بناها در دوران معاصر بیش از حد به هم شباهت پیدا کرده‌اند. به این دلیل چهاردهمین بینال معماری ونیز قصد دارد معماری صد سال گذشته را به نمایش بگذارد.

مرکز تجاری در شهر مارل در هلند، اثر جاکوب باکما، معمار هلندی: فضاهای گسترده و اتوپیای اجتماعی
مرکز تجاری در شهر مارل در هلند، اثر جاکوب باکما، معمار هلندی: فضاهای گسترده و اتوپیای اجتماعی

چهاردهمین بینال معماری ونیز ۶ ژوئن گشایش پیدا می‌کند و تا ۲۳ نوامبر ادامه دارد. در این دوره، به دلیل شباهت بیش از حد بنا‌ها و ساختمان‌ها در دوران گلوبالیسم، بر معماری صد سال گذشته تأکید می‌شود. کمیسر این دوره بینال ونیز را یک معمار هلندی به نام «رم کولهاس» (Rem Koolhaas) به عهده گرفته است. او از شرکت‌کنندگان در چهاردهمین بینال معماری ونیز خواسته بر معماری بومی در صد سال گذشته تأکید کنند.

رم کولهاس، مدیر چهاردهمین بینال معماری ونیز
رم کولهاس، مدیر چهاردهمین بینال معماری ونیز

موضوع چهاردهمین بینال معماری ونیز، «بازگشت به مدرنیته از ۱۹۱۴ تا ۲۰۱۴» است. قرار است با تقدیر از لوسیوس بورکهارت، معمار و نظریه‌پرداز سوئیسی، آثار او به نمایش گذاشته شود. او برای نخستین بار طراحی گذرگاه‌هایی برای رفت و آمد مردم را به عنوان شاخه‌ای از معماری مطرح کرد. همچنین قرار است از سدریک پرایس، معمار و نظریه‌پرداز بریتانیایی تقدیر شود. نظریات او در شکل‌گیری جنبش «آرکی‌گرام» مؤثر افتاد.

بعدها معمارانی مانند ریچارد راجرز و رنزو پیانو در ساخت مرکز فرهنگی ژرژ پمپیدو از اندیشه‌های او تأثیر پذیرفته بودند. یکی از مهم‌ترین آثار او « Fun Palace» نام دارد.

پرایس در این اثر که هرگز ساخته نشد، اما معماران پس از او را تحت تأثیر قرار داد، تلاش کرده با طراحی ساختارهای منعطف، یک نوع «دانشگاه خیابانی» و «مرکز تفریحی» را عرضه کند.

هلندی‌ها از جاکوب باکما، یکی از نوآورترین معماران که نقش مهمی در بازسازی روتردام داشت و از نظریه‌پردازان «اتوپیای اجتماعی» بود، تقدیر خواهند کرد و آثار او را به نمایش خواهند گذاشت. باکما همچنین با انتشار نشریه «فوروم» در به وجود آوردن بحث‌هایی در زمینه معماری نقش ممهی ایفا کرده است.

چهاردهمین دوسالانه معماری ونیز؛ بازگشت به گذشته
چهاردهمین دوسالانه معماری ونیز؛ بازگشت به گذشته

باکما که به خوش‌بینی در معماری اعتقاد داشت، مرکز شهر آمستردام را گسترش داد و یک مرکز خرید هم برای شهر روتردام طراحی کرد. او در این پروژه‌ها تلاش کرد تعریف تازه‌ای از رابطه بین معماری، شهرسازی، هنر، فرهنگ و جامعه به‌دست دهد. باکما تلاش می‌کرد از معماری و شهرسازی به عنوان ابزارهایی برای به وجود آوردن یک جامعه باز و دموکراتیک اما به دور از نگرش طبقاتی استفاده کند. به این جهت سبک او در معماری با سیاست هم در ارتباط قرار می‌گیرد.

بینال معماری ونیز همواره تلاش کرده تازه‌ترین اندیشه‌ها و دستاوردها را عرضه کند. در چهاردهمین دوره برگزاری‌اش اما در سایه تحولات اخیر در اروپا به ملی‌گرایی و به دستاوردهای معماری ملت‌های اروپایی در صد سال گذشته و احیای مدرنیته نظر دارد.

بینال ونیز هر دو سال یک بار برگزار می‌شود.  ۲۸ کشور دارای غرفه‌های ثابت‌‌اند و باقی کشورها، آثارشان را در سطح شهر ونیز به نمایش می‌گذارند. در سال ۲۰۱۰ موزه هنرهای معاصر در ایران، در دوسالانه معماری جهان در ونیز شرکت کرد و پنج باغ ایرانی را به نمایش گذاشت.

سال گذشته به دلیل بحران مالی و نبود ارز، وزارت ارشاد مکانی را که برای عرضه آثار هنرمندان ایرانی در ونیز اجاره کرده بود به مالک پس داد.

پس از انقلاب، ایران تنها چهار بار در دوسالانه ونیز، به عنوان مهم‌ترین رویداد فرهنگی جهان شرکت کرده است، دو بار در سال‌های ۱۳۸۲ و ۱۳۸۴ در دوران تصدی علیرضا سمیع‌آذر بر مرکز هنرهای تجسمی؛ دو بار دیگر هم در سال‌های ۸۸ و ۹۰.