آیا در بودجه حکومت ایران برای سال آینده پول کافی به مشکلات جامعه معلولان ایران اختصاص یافته است؟ احتمالاً نه. یک فعال حقوق معلولان به ایلنا گفت تنها در بند ب ماده ۳ تبصره ۱۶ به «معلولان شدید و خیلی شدید» اشاره شده اما این «سال گذشته نیز در لایحه بوده» و اجرا نشده است.
همزمان سازمان بهزیستی ایران «کمک هزینه اقلام بهداشتی معلولان بسترگرا» را دو برابر کرد تا این رقم از ۳۰۰ هزار تومان به ۶۰۰ هزار تومان برسد.
در استان خراسان رضوی گفته شد تا ۴۰ درصد معلولان مراکز نگهداری این استان، «مجهول‌الهویه» هستند. نگاهی به خبرهای هفته اخیر جامعه معلولان ایران را در ادامه بخوانید.
«رئیس بهزیستی چگونه تجمع هفتم آبان معلولان را با تهدید به حاشیه کشاند»
هفت آبان، در جلسه فعالان جامعه معلولان ایران با مقامات سازمان بهزیستی ایران، طوماری ۱۳۲ متری که در گوشه و نقاط ایران امضا شده بود، آماده تحویل به مقامات این سازمان بود تا مشکلات افراد این جامعه را به نیابت از آن‌ها با دولت مطرح کنند.
رئیس سازمان بهزیستی در این جلسه، قبول نکرد تا این طومار را به‌همراه ببرد. در ویدیویی که به‌تازگی توسط کمپین معولان در فضای مجازی منتشر شد، مقامات این سازمان را در حال تهدید افراد حاضر در سالن می‌توان دید که می‌گویند «حواس‌تان باشد»:
اما اگر در یک فضایی، یک فردی که شما ممکن است نشناسید و او بیاید اظهارنظر سیاسی بکند، اظهارنظر غیر بکند، یک عده‌ای را هم بهم بریزد، این‌ها را هم حواس‌تان باشد. در یک جلسه‌ای در یک جایی غیر رسمی شرکت می‌کنید، این خلاصه مابه‌ازای فضای حقوقی‌اش را هم بپذیرید.
پویا جامعه کوهی، نوجوان معلول و فعال حقوق معلولان با بازنشر این ویدیو در ایکس (توییتر سابق) نوشت:
آقای قادری ریاست محترم سازمان بهزیستی کوتاهترین راه حمایت از معلولان رو خیلی خوب پیدا کرده اونم تهدیده؛ هرجا معلولین درخواست اجرای قانون رو کردن آقای قادری اینجوری ازشون حمایت کرده. واقعا متاسفم برای خودمون که تحت حمایت این آقایان قرار گرفتیم مردن خیلی بهتر از این حمایته.
اعتراضات مردمی معلولان در ماه‌های اخیر تنها متمرکز بر این است که دولت، قوانینی که خود نوشته و تصویب کرده است، کامل اجرا کند.
«گام اساسی و امیدبخش دولت برای اجرای قانون معلولان»
کمپین معلولان از دیدار اعضای آن با مسئولان سازمان برنامه و بودجه خبر داد و نوشت:
دکتر نجفی‌خواه، معاون سازمان برنامه و بودجه، در ابتدای سخنان خود از بازگشت ردیف بودجه‌ی «قانون حمایت از حقوق معلولان» به قانون بودجه سنواتی کشور و افزایش چشمگیر بودجه‌ی ماده۲۷ قانون مذکور خبر داد. او این دو اقدام را پاسخی مثبت به مطالبات معلولان دانست.
«بند ب، ماده ۳، تبصره ۱۶ لایحه بودجه ۱۴۰۳»
در لایحه بودجه سال آینده ایران، یک‌جا به افراد معلول اشاره شده است و آن هم بند ب ماده ۳ از تبصره ۱۶ لایحه بودجه است. در این بند نوشته شده:
ب. بنیاد شهید و امور ایثارگران، سازمان بهزیستی کشور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح مکلف‌اند در سقف اعتبارات مصوب مربوط به جانبازان و آزادگان معسر غیرحالت اشتغال فاقد شغل و درآمد که براساس قوانین نیروهای مسلح مشمول دریافت حقوق وظیفه نمی‌باشند، افراد تحت تکفل قانونی جانبازان متوفی فاقد شغل و درآمد و رزمندگان معسر فاقد شغل و درآمد و معلولان شدید و خیلی شدید و فاقد شغل و درآمد، کمک‌معشیت ماهانه که میزان آن در چهارچوب آیین‌نامه اجرائی مصوب هیئت وزیران تعیین می‌شود، پرداخت نمایند.
کمپین معلولان با بازنشر این بند در ایکس نوشت:
حمایت نمایشی_تبلیغاتی دولت و مجلس از معلولان: جانبازان و معلولان در قانون بودجه ۱۴۰۲ یک مصوبه مشترک دارند(بند ب تبصره ۱۲) که دولت رو مکلف کرده کمک هزینه معیشتی به واجدین شرایط پرداخت کنه. این مصوبه برای جانبازان اجرا شده اما برای معلولان اجرا نشده! همین مصوبه در لایحه بودجه ۱۴۰۳هم اومده!
بهروز مروتی، فعال حقوق معلولان در همین‌زمینه به خبرگزاری ایلنا گفت:
تبصره فوق، کپی بند «ب» تبصره ۱۲ قانون بودجه سال جاری است که مجلس، میزان کمک هزینه را تا سقف ۵ میلیون تومان تعیین کرد اما با ایراد شورای نگهبان بر عدم تعیین منابع مالی، تعیین میزان کمک هزینه معیشت مشمولانِ مصوبه به هیئت وزیران واگذار شد.
او گفت ۹ ماه از سال گذشته و هیئت وزیران هنوز بخش مربوط به معلولان را «حتی تدوین هم نکرده» اما بخش مربوط به جانبازان، ایثارگران و رزمندان را خرداد ماه «برای اجرا ابلاغ کرده است». برهمین‌مبنا این افراد از پنج تا شش و نیم میلیون تومان کمک هزینه معیشتی دریافت می‌کنند.
مروتی درنهایت گفت:
هرچند این مصوبات چیزی جز نگرش نادرست جامعه به معلولان ندارد. و باید دید مجلس چه پاسخی در قبال این تبعیض آشکار در خصوص معلولان دارد.
۶۰۰ هزار تومان کمک هزینه اقلام بهداشتی معلولان بسترگرا
فاطمه عباسی، معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی به خبرگزاری ایرنا گفت ۱۵۱هزار نفر از کمک هزینه اقلام بهداشتی این سازمان استفاده می‌کنند «و در این زمینه پشت نوبتی نداریم». او همچنین گفت تا تیر ماه، کمک‌هزینه افراد معلول دارای شرایط ۳۰۰هزار تومان بود و اکنون به ۶۰۰هزار تومان رسیده است:
این کمک هزینه برای افراد دارای معلولیت جسمی شدید و خیلی شدید، افراد دارای ضایعه نخاعی و افراد دارای بیماری‌های پوستی است که به طور مستمر باید از لوازم بهداشتی استفاده کنند.
حاشیه‌های حضور کودکان اوتیسمی در جلسه دولت
گزارش ایرنا با تیتر ماجرای حضور «علی کوچولو» در جلسه مخبر چه بود؟ یکی از مثال‌هایی است که از جلسه اواخر آبان دولت منتشر شد و متمرکز تصویر یک کودک اوتیسمی است که همراه خانواده به دیدار حکومت آمده تا آن‌ها را با اوتیسم آشنا کند. اما آنچه بیشتر از همه توجه‌ها را جلب خود کرد، حضور کودکان در این جلسه بود.
اسماعیل رمضانی، معاون ارتباطات دفتر معاون اول رئیس جمهور در ایکس نوشت:
علی کوچولو یک کودک اوتیسمی است که آزادانه اتاق جلسات رسمی معاون اول رئیس‌جمهور را به هم ریخت. او خودش اوایل جلسه رفت وسط سالن و از اول تا آخر جلسه همه کاغذ و دستمال ها را پاره کرد. دکتر مخبر هم اجازه نداد کسی جلویش را بگیرد. اصولاً بسیاری از این کودکان قابل محدودیت نیستند.
حامد فرمند، فعال حقوق کودکان در پاسخ به او در ایکس نوشت:
این‌ها نمایش نقض فاحش حقوق کودک، با بی‌توجهی به ارجمندی-کرامت کودک، حریم خصوصی، حقوق و نیازهای فرد اوتیسم و سواستفاده از شرایط او است. تک تک افراد حاضر و خبرنگاران و فیلمبرداران و پخش کنندگان تصویر، در نقض حقوق کودک مسئولیت دارند.
علیرضا وهاب‌زاده، خبرنگار اجتماعی هم در ایکس نوشت:
آقایان مسوول میدونید بچه اوتیسم داشتن چجوریه؟ اینجوری که حتی وقتی با خانواده میان تا مشکلاتشون رو بگن!وسط جلسه رسمی هم قابل کنترل نیستن و باید به حال خودشون گذاشتشون. توی این چند ساعت فقط بخش کوچکی از سختی نگهداری کودکان اوتیسم رو از نزدیک دیدید که امیدوارم بهترین تصمیم رو بگیرید.
عبدالجواد موسوی، پدر یک کودک اوتیسمی در واکنش به این جلسه در خبرآنلاین دیدگاه «زخمِ بی بهبود / به بهانه حضور چند کودک مبتلا به اوتیسم در یک جلسه دولتی» را منتشر کرد و نوشت:
این مملکت آن قدر مشکل و مصیبت دارد که اصلاً جایی برای بچه‌های اوتیسم باقی نمی‌ماند. مشکلات ما ریشه‌ای‌تر از این حرف‌هاست. ما برای آدم‌های سالمش برنامه‌ریزی درست و حسابی نداریم چه برسد به آدم‌هایی که مشکلاتی این چنینی دارند. اصلاً آدم‌های معلول و آسیب دیده کجای برنامه‌ریزی‌های کلان ما قرار دارند؟ مگر به نابینایان و ناشنوایان و معلولان و جانبازان و بچه‌های استثنایی چه قدر توجه می‌کنیم که حالا به بچه‌های اوتیستیک توجه کنیم؟
«رنجهای ما معلولان با محیطهای مناسب‌سازی نشده شهری»
در ایکس توییت کاربر «نظیری»، یک فرد معلول که خود را ارشد روانشناسی معرفی کرده است، ویدیویی از تلاش‌هایش برای بالا رفتن از پله در یک ساختمان را نشان می‌دهد و نوشت:
رنجهای ما معلولان با محیطهای مناسب‌سازی‌نشده شهری در کشور ایران که هر روز باهاش درگیر هستیم. حالا دولت محترم سال گذشته با این همه کاستی و نبود امکانات بودجه حمایت از حقوق معلولان را حذف کرده است.
این ویدیو که نزدیک به ۲۱هزار بار در ایکس دیده شد، یک مثال از تلاش‌های جامعه معلولان ایران را برای جلب توجه جامعه بزرگ‌تر به واقعیت‌های زندگی روزمره آنان است.
«خانه‌‌های امید معلولان، ناامید می‌شوند؟»
خبرگزاری فارس در ابتدای گزارش خانه‌‌های امید معلولان، ناامید می‌شوند؟ نوشت:
مادر دو بیمار طیف اوتیسم می‌گوید، همسرم از کار افتاده و هیچ گونه فعالیتی ندارد و توان پرداخت هزینه‌های نگهداری فرزندان اوتیسم را نداریم حالا با تعطیلی مرکز بهار از چند جهت آسیب دیدیم.
این گزارش با اشاره به «مراکز روزانه توانبخشی ویژه معلولان یکی پس از دیگری در آستانه تعطیلی یا کاهش خدمات به مددجویان قرار دارند» و سپس مراکز مختلفی که در هفته‌های اخیر دچار مشکل شده‌اند معرفی می‌کند. ابتدا از واگذاری مرکز امور نابینایان خزانه به بخش خصوصی نوشت. این مرکز به گفته این گزارش تعطیل نشده اما خدمات در آن «به حداقل» رسیده چون «به دلیل ناایمن بودن سازه و ساختمان احتمال تخریب می‌رود».
مرکز بهار که ۴۰ معلول ذهنی طیف کودک و بزرگسال در آن نگهداری می‌شوند، قرار است به فضای اداری سازمان بهزیستی تبدیل شود.
معلولان و مصوبه افزایش سن بازنشستگی
حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاری اجتماعی به ایرنا در موضوع مصوبه مجلس در موضوع افزایش سن بازنشستگی گفت که «معلولان و بیماران در مصوبه اخیر مجلس» نادیده گرفته شده‌اند و افزود:
اگر به هر دلیل مجلس به دنبال اصلاحات نظام‌های اداری صندوق‌ها و بیمه‌ها است، برای برخی افراد مانند بیماران خاص و افراد دارای معلولیت باید نگاه خاص و ویژه قائل شود.
«۴۰ درصد از معلولان مراکز نگهداری خراسان رضوی مجهول‌الهویه هستند»
مسعود فیروزی، مدیرکل بهزیستی خراسان رضوی به خبرگزاری مهر گفت:
در حال حاضر، بین ۳۰ تا ۴۰ درصد از معلولان ساکن در مراکز نگهداری شبانه روزی ما مجهول‌الهویه هستند و چیزی در حدود ۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر یارانه دریافت می‌کنند.