منابع اطلاعاتی به خبرگزاری رویترز گفتهاند که حمله موشکی روز یکشنبه ۱۹ فوریه/ ۳۰ بهمن در دمشق که سوریه عامل آن را اسرائیل میداند، به تاسیساتی اصابت کرد که مقامهای ایرانی در آن برای پیشبرد برنامههای توسعه پهپاد یا قابلیتهای موشکی متحدان تهران در سوریه جلسه داشتند.
ایران یکی از حامیان اصلی بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه در طول جنگ داخلی نزدیک به ۱۲ ساله در این کشور بوده است. حمایت سپاه قدس از دمشق و گروه حزبالله، بهانه اسرائیل برای حملات هوایی منظم با هدف محدود کردن قدرت نظامی فراسرزمینی تهران بوده است.
یک منبع نزدیک به دولت سوریه که از حمله روز یکشنبه و هدف آن مطلع است به رویترز گفت که این حمله به گردهمایی متخصصان فنی سوری و ایرانی در تولید پهپاد اصابت کرده است، هرچند به گفته او هیچ ایرانی سطح بالایی کشته نشده است.
این منبع به رویترز گفت:
این حمله به ساختمان محل ملاقات آنها و همچنین یک آپارتمان در یک ساختمان مسکونی اصابت کرد. یک مهندس سوری و یک مقام ایرانی – نه بلندپایه – کشته شدند.
پس از این حمله برخی حسابهای کاربری در شبکههای اجتماعی از حضور اسماعیل قاآنی در این جلسه و خروج وی پیش از حمله خبر داده بودند. بعدتر سپاه پاسداران با انتشار بیانیهای این موضوع را رد کرد.
به گفته کارشناسان نظامی اسرائیل، این حمله راکتی همراه با حملات دیگری که اسرائیل میگوید زیرساختهای ارتش سوریه و متحدانش را هدف قرار داده، نشانهای از تلاش پیگیر اسرائیل برای جلوگیری از نفوذ تهران در همسایگی اسرائیل بوده است.
رسانه دولتی سوریه در آن زمان اعلام کرد که اسرائیل اندکی پس از نیمه شب یکشنبه حملات هوایی را علیه چندین منطقه در پایتخت سوریه انجام داده است که منجر به کشته شدن ۵ نفر و زخمی شدن ۱۵ نفر از جمله غیرنظامیان شده است.
یک مقام نظامی اسرائیل از تأیید یا تکذیب اینکه اسرائیل پشت این حمله بوده است خودداری کرد، اما گفت که برخی از تلفات ناشی از شلیک اشتباه ضد هوایی سوریه بوده است.
ایالات متحده و اسرائیل به طور فزایندهای در مورد ساخت هواپیماهای بدون سرنشین ایران و احتمال انتقال این قابلیتها به نیروهای نیابتیاش در منطقه مانند حزبالله بهشدت نگرانند.
هفته گذشته نیروهای آمریکایی یک پهپاد ساخت ایران را که بر فراز پایگاه نیروهای آمریکایی در شمال شرقی سوریه در حال پرواز بود، سرنگون کردند.
یک منبع دوم که با پرسنل امنیتی سوریه در جریان این موضوع صحبت کرده است هم به رویترز گفت که ایرانیان در نشست کارشناسان فنی در یک تاسیسات نظامی ایرانی در زیرزمین یک ساختمان مسکونی در داخل یک مجتمع امنیتی حضور داشتند.
او گفت که یکی از کشته شدگان یک مهندس عمران ارتش سوریه بود که در مرکز مطالعات و تحقیقات علمی سوریه کار میکرد. این مرکز به گفته کشورهای غربی یک موسسه نظامی است که موشک و سلاحهای شیمیایی تولید میکند. دمشق این موضوع را رد میکند.
یک منبع امنیتی دیگر گفت که یکی از مهندسان سپاه پاسداران که در برنامه موشکی ایران شرکت داشت به شدت مجروح و به بیمارستانی در تهران منتقل شد، در حالی که دو تن دیگر از اعضای میان رده سپاه در این نشست آسیبی ندیدند.
یک منبع دیگر هم گفت که هدف این حمله ضربه زدن به بخشی از برنامه تولید موشکهای هدایت شونده سپاه در سوریه بود.
پنجمین منبع منطقهای که از حمله و هدف آن مطلع است، گفت که مقامات ایران و حزبالله هدف قرار گرفتهاند. حزبالله لبنان به فرمان ایران در جنگ داخلی سوریه به کمک بشار اسد شتافت و تا اکنون حضور خود را در این کشور حفظ کرده است.
مرکز تدارکات سپاه پاسداران ضربه خورد؟
وزارت امور خارجه ایران روز یکشنبه حملاتی را محکوم کرد که به «ساختمانهای مسکونی در دمشق که شهروندان بیگناه سوری را کشته و مجروح کرد». این وزارتخانه از آنچه سکوت غرب در قبال نقض «تمامیت ارضی سوریه» توسط اسرائیل نامید، انتقاد کرد. تهران هیچ اشارهای به تلفات سپاه در این حمله نکرد.
ساختمان مورد هدف در محله دمشق کفر سوسا واقع شده است، منطقهای که بهشدت تحت کنترل پلیس قرار دارد و ساکنان میگویند چندین آژانس امنیتی ایران به همراه یک مرکز فرهنگی ایرانی در آن قرار دارند.
دو منبع اطلاعاتی غربی گفتند که در آن زمان هدف یک مرکز لجستیکی بود که توسط سپاه پاسداران اداره میشد.
عماد مغنیه، فرمانده ارشد حزبالله در سال ۲۰۰۸ در یک بمب گذاری در همان محله کشته شد. اسرائیل اتهامات حزبالله مبنی بر دست داشتن در این ترور را رد کرده است.
اگرچه مقامهای اسرائیل بهندرت مسئولیت عملیاتهای برونمرزیشان را تأیید میکنند. اسرائیل تقریباً یک دهه است که حملات هوایی منظم به خط لجستیکی انتقال تسلیحات و مکانهای استقرار پرسنل سپاه قدس در سوریه انجام میدهد.
اسرائیل همچنین در ماههای اخیر حملات خود را به فرودگاهها و پایگاههای هوایی سوریه تشدید کرده است تا استفاده روزافزون ایران از خطوط تدارکات هوایی برای ارسال تسلیحات به متحدان در سوریه و لبنان از جمله حزبالله را مختل کند.
شبهنظامیان نیابتی ایران به رهبری حزبالله اکنون بر مناطق وسیعی از شرق، جنوب و شمال سوریه و چندین حومه اطراف پایتخت مسلط هستند.