برخی از منابع خبری عراقی و کرد، گزارشهایی را منتشر کردهاند که حکایت از همکاری گروهی از کردها با نیروهای داعش در جنگ آنان در کوبانی دارد.
بنا بر این گزارشها، کردهایی که عضو داعش هستند، از طریق دادن اطلاعات از جغرافیای منطقه و دانستن زبان کردی، به شبهنظامیان «دولت اسلامی» کمک میکنند.
روشن نیست که چه تعدادی از کردها با نیروهای داعش که حالا شمارشان به سیهزار نفر رسیده، همکاری میکنند. بنا به گفته برخی از فعالان منطقهای، حضور این کردها در میان اعضای داعش، نقش برجستهای در پیشبرد عملیات آنها در کوبانی در هفتههای اخیر داشته است.
در میان فرماندهان ارشد «دولت اسلامی»، یک کرد عراقی هست. او که با نام «ابوخطاب الکردی» شناخته میشود هماکنون در منطقه کوبانی مشغول جنگ با چریکهای کرد است. [۱]
مسئولان «YPG» یا «یگانهای مدافع خلق» در کردستان سوریه، میگویند که آنها از همان ابتدا، از حضور برخی از کردها در میان اعضای داعش با خبر بودهاند.
در ماه سپتامبر گذشته هنگامی که چریکهای کرد داشتند از روستای «شیروان» در کردستان سوریه دفاع میکردند؛ دو عضو کرد داعش موفق شده بودند با پوشیدن لباس چریکهای کرد در صفوف آنها رخنه کنند. این دو مرد کرد که به گفته منابع خبری،«لهجههای متفاوتی» داشتند، همان موقع بازداشت میشوند و در اعترافهای خود میگویند که برای نیروهای داعش کار میکردهاند.
منابع سوری و عراقی میگویند بسیاری از کردهایی که با «دولت اسلامی» کار میکنند، اهل حلبچه هستند. روستایی که در سال ۱۹۸۸ به دستور صدام حسین بمباران شیمیایی شد. در جریان این حمله، حدود پنج هزار کرد عراقی کشته شدند.
شورش حسن، سخنگوی «YPG» (یگانهای مدافع خلق) در کوبانی است. او میگوید هرچند بسیاری از جهادیهای کرد، عراقی هستند. اما واقعیت این است برخی از آنها هم از همین مناطق کردستان سوریه نظیر کوبانی، عرفین یا جزیره به داعش پیوستهاند.
شورش حسن اضافه میکند که شمار کردهای سوری که عضو داعش شدهاند، در مقایسه با کردهای عراقی عضو این گروه بسیار ناچیز است. به اعتقاد او «توانایی و اثرگذاری آن داعشی اهل کوبانی، حقیقتا با آن چچنی که راهها و مسیرهای منطقه را نمیشناسد خیلی فرق دارد.»
هزاران نفر از سرتاسر جهان از آفریقا و آسیا و کشورهای غربی به سوریه و عراق آمدهاند تا به داعش بپیوندند. در میان آن ها ترکها و… نیز حضور دارند. ولی مشخص نیست که چه تعدادی از این افراد خارجی، در خود منطقه کوبانی مستقر شدهاند. “شورش حسن” میگوید که بسیاری از عراقیهای عضو داعش، همانند خود “الکردی” اهل حلبچه هستند.
در بغداد، یکی از ماموران اطلاعات عراق میگوید: ـ«الکردی قبلاً خود از اعضای گروه «انصارالاسلام» بوده. گروهی سنیمذهب و نظامی که از لحاظ تشکیلاتی به ابومصعب الزرقاوی، آخرین رهبر القاعده در عراق وابسته است. الکردی بعدها به گروه دولت اسلامی میپیوندد.»
این مامور اطلاعاتی عراقی میگوید که «الکردی» هم اهل حلبچه است و دولت عراق نیز به دنبال او است. او از اعلام نام واقعی «الکردی» خودداری میکند و میافزاید: «آخرین اطلاعاتی ما داریم این است که الکردی هماکنون در سوریه است و در منطقه کوبانی در حال جنگ است. تخصص او نیز بیشتر آشنایی با مناطق کوهستانی و جنگ در چنین مناطقی است.»
حلبچه به طور سنتی به عنوان یک منطقه سکولار شناخته میشود. این شهر محل زندگی عبدالله گوران یکی از معروفترین شاعران کرد در قرن بیستم است که عضو «حزب کمونیست عراق» بود. اما ظرف سه دهه اخیر، حلبچه به یکی از کانونهای اصلی نیروهای مذهبی و محافظهکار در کردستان عراق تبدیل شده است. این در حالی است که هنوز بسیاری از کردها یا سکولارند یا در شمار مسلمان میانهرو به حساب میآیند.
«کیوان محمد»، دروازهبان ۲۵ساله تیم فوتبال حلبچه بود. خیلی از کردها در عراق، وقتی خبر کشته شدن او در اکتبر ۲۰۱۴ در حال جنگ برای «دولت اسلامی» را شنیدند، بسیار تعجب کردند. در سایتهای متعلق به جهادیها از «کیوان محمد» با عنوان «ابو ولید الکردی» نام برده شده است.
دانا جلال، روزنامهنگار است و اخبار گروههای جهادی در منطقه را دنبال میکند. او میگوید که این ورزشکار عراقی در سال ۲۰۱۳ سوریه را ترک کرد و تا هنگام مرگش نیز خبری خاص دیگری از او نبود.
جلال میگوید که هماکنون حدود ۷۰ کرد عراقی که بیشتر آنها هم اهل منطقهی حلبچه هستند، به عضویت داعش درآمدهاند. به تاکید او، این افراد معمولاً ابتدا تحت پوشش توریست وارد ترکیه میشوند و از آنجا با رد شدن از مرز خود را به نیروهای داعش در سوریه میرسانند: «برخی از آنها حتی زنان خود را نیز با خود بردهاند.»
نواف خلیل، سخنگوی اروپایی «حزب دموکرات کردستان» است. او میگوید که نیروهای کرد عضو داعش به این جهت برای «دولت اسلامی» اهمیت دارند که منطقه و زبان مردم را میشناسند و با ذهنیت برادران کرد خود نیز آشنایند.
به گفته او، بخش اصلی وظیفه این افراد، تجسس الکترونیکی و جمعآوری اطلاعات است. همچنین از آنها در شناسایی و بازرسیهای منطقهای استفاده میشود.
مصطفی بالی، یکی از کنشگران کرد کوبانی است. به اعتقاد او، نیروهای «دولت اسلامی» با در اختیار گرفتن سربازان کرد، میخواهند مردم کرد را تحت تاثیر قرار داده و این پیام ضمنی را به آنها بدهند که دشمنی خاصی با آنان ندارند.
پانویس:
[۱] این گزارش پیش از انتشار اخبار کشته شدن «ابوخطاب الکردی» در منطقه کوبانی تهیه شده است.