از شهر «موستار» که از بزرگ‌ترین شهرهای منطقه هرزگوین و پایتخت فرهنگی این منطقه است به سوی «سارایوو»، بزرگ ترین شهر و پایتخت کشور بوسنی و هرزگوین، راه می‌افتم. باید حدود ۱۳۰ کیلومتر در میان کوهستان رکاب بزنم. مسیری که نفس گیر است. به سارایوو می‌رسم. نام سارایوو برایم تداعی‌کننده جنگ بین بوسنی و هرزگوین است که ۱۸ سال پیش تمام شد.
اما نام سارایوو در تاریخ با حادثه دیگری نیز پیوند خورده است. ۹۹ سال پیش یعنی در سال ۱۹۱۴ شاهزاده امپراطوری اتریش در شهر سارایوو ترور شد و این رویداد جرقه‌ای بود که آتش جنگ جهانی دوم را برانگیخت. جنگی که در نهایت با کشته شدن بیش از ۱۶ میلیون نفر و از بین رفتن ۴ امپراتوری (اتریش_مجارستان، عثمانی، آلمان و تزار روسیه) پس از ۴ سال به پایان رسید.
سارایوو را ترک می‌کنم و به سوی شهر «سربرنیتسا» می‌روم. جایی در شرق بوسنی و هرزگوین که نامش با کشتار سربرنیتسا پیوند خورده. کشتاری که در تاریخ اروپا پس از جنگ جهانی دوم بزرگ ترین نسل کشی در این قاره به شمار می‌رود. قرار بود که ۵۰۹ جسد تازه کشف شده از گورهای دست‌جمعی را برای خاکسپاری بیاورند و مراسمی برای یاد بود قربانیان برگزار شود. قبرستانی که این مراسم در آن برگزار می‌شد، با هزاران قبر متعلق بود به بیش از هشت هزار نفر از قتل‌عام شدگان کشتار سربرنیتسا. این مراسم و حال و هوای ان من را به یاد دوران جنگ ایران و عراق انداخت، زمانی که شهیدان را از جبهه می آورند و آن‌ها را در شهر بین مردم می چرخاندند. شب را در خانه یکی از این قربانی‌ها سپری کردیم و پس از دو روز شرکت در این مراسم، دوباره به ساریوو بازگشتم.
[podcast]http://www.zamahang.com/podcast/2010/20130719_Mosafer_26_Sarajevo_Srebrenica_Human_Rawarpoor.mp3[/podcast]