سیاست همسان‌سازی کتاب همچنان ادامه دارد. «هیأت انتخاب و خرید کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی»، فهرست کتاب‌هایی را که وزارت ارشاد برای توزیع در کتابخانههای عمومی کشور و نهادهای فرهنگی از ناشران می‌خرد، اعلام کرد. بیشتر این کتاب‌ها از بن‌مایه‌های مذهبی برخوردارند و به زندگی ائمه یا تفسیر قرآن و به سایر موضوع‌های مربوط به علوم دینی می‌پردازند. کتاب‌هایی هم در زمینه فلسفه، تاریخ و تاریخ تمدن، میراث فرهنگی و زیباشناسی هنر در فهرست منتشرشده وزارت ارشاد وجود دارد.
برای نخستین بار است که نام اعضای هیأت انتخاب و خرید کتاب اعلام شده و این هیأت شفاف عمل می‌کند. در همان حال جامعه فرهنگی کشور به یکسان بودن کتاب‌ها از نظر مضمونی در کتابخانههای عمومی کشور اعتراض کرده است.
مفاتیح‌الجنان و انبوه کتاب‌های دینی دیگر
مصطفی امیدی، دبیر «هیأت انتخاب و خرید کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» مصوبات صورت‌جلسه‌های ۵۱۵ و ۵۱۶ این هیأت را به خبرگزاری کتاب ایران، ایبنا، اعلام کرده است. به گفته او، در این مصوبات، عناوین جدید‌ترین کتاب‌هایی که در فهرست خرید «هیأت انتخاب و خرید کتاب» وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفته‌اند ارائه شده است. این فهرست در سایت معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد بارگذاری شده و در دسترس همگان قرار دارد.
اعتبار کتاب‌های تصویب‌شده تا پایان مهرماه تعیین شده است. این کتاب‌ها در کتابخانههای عمومی کشور توزیع می‌شوند و همچنین در اختیار برخی از نهادهای فرهنگی دولتی قرار می‌گیرند. خرید این کتاب‌ها از سوی معاونت فرهنگی ارشاد در سال‌های رونق کتابخوانی در ایران به این معنی بود که شمارگان این کتاب‌ها افزایش می‌یافت و برای ناشرانشان به سوددهی می‌رسید. اما اکنون وزارت ارشاد فقط ۱۰۰ تا حداکثر ۵۰۰ نسخه از این کتاب‌ها را با تخفیف ۳۰ درصد قیمت پشت جلد می‌خرد. به این جهت، گزینش‌های «هیأت انتخاب» فقط به لحاظ همسان‌سازی کتاب‌های کتابخانههای عمومی کشور اهمیت دارد و در اقتصاد نشر بی‌تأثیر است.
در فهرست منتشرشده از سوی معاونت فرهنگی وزارت ارشاد کتاب‌هایی از نشر آموت، افراز، افق، به‌نگار، قطره، نی، مرکز، ثالث، نگاه، نیلا و نیلوفر وجود دارد، اما بیشترین عنوان‌ها به کتاب‌های دینی، فلسفه دین، تفسیر قرآن و کتاب‌های موسوم به دفاع مقدس اختصاص یافته است: کلیات مفاتیح الجنان، خیانت به خدا و رسول، تشیع در ایران، شیوه‌های تأثیرگذاری امر به معروف و نهی از منکر، مشاهیر تشیع، رسائل ملامحسن فیض کاشانی در دو جلد و ده‌ها عنوان کتاب دینی مشابه دیگر.
در میان انبوه کتاب‌های مذهبی، چند عنوان کتاب روانشناسی هم به چشم می‌خورد: تمرینات عملی برای درمان فوبیا و اضطراب، تمرینات عملی برای غلبه بر افسردگی، مهارت‌های مسأله‌یابی و تصمیم‌گیری.
کتاب‌های مذهبی بیش از ۷۰ درصد، کتاب‌های ادبی حدوداً ۱۰ درصد و کتاب‌های علمی حدوداً ۲۰ درصد از کتاب‌های فهرست‌شده را در بر می‌گیرند.
تقویت و ترویج فرهنگ اسلامی
برای نخستین بار در دولت روحانی، معاونت فرهنگی وزارت ارشاد اسلامی اعضای «هیأت انتخاب و خرید کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» را اعلام کرد. پیش از این، انتشار این فهرست ممنوع بود و همواره در هاله‌ای از ابهام قرار داشت.
هیأت «انتخاب و خرید کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» بر اساس آیین‌نامه «نحوه تشویق چاپ و حمایت از انتشار کتاب مناسب» مصوب یکم اسفند ۱۳۸۴ تشکیل شده است. اعضای فعلی این هیأت عبارت‌اند از مصطفی امیدی، علی شجاعی صائین، علی اصغر سیدآبادی، شخص معممی به نام محمد علی مهدوی‌راد، علی اصغر محمدخانی، علی اوجبی، و دو شخص معمم دیگر به نام‌های محمدکاظم شمس و حمیدرضا ارباب سلیمانی.
این اشخاص هر هفته جلسه دارند و کتاب‌هایی را که ناشران برای وزارت ارشاد فرستاده‌اند به بحث می‌گذارند. گرایش غالب در اعضای این هیأت علوم دینی و فلسفه اسلامی است. مهم‌ترین ملاک تعیین کتاب برای این فهرست «تقویت و ترویج فرهنگ اسلامی» است.
چند نمونه از کتاب‌های تصویب‌شده غیر مذهبی
[tabby title=” برکه‌های باد”]
«برکه‌های باد» نوشته رضا جولایی (نشر آموت) از کتاب‌های تصویب‌شده از سوی هیأت انتخاب است. مهم‌ترین درونمایه این داستان: بحران هویت و ضدیت با مدرنیته. نویسنده می‌گوید: «فضای عمده این داستان‌ها با موضوع اضطراب و وحشت و پرسش در مورد هویت فردی و اجتماعی انسان و بحران شخصیتی او در زندگی مدرن می‌گذرد.»
[tabby title=”عدالت، عشق، زیبایی”]
نوشته ژان لوک نانسی، ترجمه افشین حفیظی، نشر مرکز، یکی دیگر از کتاب‌های تصویب‌شده از سوی هیأت انتخاب. ژان لوک نانسی در سه سخنرانی که در این کتاب منتشر شده، می‌گوید هستی انسان بی‌حد و حصر و غیر قابل محاسبه است. وظیفه انسان این است که با اندیشیدن، با هستی ارتباط بگیرد و روشی برای درک آن بیابد. یک اثر شبه‌عرفانی، با بن‌مایه متافیزیکی.
[tabby title=”در تو در تو”]
نوشته آلن رب‌گریه، ترجمه منوچهر بدیعی. انتشارات نیلوفر. یکی دیگر از کتاب‌های تصویب‌شده از سوی هیأت انتخاب و از رمان‌های معروف آلن رب‌گریه، نویسنده معروف فرانسوی و از بنیانگذاران رمان نو. رمان نو در شکل‌گیری داستان موقعیت در ایران در حلقه نویسندگان جنگ اصفهان مؤثر بود. در این رمان یک سرباز می‌بایست بسته‌ای را به جایی برساند. اما در راه حوادث بی‌اهمیتی برای او اتفاق می‌افتد. بیان این معنا: حوادث پیش‌پاافتاده اهمیت دارند. به آنها بیندیش.
[tabby title=”مرده بودم”]
«انگار کمی مرده بودم»، نوشته مهیندخت حسنی‌زاده، نشر هیلا. یکی دیگر از کتاب‌های تصویب‌شده از سوی هیأت انتخاب. نویسنده می‌گوید: «داستان این رمان در مورد آدم هایی است که درگیر گذشته‌شان هستند و خاطرات تلخ‌شان آنها را از لذت‌های زندگی کنونی‌شان محروم کرده و تأثیر عمیق زجرهای گذشته زندگی آنها را زیر سلطه خود برده است.» بیان این معنا: لازم نیست به گذشته فکر کنی. اکنون را دریاب.
[tabbyending]