بر اساس تصاویر ماهواره‌ای که سازمان ملی هوانوردی و فضایی (ناسا) ۵ مهر/۲۷ سپتامبر مخابره کرده بود، بخش شرقی دریاچه خوارزم هم خشک شده است. اکنون از این دریاچه که در سال‌های دهه ۱۹۶۰ یکی از پنج دریاچه بزرگ جهان به شمار می‌آمد، چیز زیادی باقی نمانده است. هم‌ ازین‌روی ازبکستان از جامعه جهانی خواسته برای نجات دریچه خوارزم اهتمام کند.

کشتی زنگ‌زده و شترها در جایی که زمانی دریاچه بود
کشتی زنگ‌زده و شترها در جایی که زمانی دریاچه بود

اسلام کریمف، رییس جمهور ازبکستان، روز گذشته، ۲۹ اکتبر/۷ آبان در بیانیه‌ای خطاب به جامعه جهانی نوشت: «کشورهای آسیای میانه از امکانات لجستیکی و از منابع مالی کافی برای مهار کردن پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، انسانی و زیست‌محیطی فاجعه خشک شدن دریاچه خوارزم، برخوردار نیستند.»

اسلام کریمف، رییس جمهور ازبکستان
اسلام کریمف، رییس جمهور ازبکستان

کریمف در این بیانیه از جامعه جهانی خواسته است برای نجات دریاچه خوارزم نشستی برگزار کنند و در این نشست کارشناسان بین‌المللی تدابیری برای نجات دریاچه خوارزم که در مرز بین ازبکستان و قزاقستان قرار دارد بیندیشند.

بان کی‌مون، دبیر کل سازمان ملل نیز در یک پیام ویدیویی نسبت به خشک شدن کامل دریاچه خوارزم هشدار داده است. بان کی‌مون در این پیام ویدیویی می‌گوید: «از بین رفتن دریاچه خوارزم زندگی میلیون‌ها انسان در ازبکستان و قزاقستان و جاهای دیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.»

در سال‌های دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ مسئولان اتحاد جماهیر شوروی برای آبیاری مزارع پنبه و برنج مسیر دو رود آمودریا و سیردریا را منحرف کردند. تا سال ۱۹۶۵ هر سال ۵۰ کیلومتر مکعب آب شیرین وارد دریاچه خوارزم می‌شد. اما از آن پس این مقدار آب صرف آبیاری مزارع شد و به همین جهت به تدریج دریاچه خوارزم شروع به خشک شدن کرد. پیامد آن این بود که غلظت املاح معدنی در این دریاچه افزایش یافت و اکولوژی دریاچه به گونه‌ای رادیکال و روزافزون دگرگون شد. ماهی‌ها کم شدند و ماهیگیری که یکی از مشاغل درآمدزا برای ساکنان پیرامون این دریاچه بود از رونق افتاد.

در سال ۲۰۰۵ با ساخته شدن یک سد، میزان آب بخش شمالی دریاچه خوارزم افزایش پیدا کرد، اما بخش شرقی دریاچه همچنان کم‌آب بود. در سال ۲۰۰۹ بخش شرقی کاملاً خشک شد، ولی در سال ۲۰۱۰ دوباره آب به این بخش از دریاچه بازگشت.

دریاچه خوارزم از سال ۱۹۸۹ تاکنون

1989
2003
2008
2014

[tabby title=”۱۹۸۹”]

[tabby title=”۲۰۰۳”]
[tabby title=”۲۰۰۸”]

[tabby title=”۲۰۱۴”]

[tabbyending]