هیاتی از نمایندگان سیاسی عربستان سعودی و عمان قصد دارند هفته آینده از صنعا، پایتخت یمن بازدید کنند تا درباره توافق آتشبس دائمی با مقامهای حوثی همسو با ایران مذاکره کنند و به درگیری هشت ساله در آنجا پایان دهند.
این اقدام نشان میدهد که شکافهای منطقهای پس از آن که عربستان سعودی و ایران در ماه گذشته پس از سالها خصومت و حمایت از طرفهای مخالف در درگیریهای خاورمیانه، از جمله یمن، برای احیای روابط توافق کردند، در حال کاهش است.
سفر مقامهای سعودی به صنعا نشان از پیشرفت در مذاکرات با میانجیگری عمان بین ریاض و جنبش حوثیهای وابسته به ایران است که به موازات تلاشهای صلح سازمان ملل انجام میشود.
عمان که با یمن مرز مشترک دارد، سالهاست که تلاش میکند تا اختلافات بین طرفهای متخاصم در یمن و به طور گستردهتر بین ایران و عربستان سعودی و ایالات متحده را از بین ببرد. آتشبس دائمی در یمن نقطه عطفی در ثبات خاورمیانه خواهد بود.
به گفته منابع خبری رویترز، اگر توافقی حاصل شود، طرفین میتوانند آن را قبل از تعطیلات عید فطر، اعلام کنند.
حوثیها که در اواخر سال ۲۰۱۴ دولت به رسمیت شناخته شده بینالمللی را از صنعا بیرون راندند، عملاً شمال یمن را کنترل میکنند و میگویند که در حال قیام علیه یک سیستم فاسد و تجاوز خارجی هستند.
آنها از سال ۲۰۱۵ علیه ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی در جنگی وارد شدهاند که دهها هزار کشته برجای گذاشته است و ۸۰ درصد از جمعیت یمن را به کمکهای بشردوستانه وابسته کرد.
این منابع گفتند که گفتوگوهای آتی در صنعا بر بازگشایی کامل بنادر و فرودگاههای یمن، پرداخت دستمزد برای کارمندان عمومی، روند بازسازی و انتقال سیاسی متمرکز است.
پس از آنکه هر دو طرف در تمدید توافق آتشبس با میانجیگری سازمان ملل متحد ناکام ماندند، عربستان سعودی تابستان گذشته مذاکرات مستقیم خود را با گروه حوثی از سر گرفت.
سازمان ملل امیدوار است در صورت دستیابی به توافق آتشبس، روند سیاسی مسالمتآمیز را که منجر به تشکیل دولت وحدت انتقالی میشود، از سر گیرد.
دفتر هانس گروندبرگ، فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن هفته گذشته با مقامهای ارشد عمانی و حوثی در مسقط دیدار کرد و راههای پیشرفت به سوی فرآیند سیاسی فراگیر را مورد بحث و بررسی قرار داد.
پس از سالها رقابت شدید و درگیریهای مسلحانه نیابتی بین عربستان سعودی و ایران، بزرگترین شریک تجاری آنها چین اخیراً برای همکاری با هر دو طرف و بهبود روابط وارد عمل شده است.
پکن که نگران ثبات در منطقهای است که بیشتر نیازهای نفت خامش را تامین میکند، اخیراً میانجیگری میان ریاض و تهران برای بازگرداندن روابط دیپلماتیک را انجام داد.
دولت رسمی یمن که مورد حمایت عربستان است هم اعلام کرد ائتلاف به رهبری عربستان سعودی محدودیتهای هشت ساله واردات از بنادر جنوبی یمن را لغو کرد و به کشتیهای تجاری اجازه داد مستقیماً در آنجا از جمله عدن پهلو بگیرند. این نشانه دیگری است از پیشرفت در تلاشهای صلح یمن.
رفع محدودیت برای پهلوگیری کشتیها در بنادر جنوبی به دنبال کاهش محدودیتها در ماه فوریه برای کالاهای تجاری ورودی به بندر غربی حدیده، بندر اصلی کشور است که حوثیها آن را کنترل میکنند.
ابوبکر عابد، معاون اتاقهای بازرگانی یمن، به رویترز گفت که کشتیها برای اولین بار از زمان مداخله ائتلاف به رهبری عربستان در یمن در سال ۲۰۱۵، مجبور نیستند در بندر جده در دریای سرخ برای بررسیهای امنیتی توقف کنند.
عابد گفت که بیش از ۵۰۰ نوع کالا پس از حذف از فهرست محصولات ممنوعه، از طریق بنادر جنوبی، از جمله کود و باتری، اجازه ورود به یمن را خواهند داشت.
ائتلاف به رهبری عربستان سعودی از سال ۲۰۱۵ محدودیتهای شدیدی را بر جریان کالاها به یمن اعمال کرده است؛ جایی که جنگ اقتصادش را ویران کرده و منجر به وضعی شده که سازمان ملل متحد آن را بدترین بحران انسانی جهان مینامد.