در اصفهان زنان نوازنده اجازه ندارند در اجراهای زنده موسیقی روی صحنه بروند و ساز بزنند. محمد قطبی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اصفهان که یک شخص معمم است، گروه‌های موسیقی را با تیم ملی فوتبال مقایسه کرد. به گمان او، همانطور که در تیم ملی، بازیکنان جایگزین وجود دارد، گروه‌های موسیقی هم می‌بایست جایگزینی برای نوازندگان زن در نظر گرفته باشند. تداوم سیاست تمرکززدایی از امر سانسور، ممکن است به گسترش سانسور بینجامد.

گروه اشتیاق روی صحنه برج میلاد در تهران
گروه اشتیاق روی صحنه برج میلاد در تهران

شامگاه دوشنبه، ۵ خرداد (۲۷ مه) علیرضا قربانی همراه با گروه «اشتیاق» در سالن کوثر در اصفهان روی صحنه رفت.

این کنسرت که هم‌زمان با جشنواره موسیقی اصفهان برگزار می‌شد، با تأخیری پنجاه دقیقه‌ای مواجه شد. علت تأخیر هم این بود که مسئولان فرهنگ و ارشاد اصفهان با رفتن نوازندگان زن گروه روی صحنه مخالفت کرده بودند.

به گفته محمد قطبی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اصفهان که یک شخص معمم است، در اصفهان به دلیل مذهبی بودنش زنان نوازنده اجازه ندارند روی صحنه بروند. این یک قانون نانوشته است که از ۱۰ سال پیش تاکنون در این شهر فرهنگی اجرا می‌شود.

 محمد قطبی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اصفهان
محمد قطبی، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اصفهان

مدیر کل معمم فرهنگ و ارشاد اصفهان درباره ممنوعیت صحنه برای زنان نوازنده، به روزنامه شرق در شماره ۲۰۲۷ خود گفته است: «در تیم‌ملی فوتبال هم افراد مختلفی حضور دارند اما هر وقت و به هر دلیلی یکی از بازیکنان نتوانست بازی را ادامه دهد یک نفر دیگر جایگزین می‌شود.»

او بر آن است که گروه‌های موسیقی که در اصفهان برنامه اجرا می‌کنند، می‌بایست خودشان را با قوانین نانوشته فرهنگ و ارشاد اصفهان تطبیق دهند و از پیش به فکر چاره و جایگزینی برای نوازندگان زن گروه باشند.

بنا به آماری که او ارائه داده، سال گذشته ۲۱۲ کنسرت در اصفهان برگزار شده که از این میان، فقط ۱۰ الی ۱۲ کنسرت از شهرهای دیگر به اصفهان آمده‌اند. به یک معنا، مدیر کل معمم فرهنگ و ارشاد اصفهان می‌گوید این شهر به گروه‌های موسیقی از دیگر شهرهای ایران نیازی ندارد و آنها که به اصفهان می‌آیند، می‌بایست ضوابط تعیین شده از سوی این مدیرکل را پذیرفته باشند.

نسیم احمدیان، سرپرست گروه بانوان «نسیم» که یک نوازنده سنتور است و در اصفهان هم سکونت دارد، درباره ممنوعیت صحنه برای نوازندگان زن در اصفهان به روزنامه «شرق» گفته است: «حذف نوازندگان زن سبب رکود موسیقی استان شده. نیمی از جامعه فعال و خلاق که زنان هستند، فلج شده‌اند.»

کاریکاتور علی جهانشاهی در شرق درباره ممنوعیت صحنه برای زنان نوازنده در اصفهان
کاریکاتور علی جهانشاهی در شرق درباره ممنوعیت صحنه برای زنان نوازنده در اصفهان

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اصفهان اما می‌گوید زنان نوازنده می‌توانند به شهرهای دیگر مهاجرت کنند و اگر مایل‌اند در آنجا روی صحنه بروند و تجربه به دست بیاورند.

در اصفهان به موسیقی پاپ وقتی مجوز داده می‌شود که به ازای آن یک کنسرت سنتی هم برگزار شده باشد. این محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها باعث شده که برگزاری کنسرت موسیقی در این شهر فرهنگی با چالش‌های جدی مواجه شود.

به تازگی شورای برنامه‌ریزی وزارت ارشاد به ادارات کل این وزارتخانه در چند استان اختیار داده است که در زمینه سانسور کتاب، به‌طور مستقل از اداره کتاب در تهران عمل کنند.

پس از آنکه علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در تحقق وعده‌هایش ناکام ماند، اکنون این احتمال وجود دارد که به بهانه تمرکززدایی، وزارت ارشاد بخشی از مسئولیت‌هایش را به اداره کل استان‌ها واگذار کند.

بنا بر این با توجه به سلایق و سیاست‌های مختلف در استان‌های کشور، ممکن است فروبستگی‌های فرهنگی ادامه یابد، بدون آنکه مسئولیت مستقیم متوجه دولت باشد.

ممنوعیت صحنه برای نوازندگان زن در اصفهان را می‌توان به عنوان نمونه‌ای از تمرکززدایی در امر سانسور در نظر گرفت.