یک نویسنده کرد ترکیه، برنده جایزه توخولسکی شد

پن سوئد، محرم اربِی، نویسنده، حقوقدان و فعال حقوق بشر کرد‌ ترکیه را به عنوان برنده بورس مطالعاتی سال ۲۰۱۴ «توخولسکی» معرفی کرده است.

جایزه توخولسکی هر سال به نویسنده یا ناشری اهدا می‌شود که به دلیل نوشته‌هایش مجازات و تهدید شده یا به زندان افتاده است. از ایران تا کنون فرج سرکوهی و ناصر زرافشان این جایزه را دریافت کرده‌اند. تسلیمه نسرین، سلمان رشدی، نورالدین فرح، آدام زاگایوسکی و لیدیا کاچو از دیگر نویسندگانی هستند که از سراسر جهان این جایزه را دریافت کرده‌اند.

ايده اصلی اين بورس که به نام نويسنده آلمانی تبعيدی در دوران آلمان نازی، کورت توخولسکی، نامگذاری شده، فراهم کردن «فرصتی برای نوشتن و استراحت کردن در سوئد، پس از آسيب‌های روحی ناشی از زندان و مجازات» عنوان شده است.

تلاش برای رشد و گسترش زبان کردی

محرم اربِی علاوه بر فعالیت ادبی، سال‌ها در زمینه حقوق کردها فعالیت کرده است؛ ازجمله در این زمینه که متخصصان و فعالان اجتماعی و سیاسی کرد بتوانند در اداره مناطق کردنشین نقش داشته باشند.

در بیانیه مطبوعاتی جایزه توخولسکی، از فعالیت محرم اربِی در زمینه «حقوق اجتماعی و فرهنگی» مردم کرد و تلاش این نویسنده برای «رشد و گسترش زبان» این گروه اتنیکی با «روش‌های صلح‌آمیز» و به دور از خشونت، به عنوان دلیل اهدای بورس مطالعاتی سال ۲۰۱۴ به وی یاد شده است.

اربِی در کریسمس سال ۲۰۰۹ به اتهام سخنرانی در مجلس سوئد دستگیر شد. مقامات ترکیه او را متهم کردند که علیه دولت این کشور سخنانی به افترا گفته است. این نویسنده در ماه آوریل ۲۰۱۴ پس از پشت سر گذاشتن چهار سال حبس در زندان آزاد شد. او در حال حاضر عضو افتخاری پن سوئد است.

جايزه توخولسکی، روز ۱۵ نوامبر، در روز نويسندگان زندانی جهان که هر سال توسط واحدهای انجمن قلم در سراسر جهان برگزار می‌شود، طی مراسمی به محرم اربِی اهدا خواهد شد.

جايزه «توخولسکی» به ‌ياد کورت توخولسکی (۱۹۳۵- ۱۸۹۰)، نويسنده آلمانی نامگذاری شده است.

او در سال ۱۹۱۸ سردبیر مجله‌ای در برلین بود و در سال ۱۹۲۰ به عضویت حزب سوسیالیست‌های مستقل آلمان درآمد. در سال ۱۹۲۴ به عنوان خبرنگار مجله‌های ولت‌بونه و فوسیشه به پاریس رفت و در آن جا مدتی زندگی کرد. در سال ۱۹۲۶ ویراستار مجله ولت‌بونه شد. این مجله قبل از این که توخولسکی ویراستار آن شود مجله‌ای در حوزه نقد ادبی و تئاتر بود، اما توخولسکی آن را محلی برای بیان نظرات روشنفکران چپ کرد.

توخولسکی از اکتبر سال ۱۹۳۳ به عنوان نويسنده‌ تبعيدی به سوئد رفت. او در سال ۱۹۳۵ در حالی که در انتظار گرفتن اقامت در سوئد بود، بر اثر مصرف بيش از حد قرص خواب‌آور به کما رفت و درگذشت. پيکر او که تصور می‌شود خودکشی کرده، در استکهلم دفن شده است.