در نیمه نخست سال ۹۳ دست کم ۱۰ درصد از حجم معاملات مسکن در ایران کاسته شده. در این فاصله نرخ رشد نقطه‌به‌نقطه و نرخ رشد ماهانه قیمت مسکن همواره تک‌رقمی بوده است.
رشد قیمت مسکن طی ماه‌های خرداد- تیر و مرداد، به قیمت ثابت صفر و به قیمت واقعی ۲۰ درصد بوده است. وزارت راه و شهرسازی با اعلام این موضوع تاکید کرده که در برخی ماه‌های نیمه اول سال جاری، شدت رکود از کف مورد انتظار هم عمیق‌تر بوده است.
علی چگینی، مدیر کل دفتر اقتصاد مسکن وزارت شهرسازی گفته است: «از آنجا که دولت زودتر از موعد به دستاورد تورم ۲۵ درصدی رسیده است، پس‌روی رکود، تحت تاثیر شرایط اقتصادی، آهسته خواهد بود و علائم رونق زودتر از سال ۹۴ نمایان نخواهد شد.»
چگینی یادآوری کرده که ممکن است تعداد معاملات مسکن کمی بیشتر شود اما هر حرکتی در کار باشد، در سال آینده اتفاق خواهد افتاد.
روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی پیرامون وضعیت بازار مسکن، به مقایسه نرخ تورم عمومی ماهانه و تورم مسکن پرداخته است. نرخ تورم ماهانه مسکن در ۵ ماه گذشته، کمتر از یک درصد و نرخ تورم عمومی ماهه در این مدت، ۶/۶ درصد بوده است. به این ترتیب، ارزش واقعی ملک مسکونی در نیمه اول سال ۹۳ رشد منفی داشته و به مراتب از سایر کالاها و خدمات مصری کمتر رشد نشان می‌دهد.
حجم احداث واحد مسکونی جدید در تهران تا تیرماه سال جاری ۵۲درصد کاهش پیدا کرده و آمار صدور پروانه ساختمانی در کل ایران هم در دو ماه اول سال، ۳۷درصد افت نشان می‌دهد. این در حالی است که معمولا ۸۵درصد پروانه‌های ساختمانی در نیم‌سال اول آماده فروش می‌شوند.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت شهرسازی می‌گوید: «چشمانداز کاهشی تورم، تقاضای سرمایه‌ای را از معاملات مسکن دور کرده که البته این موضوع به نفع تقاضای مصرفی است اما چون تقاضای مصرفی هم توان خرید ندارد، در نتیجه ساخت‌وساز‌های جدید در ماه‌های اخیر کاهش یافته و حتی سرعت تکمیل ساختمان‌های نیمه‌کاره هم کم شده است.»
علی چگینی تاکید می‌کند که الان به دلیل ثابت شدن قیمت‌ها، بهترین فرصت برای خرید خانه به عنوان تقاضای مصرفی است اما «پولی وجود ندارد که خریداری وجود داشته باشد.»
بسته حمایتی دولت
دولت برای تحریک هم‌زمان عرضه و تقاضای مسکن، برنامه‌هایی دارد؛ از جمله شکل‌گیری صندوق پس‌انداز، ایجاد صندوق زمین و ساختمان و ارائه وام مسکن.
شکسته شدن رکود در بازار مسکن، از نگاه کارشناسان این حوزه منوط به اجرای بسته حمایتی دولت است. مدیرکل بانک مرکزی روز ۱۳ شهریور از ارائه تسهیلات مسکن ۸۰ میلیون تومانی به متقاضیان خبر داد.
ولی‌الله سیف گفته است: «صندوق‌هایی با همکاری وزارت راه و شهرسازی تشکیل شده و وام ۸۰ میلیونی بر اساس ۵۰ درصد متوسط مسکن و نرخ سود و قدرت پرداخت قسط متقاضی پرداخت خواهد شد.»
کارشناسان بازار مسکن می‌گویند این وام یا هر بسته حمایتی دیگر، تنها تکانی به این عرصه خواهد داد و رکود این بازار تا سه سال دیگر بر همین منوال باقی می‌ماند.
این در حالی است که ۱۳ درصد اشتغال در ایران به بخش مسکن مربوط می‌شود. به این قرار، هر گونه نوسان در این عرصه، با چشمانداز کاری شاغلان صنعت ساختمان گره می‌خورد.