جمعی از شهرسازان و معماران مستقل ایران سه‌شنبه پنجم مهر/۲۷ سپتامبر در بیانیه‌ای خواستار «پایان هرچه سریع‌تر خشونت و سرکوب سیستماتیک حکومت، آزادی فوری و بی‌قیدوشرط زندانیان فکری و سیاسی، بازگرداندن عرصه‌های عمومی به مردم بدون هیچ‌گونه تبعیض و قاعده ایدئولوژیک و بازگشتن به محور گفتگو از سوی حاکمان» شدند و تأکید کردند «سلاح هرگز بر قدرت بی‌قدرتان فائق نخواهد آمد». این بیانیه جنبش اعتراضی پس از قتل مهسا (ژینا) امینی را «تلاشی برای بازپس‌گیری خیابان به عنوان یکی از عناصر زندگی‌بخش اجتماع شهری، زمینه‌سازی زندگی اجتماعی آزاد و برابر همه انسان‌ها فارغ از دیگری‌پنداری و دیگری‌ستیزی رایج این سال‌ها و بیرون راندن نیروهای سرکوب از عرصه عمومی زندگی شهروندان» خوانده است. در این بیانیه ضمن اشاره به اینکه نظام حاکم بر ایران با خصوصی‌سازی فضای شهری را به «میدان تحمیل ایدئولوژی» تبدیل کرده، آمده است: شهر که باید عمومی‌ترین و امن‌ترین فضای گفتگو و تعامل را به شهروندان عرضه کند، به حوزه‌ای امنیتی و تک‌صدایی تبدیل شده که سرشار از ترس و ناامیدی است. مرگ خیابان و بسیاری از دیگر نمودهای واقعی زندگی اجتماعی، کمرنگ‌ساختن فضاهای جمعی و عرصه‌های عمومی، بازداشتن زنان از حضور و فعالیت موثر اجتماعی، محدود کردن حضور گروه‌های بی‌شماری از شهروندان با برچسب اقلیت(فکری، مذهبی، جنسی و...)، محدود کردن انواع گردهمایی‌ها و آیین‌های فرهنگی، هنری و اجتماعی با بهانه‌های ایدئولوژیک و در سال‌های اخیر خصوصی‌سازی فضاهای عمومی نیز مزید بر سیاست‌های پیشین، اندک پویایی باقیمانده در زندگی شهری را نشانه رفته است. تخریب حداکثری هویت شهرها و در نتیجه کاهش احساس تعلق انسان‌ها به شهر و اجتماع و راندن آن‌ها به عرصه‌های محدودتر و خصوصی‌تر، ترویج زندگی انفرادی و انزوای ناخواسته گروه‌های ناهمسو با حکومت و به‌ویژه اقلیت‌ها و گروه‌های به حاشیه رانده‌شده، در تنگنا قرار دادن جامعه مدنی و دانشگاهی واقعی و ایجاد نمایشی ناراستین از رسانه‌ها و سمن‌های تحت شدیدترین نظارت‌های حکومتی نتیجه‌ای جز بستن راه‌های گفتگو و یادگیری اجتماعی، افزایش شکاف اجتماعی و انباشت خشم فروخورده جامعه نداشته است. [...] تا اینکه امروز راهی جز اعتراض برای شهروندان این شهرهای آشفته و هراس‌انگیز باقی نماند؛ راهی که از کنش‌های مدنی آغاز و به‌دلیل واکنش‌های دور از انسانیت نیروهای سرکوب، خونین شد و اکنون به خشونت رسیده و راه خود را از مسیر دیگری جستجو می‌کند.»
27 September 2022
