بانک مرکزی ایران آخرین آمار مربوط به میزان بدهی خارجی ایران تا پایان آذرماه سال جاری را منتشر کرد. براین اساس ایران حدود ۹ میلیارد و ۳۴۸ میلیون دلار بدهی خارجی دارد که سررسید یک میلیارد و ۹۸۴ میلیون دلار آن کوتاه‌مدت و بقیه ۷ میلیارد و ۳۶۴ میلیون بدهی در میان‌مدت و طولانی‌مدت باید تصفیه شود. این بدهی‌های خارجی عمدتاً مربوط به خرید کالا، خدمات و یا سرمایه‌گذاری در بخش نفتی و فرآورده‌ها است. بر اساس آمار منتشرشده از بدهی‌های خارجی ایران در اسفند ۹۸ و مقایسه آن با آذرماه امسال تنها حدود ۳۰۰ میلیون دلار به بدهی خارجی ایران افزوده شده است. در گزارش بانک مرکزی آمار تفکیکی بدهی‌ها اعلام نشده است و به همین دلیل روش‌های بازپرداخت هر جزء نیز روشن نیست. غالباً بدهی‌های غیرمرتبط با سرمایه‌گذاری در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر بازپرداخت می‌شوند. در سال‌های گذشته ایران به دلیل تحریم‌های نفتی و مالی بین‌المللی تصفیه بدهی‌های خارجی خود را از طریق تهاتر یا پرداخت مستقیم در خارج از شبکه مالی بین‌المللی انجام داده است. این روش پرداخت، هزینه تصفیه بدهی را تا ۲۰ درصد هم می‌تواند بالاتر ببرد. هم‌اکنون نسبت بدهی‌های خارجی ایران به تولید ناخالص داخلی حدود ۳,۵ درصد است. میزان کم بدهی خارجی ایران به آن دلیل است که ایران قادر نیست از نهادهای مالی بین‌المللی مانند صندوق بین‌المللی پول و یا بانک جهانی استقراض کند. در عوض ایران در سال‌های گذشته کمبود منابع برای اداره کشور و طرح‌های عمرانی را با استفاده از استقراض داخلی حل کرده است. در کنار بدهی اندک خارجی ایران، سهم استقراض در اداره کشور هر سال افزایش یافته است. تا پایان سال ۱۳۹۹ دولت ایران بدهی حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی تنها از محل فروش اوراق قرضه خواهد داشت. با توجه به متوسط سود سالیانه ۲۰ درصدی این اوراق، در صورت عدم تصفیه، هر سه‌ونیم سال این بدهی دو برابر می‌شود.
04 February 2021
