ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین چهارشنبه شب ۳۰ آذر / ۲۱ دسامبر، با تشویق‌های شدید نمایندگان کنگره آمریکا در نباید نگران حمایت‌های آمریکا باشد. نمایندگان کنگره حین سخنرانی زلنسکی مدام او را تشویق می‌کردند. زلنسکی این سفر پرخطر به خارج از کشور را که نخستین سفر او از آغاز تهاجم روسیه است، بیهوده انجام نداد. جنگ در جنوب و شرق اوکراین در مرحله حساسی قرار دارد و راکد مانده است؛ روسیه بخش‌های زیادی از منابع انرژی اوکراین را نابود کرده و انتقاد از کمک‌های میلیاردی به کی‌یف در ایالات متحده افزایش می‌یابد.
زلنسکی در ابتدای سخنان خود در کنگره آمریکا گفت: «امیدوارم سخنان من در احترام و سپاسگزاری [از شما] در قلب همه آمریکایی‌ها طنین‌انداز شود». او بین جنگ امروز در اوکراین و مبارزه آمریکا برای رهایی از پادشاهی بریتانیا یا علیه فاشیسم در جنگ جهانی دوم، مقایسه‌های تاریخی کرد.
سپاسگزاری و درخواست‌های بیشتر
به‌گفته ولودیمیر زلنسکی این جنگ نه تنها برای آزادی و امنیت اوکراین بلکه «مبارزه‌ای است برای جهانی که فرزندان و نوادگان ما در آن زندگی خواهند کرد»؛ این مبارزه‌ای است که نمی‌توان آن را متوقف کرد یا به تعویق انداخت. از ایالات متحده آمریکا تا چین، از اروپا تا آمریکا و از آفریقا تا استرالیا، جهان بسیار در هم تنیده است. هیچ کشوری نمی‌تواند جدا بماند و احساس امنیت کند. «دو ملت ما در این مبارزه متحد هستند. سال آینده نقطه عطفی خواهد بود اگر شجاعت اوکراین و عزم آمریکا آینده آزادی مشترک ما را تضمین کند».
زلنسکی تأکید کرد که اوکراین هرگز تسلیم نخواهد شد، اما برای پیروزی در میدان نبرد، به سلاح و مهمات بیشتری نیاز دارد: «ما توپخانه داریم. آیا کافی است؟ صادقانه بگویم، نه. بدون افزایش کمک‌های تسلیحاتی، مبارزه اوکراین برای استقلال، این مبارزه علیه استبداد ظالمانه، ممکن است شکست بخورد. حمایت شما بسیار مهم است».
زلنسکی از آمریکایی‌ها برای حمایت‌های مالی گذشته و آینده تشکر کرد. او همچنین یادآور شد:
«پول شما صدقه نیست؛ سرمایه‌گذاری در امنیت جهانی و دموکراسی است که تا حد امکان مسئولانه با آن برخورد خواهیم کرد. احیای نظم جهانی وظیفه مشترک اوکراینی‌ها و آمریکایی‌هاست. شما می‌توانید پیروزی ما را تسریع کنید.»
زلنسکی در پایان سخنرانی خود پرچم اوکراین را با امضای سربازان یکی از شهرهای محاصره‌شده در شرق اوکراین به کنگره اهدا کرد و گفت:
«وقتی روز گذشته در باخموت بودم، قهرمانان ما این پرچم را به من دادند. پرچم کسانی که با جان خود از اوکراین، اروپا و جهان دفاع می‌کنند.»
زلنسکی افزود سربازان از او خواستند پرچم را به نمایندگان کنگره آمریکا که «تصمیمات آن‌ها می‌تواند میلیون‌ها نفر را نجات دهد»، تحویل دهد. او خطاب به نمایندگان گفت:
«پس این تصمیمات را بگیرید و بگذارید این پرچم با شما بماند.»
مقایسه با دیدار چرچیل در سال ۱۹۴۱
سفر زلنسکی به ایالات متحده آمریکا بسیار محرمانه تدارک دیده شد و خبر آن تنها روز سه‌شنبه منتشر شد. گفته می‌شود برای تضمین امنیت رئیس جمهوری اوکراین، یک هواپیمای نظامی آمریکایی او را از لهستان و از اقیانوس اطلس عبور داده است. از این رو، شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان این دیدار را با دیدار وینستون چرچیل نخست‌وزیر بریتانیا در ۸۱ سال پیش در میانه جنگ جهانی دوم مقایسه کرد. دو هفته پس از حمله ژاپنی‌ها به پرل هاربر در دسامبر ۱۹۴۱، چرچیل پس از عبور از اقیانوس اطلس، که انباشته از زیردریایی‌های دشمن بود، وارد واشنگتن شد.
مقایسه تاریخی همواره دشوار است. چرچیل سه هفته را در ایالات متحده گذراند تا ائتلاف جهانی را تقویت و راهبردهای مشترکی را تدوین کند. مانند آن زمان، مشارکت واشنگتن اکنون نقش مهمی در روند جنگ ایفا می‌کند و همچون آن دوران، سفر زلنسکی نیز در زمان حساسی انجام شد.
شامگاه چهارشنبه پذیرایی از او در کاخ سفید گرم بود. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا برای گرفتن عکس مطبوعاتی دستش را روی شانه زلنسکی گذاشت. بایدن پیش از رایزنی‌های دوجانبه گفت:
«ایستادن در کنار او در برابر جنگ وحشیانه پوتین باعث افتخار است. ما از اوکراین برای دستیابی به صلح عادلانه حمایت خواهیم کرد.»
زلنسکی از بایدن و همچنین شهروندان «عادی» آمریکایی برای کمک‌های تاکنونی‌شان، از طرف همه‌ی اوکراینی‌ها «از صمیم قلب» تشکر کرد. او به نشانه قدردانی خود، مدالی را به رئیس جمهوری آمریکا اهدا کرد که یکی از فرماندهان اوکراینی هنگام بازدید از جبهه برای بایدن کنار گذاشته بود. این افسر به زلنسکی گفته بود: «آن را به رئیس جمهوری شجاع تحویل دهید».
سلاح‌های بیشتر می‌تواند ناتو را متلاشی کند
با وجود این شروع هماهنگ، بایدن و زلنسکی پس از آن‌که بیش از دو ساعت با هم گفت‌وگو کردند نتوانستند اختلافات خود را در نشست خبری مشترک پنهان کنند.
روز چهارشنبه سرانجام دولت آمریکا از تحویل یک سامانه ضد هوایی پاتریوت به اوکراین خبر داد. کی‌یف ماه‌ها این درخواست را داشت. یک روزنامه‌نگار اوکراینی در نشست خبری پرسید: «وقتی تهاجم روسیه شروع شد، مقامات آمریکایی گفتند که نمی‌توان سامانه پاتریوت را تأمین کرد زیرا این امر می‌تواند باعث تشدید غیرضروری جنگ شود اما اکنون این سامانه در حال تحویل است. اوکراین در حال حاضر به موشک‌های دوربردتر ATACMS نیز نیاز دارد. آیا نمی‌توان ماجرا را کوتاه کرد و هر آن‌چه را که اوکراین برای آزادسازی همه سرزمین‌های خود نیاز دارد، تأمین کرد؟»
بایدن با اشاره به زلنسکی گفت: «پاسخ او مثبت است». روزنامه‌نگاران همه خندیدند. اما پس از آن رئیس جمهوری آمریکا پاسخ جدی خود را داد: «چرا ما هر چه داریم به اوکراین نمی‌دهیم؟ ائتلاف کاملی وجود دارد که برای اوکراین بسیار مهم است. این ایده که ما به اوکراین تجهیزات اساسی متفاوتی نسبت به قبل بدهیم می‌تواند ناتو و اتحادیه اروپا را از هم جدا کند». او با اشاره به این‌که صدها ساعت تماس تلفنی را صرف متقاعد کردن شرکای خود در اروپا برای حمایت از اوکراین کرده، افزود: «شما کاملاً موضوع را درک می‌کنید. اما آن‌ها خواهان جنگ با روسیه یا جنگ جهانی سوم نیستند».
چشم‌انداز ناروشن از نتیجه جنگ
به‌نظر می‌رسد درباره آینده جنگ نیز هنوز توافق کاملی وجود ندارد. وقتی از زلنسکی پرسیده شد که صلح عادلانه برای او چگونه خواهد بود، او احساساتی پاسخ داد: «برای من، صلح عادلانه به‌معنای توافق بر سر حق حاکمیت، آزادی و تمامیت ارضی کشورم و همچنین جبران خسارت‌های ناشی از آن نیست. اساساً برای جنگی که توسط موجودات غیرانسانی به اوکراینی‌ها تحمیل شده، صلح عادلانه‌ای وجود ندارد.» بایدن با دخالتی دیپلماتیک تلاش کرد موقعیت پیش آمده را تعدیل کند: «من فکر می‌کنم که ما دیدگاه یکسانی درباره اوکراین آزاد، مستقل و امن داریم. همه ما می‌خواهیم این جنگ پایان یابد».
با این حال، واقعیت این است که حتی در ایالات متحده اراده برای پشتیبانی از اوکراین نامحدود نیست. تنها برای تداوم کمک‌های فعلی، در سپتامبر آینده واشنگتن باید یک بسته کمکی ۴۵ میلیارد دلاری را از طریق کنگره دریافت کند. آمریکا با بسته‌های کمک نظامی، اقتصادی و بشردوستانه به ارزش ۶۸ میلیارد دلار، سهمی تعیین‌کننده در این واقعیت داشته است که نیروهای مسلح اوکراین توانستند روسیه را عقب برانند. با این حال، کی‌یف برای آزادسازی قلمرو باقی‌مانده خود به سلاح‌های بیشتر و احتمالاً قوی‌تری نیاز دارد. پرسش مهم این است: واشنگتن تا چه اندازه بیشتر می‌تواند کمک کند؟
به‌نظر می‌رسد در پاسخ به این پرسش حتی در دولت آمریکا نیز توافق وجود ندارد. هیچ کشور دیگری به اندازه ایالات متحده به اوکراین سلاح ارسال نکرده است. اما واشنگتن نیز برای جلوگیری از شکست اوکراین به دلیل بیم از تشدید تنش توسط روسیه، تمایلی ندارد بیشتر از آن‌چه لازم است انجام دهد. همین چند هفته پیش، مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، حتی پیشنهاد کرد که کی‌یف از موقعیت قدرتمند فعلی خود برای یافتن راه حل دیپلماتیک در زمستان برای پایان دادن به جنگ استفاده کند. او گفت بیرون راندن کامل نیروهای روسیه از اوکراین «بسیار دشوار» است.
زلنسکی ماه‌هاست که از واشنگتن می‌خواهد سامانه‌های دفاع هوایی بهتر و موشک‌های بالستیک کوتاه‌برد را برای خنثی کردن مؤثر حملات هوایی روسیه به زیرساخت‌های اوکراین ارائه کند. اما کاخ سفید پس از سپری شدن این مدت، روز چهارشنبه اعلام کرد که اولین سامانه ضد هوایی پاتریوت را به‌عنوان بخشی از بسته کمکی جدید ۱,۸۵ میلیارد دلاری خود تحویل خواهد داد. با این حال، آموزش سربازان اوکراینی برای این سامانه پیچیده به زمان نیاز دارد. افزون بر این، تنها یک سامانه برای ایجاد سپری گسترده در برابر حملات روسیه کافی نیست. از سوی دیگر، واشنگتن می‌تواند به‌تدریج و پس از فروکش کردن خشم اولیه روسیه سامانه‌های بیشتری را تحویل کی‌یف دهد.
افزایش خستگی از جنگ در میان جمهوری‌خواهان
از سوی دیگر، سفر زلنسکی باید مالیات‌دهندگان آمریکایی و به‌ویژه جناح راست حزب جمهوری‌خواه را در مورد اهداف او متقاعد کند. بر اساس یک نظرسنجی که به‌تازگی صورت گرفته، ۶۵ درصد آمریکایی‌ها همچنان از ارسال تسلیحات به اوکراین حمایت می‌کنند. با این حال، در میان رأی‌دهندگان جمهوری‌خواه، این نسبت از ۸۰ درصد در ماه مارس به ۵۵ درصد در دسامبر کاهش یافته است. این شک و تردید فزاینده از ماه ژانویه، زمانی که جمهوری‌خواهان اکثریت مجلس نمایندگان را به دست خواهند گرفت نیز احساس خواهد شد. از آن‌جایی که اکثریت محافظه‌کاران در مجلس نمایندگان بسیار ضعیف است، به جناح راست و ضد اوکراینی حزب جمهوری‌خواه اهمیت زیادی داده می‌شود. کوین مک کارتی، که به دنبال سِمَت رئیس مجلس نمایندگان است، پیش از این اعلام کرده بود که جمهوری‌خواهان دیگر برای اوکراین «چک سفید» صادر نمی‌کنند.
به همین دلیل، جو بایدن، دموکرات‌ها و همچنین جمهوری‌خواهان میانه‌رو می‌خواهند قانونی را در این هفته تصویب کنند که براساس آن ۴۵ میلیارد دلار کمک دیگر برای اوکراین تا سپتامبر آینده تضمین می‌شود. با این حال، حداکثر تا ژانویه، باید منتظر ماند و دید که سخنرانی احساساتی زلنسکی در کنگره چقدر تأثیرگذار بوده است.