اهدا کنند.
قاچاق اعضا و توریسم درمانی
بیماران کلیوی در ایران از گروه‌های بزرگ دیگری هستند که نیاز به پیوند عضو دارند. رییس اداره پیوند وزارت بهداشت با اشاره به ۲۴ هزار بیمار دیالیزی در کشور گفته است که اگر مرگ مغزی به موقع شناسایی شود، بسیاری از بیماران نیازمند می‌توانند نجات یابند و زندگی دوباره بگیرند.
پس از انقلاب اسلامی در ایران، با افزایش نیاز به انجام پیوند کلیه، تلاش‌های زیادی برای آماده کردن افکار عمومی و همچنین گرفتن مجوزهای قانونی و شرعی برای استفاده از اعضای بدن کسانی که دچار مرگ مغزی شده‌اند، صورت گرفت. سرانجام آیت‌الله خمینی استفاده از اجزای بدن را پس از مرگ مغزی جایز دانست و در سال ۱۳۹۲ و پس از تصویب قانون جدید مجازات اسلامی، جزییات بیشتری در مورد شرایط پیوند اعضا به این قانون اضافه شد.
با توجه به میزان بالای نیاز به پیوند اعضا در میان بیماران ایرانی، سودجویی و قاچاق اعضای بدن در این کشور رواج دارد. آخرین بار وزارت اطلاعات ایران، ۱۴مرداد سال جاری با انتشار اطلاعیه‌ای از «متلاشی کردن» یک باند قاچاق اعضای انسان در ایران خبر داد.
در اطلاعیه این وزارت‌خانه به دستگیری هفت نفر در این رابطه اشاره شده بود. در بخشی از این اطلاعیه آمده بود که «اعضای این باند با جعل اسناد هویتی اقدام به فریب مسئولین مراکز مربوط کرده و از این طریق به اهداف و مطامع غیر قانونی خود دست می‌یافتند.»
همچنین ایران جزو انگشت‌شمار کشورهایی است که می‌‌توان در آن از یک فرد زنده، عضو بدن خرید؛ بدون آن‌که قانون مانع این کار شود.
با اینکه در سال ۱۳۷۷، ایران بخشنامه‌ای تصویب کرده که مطابق آن «پیوند کلیه اتباع خارجی فقط به فردی با همان تابعیت در بیمارستان‌های ایران مجاز است و پیوند از یک فرد به فرد دیگر با تابعیت متفاوت ممنوع است»، گزارش‌های متعدد از ایران نشان می‌دهد هم اکنون، به‌عنوان «توریسم درمانی»، هر سال تعداد زیادی عمل پیوند کلیه در بیمارستان‌های ایران انجام می‌شود که طی آن یک فرد با تابعیت غیر ایرانی از اهدا کننده ایرانی کلیه دریافت می‌کند.