مسأله استقلال کردستان عراق با حمله «داعش» به عراق به شکل گسترده‌تری مطرح شده است. مسعود بارزانی، رئيس اقليم کردستان عراق از برگزاری همه‌پرسی استقلال کردها از عراق در ماه‌های آينده خبر داد.
مسعود بارزانی در گفت‌وگو با شبکه بی‌بی‌سی با اشاره به آنچه به‌تازگی با حمله گروه «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) به شهرهای عراق روی داده، گفت: «عراق در حال حاضر تجزيه شده و استقلال از اين کشور حق طبيعی کُردها است.»
مسعود بارزانی گفت: «از اين به بعد، ما کتمان نخواهيم کرد که استقلال هدف ما است. عراق عملا تجزيه شده و آيا قرار است ما هم در چنین شرایط فاجعه‌باری که کشور دچار آن شده است زندگی کنیم؟»
رئيس اقليم کردستان عراق همچنین گفت: «اين من نيستم که درباره استقلال تصميم می‌گيرم. مردم درباره آن تصميم خواهند گرفت. همه‌پرسی در ماه‌های آينده برگزار می‌شود.»
به‌نظر میرسد که همه‌پرسی مورد نظر مسعود بارزانی تنها در اقليم کردستان عراق برگزار شود و بخشهای دیگر عراق در آن شرکت نداشته باشند.
بارزانی همچنين از مشورت با پارلمان اقليم کردستان برای تعيين روز برگزاری همه‌پرسی خبر داد.
روزنامه «حريت»، چاپ ترکیه نیز نوشته بارزانی از سازمان ملل خواسته است تا در تحولات کرکوک، جايی که به‌گفته وی قرار است همه‌پرسی برگزار شود، مشارکت کند.
در پی حمله «داعش» به شهر نفت‌خیز کرکوک، این شهر هم‌اکنون در دست پیشمرگه‌های کردستان است.
پیش از این نیز اقليم کردستان عراق خواهان پیوستن استان کرکوک به مرزهای کردستان شده بود اما با مخالفت حکومت مرکزی عراق روبه‌رو بود.
حکومت اقلیم کردستان استان اربیل، سلیمانیه، دهوک و قسمت‌هایی از استانهای نینوا و دیاله را در دست دارد.
بارزانی از «اشتباه‌های» حکومت مرکزی عراق که سبب همسایه شدن «تروریست‌ها» با خاک کردستان شده است سخن گفت و تأکید کرد که «دولت اقلیم کردستان عراق مجبور نيست بهای این سیاست‌ها را بپردازد».
با این حال رئيس اقليم کردستان عراق از تلاش کردها برای حل سياسی بحران در عراق نیز سخن گفت.
«عراق به شیوه سال‌های اخیر نمی‌تواند اداره شود»
از سوی دیگر آشتی هورامی، وزير منابع طبيعی اقليم کردستان عراق در گفت‌وگو با روزنامه «حریت» گفت: «پس از اين، هر اتفاقی روی دهد، عراق به شیوه سه چهار سال اخیر دیگر اداره نخواهد شد.»
هورامی افزود: «شايد بر اساس اهميت مناطق، يک شيوه فدراتيو مورد استفاده قرار گيرد. پيش از اين بحران، سيستم موجود واقعا ناکارآمد بود و همه به اين مسأله اذعان داشتند و نمی‌توان دوباره به همان نظام بازگشت.»
وزير منابع طبيعی اقليم کردستان عراق نیز از برگزاری یک همه‌پرسی سخن گفت تا «مردم آن مناطق» تعیین کنند که «در کدام خط مرزی قرار بگيرند».
وی تأکید کرد که اگر نیروهای پیشمرگه کرد کنترل کرکوک را در دست نمی‌گرفتند این شهر نیز مانند موصل به‌دست نیروهای داعش می‌افتاد.
به‌گفته وی بر اساس قانون اساسی عراق، کردها حق دارند سرنوشت خود را در دست بگیرند. بر پایه ماده ۱۴۰ قانون اساسی عراق، کرکوک و ديگر مناطق مورد مناقشه میتوانند با هدف تعيين خواسته مردم مبنی بر اينکه چه نوع دولتی در آنجا تشکيل شود یک همه‌پرسی برگزار کنند.
آشتی هورامی در مورد پیشروی‌های «داعش» در عراق و طرح استقلال کردها گفت: «اگر نگاهی به نقشه بيندازيد، ما از سنجار تا مندلی، با داعش هم‌مرز شده‌ايم و در مجموع بین ما و حکومت عراق تنها چند کيلومتر مرز باقی مانده است. يعنی دارای يک همسايه موقت و جديد هستيم.»
وی ضمن امیدواری به اینکه همسایگی با «داعش» موقت باشد، افزود: «قاعدتا ما به نقشه نگاه می‌کنيم و از خود می‌پرسيم: آيا بايد آينده خود را با داعش ترسيم کنيم يا با حکومت بغداد که حتی سهم ما از بودجه عراق را نمی‌دهد؟»
وزير منابع طبيعی اقليم کردستان عراق در شرایط کنونی عراق را نیازمند کردستان دانست و افزود: «انتظار داريد همه پيشداوری‌ها و ذهنيت‌ها را گوشه‌ای بگذاريم و منتظر باشيم که بغداد پول سهم ما را برايمان ارسال کند؟»
آشتی هورامی در گفت‌وگوی خود با روزنامه «حريت» گفت معتقد نیست که با تغییر نوری مالکی، نخست‌وزیر عراق نیز اختلاف های کردستان و حکومت عراق به پایان برسد.
«استقلال کردستان» مخالفان و موافقان منطقه
در مورد طرح «استقلال کردستان» و واکنش دولت‌های منطقه، روزنامه «تاگس‌تسایتونگ»، چاپ آلمان، نوشت اردوغان در دیدار با کردهای عراق در آنکارا بر ضرورت تشکیل یک دولت وفاق ملی توسط عراقی‌ها تأکید کرد؛ طرحی که ایالات متحده و اتحادیه اروپا نیز از آن پشتیبانی می‌کنند. نوری مالکی اما به صراحت این طرح را رد میکند. برای او، گنجاندن سنی‌ها و کردها در یک دولت وفاق ملی گزینه مناسبی نیست.
به‌گفته این روزنامه، «داعش» تهدیدی برای اقليم کردستان عراق محسوب نمیشود و هدف مرکزی شبه‌نظامیان این گروه بغداد است. بغداد، به نوبه خود، تلاش خواهد کرد تا با کمک ایران و روسیه و همچنین کمک‌های محدود سرویس‌های مخفی آمریکا سرزمین‌های خود را از دست «داعش» خارج سازد و این درگیری‌ها نیز مناطق کردنشین را تحت تأثیر قرار نخواهد داد.
این روزنامه می‌افزاید، برای برخی از دولت‌های منطقه تقسیم عراق اجتناب ناپذیر است و ترکیه باید به سرعت خود را با واقعیت‌های جدید وفق دهد. اسرائیل نیز پیش از این اعلام کرده است که استقلال کردستان قطعی خواهد بود و آمریکا نیز باید این واقعیت را بپذیرد.
با این حال، ایران از مخالفان سرسخت یک کردستان مستقل است چرا که امکانات جمهوری اسلامی را برای تهدید کردها محدود خواهد ساخت.
حسين امير عبداللهيان، معاون وزير خارجه ايران که در مسکو به‌سر می‌برد روز سه‌شنبه (یکم ژوئیه / ۱۰ تیرماه) نسبت به برخی تلاش‌ها برای تجزيه عراق هشدار داد و گفت ايران اطمينان دارد که افراد عاقلی در ميان سران کردهای عراق وجود دارند که حاضر به تجزيه اين کشور نمی‌شوند.
وی با بيان اينکه «بايد همه اقدامات لازم برای ممانعت از تقسيم عراق صورت بگيرد»، گفت که ايران هر تدبيری که وحدت و قدرت عراق را تضمين کند، اتخاذ خواهد کرد.
روزنامه بریتانیایی فايننشال تايمز نیز در تحليل کوتاهی درباره تمایل مقام‌های اقليم کردستان عراق، به جدایی از عراق نوشته است: «استقلال کردهای عراق نیاز به موافقت ايران و ترکيه دارد و بدون توجه به اين مسأله چنین امری رؤیایی بیش نخواهد بود.»
به‌نوشته اين روزنامه نبرد با «داعش» اولويت عراقی‌ها است و کردها پس از شکست «داعش» میتوانند درباره ماندن در چهارچوب عراق تصميم بگيرند.
این معنای فدرالیسمی است که بعضی تبلیغ می کنند. در روزهای خوشی، بهره بردن از دولت مرکزی و در مشکلات، فرو کردن خنجری از پشت
علی / 01 July 2014
متاسفانه معنی فدرالیسم در حقیقت همینه و در اصل تاکید بر مساله ی نابودی زبان مادری روکشی هست بر آماده سازی جهت زدن ضربه ی نهایی در وقت مقتضی و با دقت و مهارت تمام. البته استقلال کردستان عراق و حتی تجزیه کردستان ایران و الحاق به آن نهایتا از منظر اقتصادی به نفع باقی مانده ایران می باشد.
آذربرزین آذرمهر / 01 July 2014
روز خوشی!!! منظور روزیه که نفت زیر پاشونو می بردن خرج حزب بعث و بلاهت های صدام می کردن یا روزی که بمباران شیمیاییشون کردن. میشه علی آقا بفرمایید این روز خوش کی بوده که حالا استقلال این ملت از عرب های شیعه و سنی معنی خنجر زدن از پشت میده؟
Samad / 01 July 2014
حماقتهای تاریخی مالکی و دخالتهای بی جای ایران باعث بوجود آمدن این وضعیت گردیده است .
البته به نظر میرسد کردها در حال یک اشتباه تاریخی بزرگ هستند .
بدین معنا که میگویند چون داعش خطری برای آنان محسوب نمیشود ، لیکن آنها هم کاری به داعش ندارند ، غافل از اینکه اگر داعش بزرگ شود و پا بگیرد ، بعد از اشغال دیگر بخشهای عراق و ثبات نسبی اوضاع ، سروقت کردستان میرود و دلیل آن هم ثروت زیاد این منطقه می باشد که از دید رهبران داعش قابل اقماض نیست و به هیچ وجه نمیتوانند از دسترسی به این ثروت عظیم به علاوه مرز مشترک با ترکیه و تجارت با آن کشور چشم پوشی کنند .
کشور عراق متاسفانه تا سالها باید تاوان قدرتهای اجنبی و همسایه های بدخواه خود را پس دهد و حالا حالاها روی آرامش را نخواهد دید .
ضمنآ با نظر جناب Samad کاملآ موافقم و نظر ایشان را بسیار مختصر و مفید یافتم و البته هوشمندانه .
بهنام / 01 July 2014
در پاسخ به جناب آقای آذر مهر باید عرض کنم که دوران فدرالیسم در عراق پس از صدام شروع شد. در این دوران اقلیم کردستان از همه مزایای فدرالیسم بهره برد. در سیاست خارجی عراق نقشی مهم داشت . در همین مدت بود که به لحاظ مالی قوی شد و در مقابل دولت های همسایه جایگاهی پیدا کرد. اینها همه مزایای فدرالیسمی بود که در عراق پدید آمد. اما در مقابل سران اقلیم کردستان کمکی به بقیه مرم عراق نکرده اند. تردیدی نیست که امنیت و رفاه در این بخش از عراق بسیار بیشتر از بقیه آن است اما بخش بزرگی از این امنیت حاصل قرارگیری سیاستمداران کرد در مجموعه دولت عراق بوده است.
اکنون و در وضعیت بسیار ناگوار عراق , دولت اقلیم کردستان تنها با فتح مناطق مورد مناقشه و بزرگ کردن مناطق تحت نظر خود در درگیری ها شرکت کرده است. اگر این از پشت خنجر زدن نیست, چه نامی برای آن مناسب است؟
علی / 01 July 2014
خنجر زدن یعنی اینکه یکی از استانهای ایران در زمان حمله صدام به ایران به این نتیجه میرسید که الان بقیه مشغول جنگ هستند ما باید از موقعیت استفاده کنیم و کشور را تجزیه کنیم. کاری که هیچ کدام از مردم ایران نکردند و مردانه از کشورشان دفاع کردند. صدام خیال میکرد که عرب های ایران از ارتش او استقبال می کنند در حالی که اعراب خوزستان درسی به او دادند که خواب دیده است!!!
Ali / 01 July 2014
این کردها هستند که باید در مورد سرنوشت خود تصمیم بگیرند نه کشورهای فاشیست و افراد کوته نظری مثل آقای بهنام1!
شایان / 01 July 2014
جالبه همه پرسی در اسکاتلند از نظر پان ایرانیست ها خوب هست اما همه پرسی در کردستان عراق بد! آیا این دموکراسی است؟ منتظر روز هایی باشید که در کردستان ایران و آذربایجان ایران نیر همه پرسی جدایی برگذار شود
دموکراسی / 02 July 2014
نمی دانم منظور از پان ایرانیست چیست؟ اما دفاع و بحثی گسترده درباره همه پرسی اسکاتلند در ایران رخ نداد. همچنین وضعیت اسکاتلند که با رای مردمش در اتحاد با انگلستان قرار گرفته بود , با وضعیت عراق کاملا فرق می کند .
باید توجه کرد من و شما مالک خانه ها و زمین هایمان هستیم اما مالک استان محل تولد, بیابانها و رودخانه هایش نیستیم. این بخش در مالکیت دولت به نمایندگی از همه مردم کشور است. به عبارتی برای جدا کردن بخشی از یک خاک باید همه مردم کشور نظر بدهند. حقوق شهروندی تک تک افراد یک ملت, احترام به عقیده و نژادشان باید رعایت شود. اما جداکردن یک تکه از خاک یک کشور , بدون توجه به رای بقیه مردم ، جزء حقوق شهروندی نیست. این که همه دنیا بر غیر قابل قبول بودن جدایی کریمه از اکراین پا می فشارند بر همین اساس است.
علی / 02 July 2014
جناب شایان :
مثل اینکه نظر بنده را با دقت نخوانده اید .
خوشحال میشوم بدانم کدام قسمت از نطر بنده را بر ضد ملت کرد دیده اید که اینگونه سخن گفته اید ؟
لطفآ نظر جناب Samad را هم با دقت بخوانید .
بهنام / 02 July 2014
من میانه ی خوبی با واحدهای دولت-ملتی ندارم. زیر هرکدام از این پرچم هایی که فخر ناسونالیست ها می باشد، چه جنایت هایی که نشده است؛ نسل کشی ارامنه در ترکیه، انفال و بمباران شیمایی کردهای عراق و … به همین علت علاقه ی ویژه ایی به اهتزاز یک پرچم ملی دیگر در این خاورمیانه ی مغموم ندارم ، ولی دوستان پان ایرانیستی ای که از به کار بردن این عنوان برای خود وحشت دارید، ببیند! این حق را از کجا برای خود دست و پا کرده اید که در مورد تشکیل یک دولت مستقل کرد این گونه حق به جانب اظهار نظر میکنید؟ اگر از آن پوستین مذهبی خود بیرون آمده و مطابق معیارهای انسانی و اخلاقی نگاه کنید آنگاه متوجه می شوید که وجود که دولت سکولار کرد در خاورمیانه به نفع همه می باشد. کلاه خود را قاضی بکنید، نوری المالکی و جمهوری اسلامی شیعه و یا داعش سنی بهتر میتوانند به صلح پایدار خاورمیانه کمک بکنند یا یک دولت سکولار کرد؟ این واقعا چه انتظار بیخودی است که عراقی های شیعه و سنی به خاطر سرگین شتر امامان و خلفا توی سر همدیگر بزنند و کردها هم مجبور باشند در این دعوایی مضحک و غیر اخلاقی و غیر انسانی دخیل شوند؟ من منکر این نیستم که مذهب هم در کردستان حضور پر رنگی دارد، ولی از همین لحظه تا پایان قرن را می توان تضمین داد که نه در کردستان عراق و نه در هیچ کردستان دیگری هیچ حزب و جریان مذهبی ایی نخواهد توانست صاحب اکثریت که هیچ حتی یک سوم آراء شود. کردها هزینه های خود را داده اند و حال به جای دعوای “قبر حسین و شمشیر عم”ر به فکر زندگی اند، به فکر آزادی اند. به نظر من تجربه ی کوتاه و صد البته ناکافی این دهه ی گذشته ی کردستان عراق و امنیت و توسعه ایی که در مسیر آن قرار گرفته است، باید از دلخوشی های هر انسان آزاده ایی باشد که به فکر ثبات و آرامش در خاورمیانه است. دوستان عزیز ناسونالیست! از این نترسید که تشکیل دولت ملی کرد باعث تجزیه ایران شود، مگر این همه دولت عرب در منطقه وجود ندارد؟ پس باید سال ها پیش خوزستان هم رفته بود که؟! شما از تخت اربابی خود پائین بیایئد، ایران را واقعا سهم همه ی ایرانیان بدانید، حقوق و برای اقلیت ها را تضمین کنید، آنگاه کل قضیه ی تجزیه طلبی بی معنا خواهد شد. مگر تجزیه طلبی بعد از گند های رضاخانی و روشنفکران پان ایرانیست دوروبرش نبود که در تاریخ این مملکت سر در آورد؟ بعد هم به این نکته فکر کنید که مردمان پیرامون، مرزداران بی مزد و منت شما نیست اند که این گربه و پرچمش را تا به ابد پاسداری بکنند و خود زندگی های فلاکت باری از جنس فقر و فاقه ی شهرهای مرزی کردستان و سیستان و شهرهای پر نفت خوزستان داشته باشند. دوستان ناسیونالیست! اخلاق انسانی (و نه مذهبی) ایجاب میکند که “دیگری” را ببینید. به این فکر بکنید که در زیر لوای اهتزاز این پرچم عزیزتان دارید چه حقوق گزافی از “دیگری”هایتان پایمال میکنید!
ژیلوان / 02 July 2014
با ژیلوان کاملا موافقم.
فرداد / 02 July 2014
به عنوان یک ترک آذربایجانی خوشحالم که دوستان کردمان در منطقه و حداقل در بخشی از آن به آرزوی دیرینه هر ملت آزاده ای که همانا داشتن هویت مستقل است دست یافتند. با این اقدامات به همت ملتهای تحت ستم ساکن ایران، در آینده ای نزدیک شاهد استقلال مناطق (کردستان، آذربایجان، …) خواهیم بود. فقط یک نکته به فاشیستهای پارسی و طرفداران سیستم مرکزگرای تهران عرض کنم که بهتر است یواش یواش به دنبال ملتهای دیگری برای استعمار باشند. هر چند که بعید است یافت شود….
تبریزچی / 02 July 2014
فدرالیسم با تجه با ساختار و بافتار جامعه ایران “برنامه” سیاسیست برای ادره کشور و رفع تبعیض و یا بقول رژیمک اسلامی احساس تبعیض! هرشخص حقیقی و حقوقی که برنامه رویکردی شفاف تجربه شده ای برای ایران دارد که بتوان قدرت را بین تمامی خلقها تقسیم کند که به استقلال و “تجزیه” منجر نشود همینجا عنوان آن را ذکر کند تا آسیب شناسی شود! فدرالیسم راهی برای رسیدن خلقها به کیانی سیاسیست برای ادراه ی هرچه بهتر تقسیمبندیهای متنوع ملی، مذهبی ایران و بس! صرفا برنامه است کدام یک چیزی در چنته دارند آنهایی که فدرالیسمن را رد می کنند بفرمایند به ما نیز بگویند؟ واگرهم از تجزیه قدرت می ترسند باید بگویم در آینده دولت مرکزی مفسد با سیستم بروکراسی و توتالیتر و همگون ساز که بدنبال استحاله فرهنگی و ملی باشد محکوم شده است! خودتان را خسته نکنید.
ایرانی فدرال با مشارکت اکثریت مردم آزادی احزاب و سازمانها شکل گیری جامعه مدنی و خصوص سازی همه اینها نیازهاییست که با قدرت طلبی زیاده خواهی حکومت مرکزی سالیانیست ما ملیتهای ایران را محروم از تمامی امکانات و درآمد ملی کرده!
برنامه برنامه برنامه برنامه ــــــــــــــــــــــــــ یکپارچگی مسئله ای مشروط است! مشروط براینکه “شانس برابر” هست یا خیر! شانس برابر برای توی آذری من کرد اوی فارس و /……………..
ما کُردها دیگر از هر کشوری که موجودیت ما را بپذیرد دفاع می کنیم! خواه اسراییل خواه فرانسه خواه اردن و امارات خواه آمریکا لازم باشد هرکاری می کنیم!
مرزبانان غیور آن تیکتیست که سالهاست به ملیتهای حاشیه نشین چسبانده اید تا انها را به زوایا و خفایا برانید دیگر ما مرزبانی از سرزمینی نخواهیم کرد که ما را گوشت دم خمچاره فرض کند!
همه با هم / 03 July 2014