پزشکان و پرستاران که برای جلوگیری از دستگیر شدن تظاهرکنندگان را به طور مخفیانه معالجه کرده‌اند، به گاردین گفته‌اند که متوجه شده‌اند زنان اغلب با زخم‌های متفاوت با مردان مراجعه می‌کنند و معمولا گلوله‌های تفنگ ساچمه‌ای در پاها، باسن و پشت خود دارند.
در حالی که قطع اینترنت بسیاری از ابعاد سرکوب خونین معترضان را پنهان کرده است، عکس‌های ارائه شده توسط پزشکان به گاردین نشان می‌دهد که زخم‌های کاری در سراسر بدن آنها ناشی از گلوله‌های به اصطلاح ساچمه پرنده‌ای است که نیروهای امنیتی از فاصله نزدیک به سمت مردم شلیک کرده‌اند. برخی از عکس‌ها افرادی را نشان می‌دادند که ده‌ها «ساچمه» در اعماق گوشت‌شان فرو رفته بود.
گاردین با ۱۰ متخصص پزشکی صحبت کرده است که از جدی بودن جراحاتی که صدها جوان ایرانی را با آسیب دائمی مواجه کرده، سخن گفته‌اند. آنها گفته‌اند که شلیک به چشم زنان، مردان و کودکان بسیار رایج است.
یکی از پزشکان از استان اصفهان گفته معتقد است مقامات مردان و زنان را به شیوه‌های مختلف هدف قرار می‌دهند «زیرا می‌خواهند زیبایی این زنان را از بین ببرند.»
یک متخصص زنان هم گفته: «من زن حدودا ۲۰ ساله‌ای را درمان کردم که دو گلوله به اندام تناسلی‌اش شلیک شده بود. ۱۰ گلوله دیگر در قسمت داخلی ران او فرو رفته بود. این ۱۰ گلوله به راحتی برداشته شدند، اما آن دو گلوله چالش برانگیز بودند، زیرا بین مجرای ادرار و دهانه واژن او فرو رفته بودند. زن جوان به او گفته یک گروه حدود ۱۰ نفره از ماموران امنیتی دور او حلقه زدند و به ناحیه تناسلی و ران او شلیک کردند.
این پزشک گفته است مقابله با استرس و دردی که شاهدش بوده برایش بسیار دشوار بود: «او می توانست دختر خودم باشد.»
برخی دیگر از پزشکان، نیروهای امنیتی، از جمله شبه نظامیان بسیجی طرفدار رژیم را به نادیده گرفتن شیوه‌های کنترل شورش، مانند شلیک سلاح به پاها برای جلوگیری از آسیب رساندن به اندام‌های حیاتی متهم کردند.
یکی از پزشکان از کرج گفته است نیروهای امنیتی «به صورت و اعضای خصوصی بدن زنان شلیک می‌کنند زیرا عقده حقارت دارند و می‌خواهند با آزار دادن این جوانان عقده‌های جنسی خود را از بین ببرند.»
فعالان می گویند با توجه به اینکه حکومت زن‌ستیز آیت‌الله‌های ایران با زور و خشونت به ویژه علیه زنان کنترل خود را حفظ کرده، چنین خشونت هولناکی تعجب‌آور نیست.
بخشی از کمپین ارعاب حکومت، تهدید پزشکانی است که مجروحان را معالجه می‌کنند.
در مواجهه با چنین شرایط خطرناکی، یک پزشک از مازندران گفته گلوله‌هایی را که گاهی فلزی و گاهی پلاستیکی هستند با چراغ خاموش بیرون می‌آورد تا شناسایی نشود. دکتر گفت: «زنان از رفتن به بیمارستان آنقدر خجالت می‌کشند که بسیاری در خانه درمان می‌شوند و این بسیار خطرناک است.»
آبان ماه گذشته صدها پزشک در مقابل نظام پزشکی ایران تظاهرات کردند و با گلوله‌های نیروهای امنیتی مورد اصابت گلوله قرار گرفتند. آن زمان یک جراح تهرانی به مداوای همکارانش که در حین فرار از ناحیه کمر و پا هدف گلوله قرار گرفتند، پرداخت.
این جراح گفته است که او جراحات جدی حداقل پنج معترض را که از فاصله نزدیک مورد اصابت گلوله قرار گرفتند، درمان کرده است: «یکی از مجروحانی که درمان کردم حتی معترض نبود. او یک تماشاگر بود … و فکر می کرد به او شلیک نمی‌شود. آنها کورکورانه به هر کسی که یکی از آنها نیست تیراندازی می‌کنند.»
برایان کاستنر، مشاور ارشد بحران در امور تسلیحات و عملیات نظامی در عفو بین‌الملل، گفته: «جراحات نشان داده شده در عکس‌های ارائه‌شده به گاردین به طور کلی با استفاده از ساچمه پرنده‌ای که برای شکار طراحی شده است مطابقت دارد. استفاده قانونی از زور توسط پلیس».
او گفت که به دلیل ماهیت شلیک گلوله‌های ساچمه‌ای، تشخیص اینکه چه قسمت‌هایی از بدن هدف قرار گرفته‌اند، یا از چه محدوده‌ای شلیک شده‌اند، تنها از روی عکس‌ها دشوار است. به گفته کاستنر، حداقل یک عکس گلوله‌ای را نشان می‌دهد که به نظر می‌رسد یک پرتابه بزرگ است و برای شکار حیوانات بزرگ مانند گوزن استفاده می‌شود: «فردی که مورد اصابت قرار گرفته بسیار خوش شانس است که به سینه یا سرش ضربه‌ای وارد نشده و کشته نشده است. شواهدی وجود دارد که من قبلاً تنها در مورد استفاده از این نوع پرتابه دیده بودم. این یک مثال واضح است.»
شلیک به چشم
یک جراح تهرانی گفته یکی از مواردی که به او ارجاع شده، یک رهگذر ۲۵ ساله است که ۱۶ شهریور، زمانی که اعتراضات تازه شروع شده بود، مورد اصابت گلوله قرار گرفت: «گلوله‌ها به چشم‌ها، سر و صورتش اصابت کرده بود… تقریباً از هر دو چشم نابینا شده و فقط با آنها می‌تواند نور و روشنایی را تشخیص دهد. او در شرایط خوبی نیست.»
این یکی از صدها گزارشی است که بر اساس آنها معترضان پس از شلیک گلوله از فاصله نزدیک بینایی خود را از دست داده اند. گاردین عکس‌هایی از افرادی که گلوله‌هایی به کره چشم‌هایشان شلیک شده دیده است.
یکی از مواردی که بسیار مشهور شد، حمله به دختر دانشجویی از بندرعباس بود که از ناحیه چشم راستش هدف گلوله قرار گرفت. غزل رنجکش این تجربه تلخ را در صفحه اینستاگرام خود به اشتراک گذاشت. او در راه بازگشت از محل کار مورد اصابت گلوله قرار گرفت.
او در پستی نوشت: «آخرین تصویری که چشم راستم دید، لبخند فردی بود که به سمت من شلیک کرد.»
بیش از ۴۰۰ چشم پزشک از ایران با امضای نامه‌ای به محمود جباروند، دبیر انجمن چشم پزشکی ایران، نسبت به کور کردن عمدی معترضان هشدار دادند.
یکی از چشم پزشکانی که نامه را امضا کرده است، گفته که چهار بیمار را که بخشی یا تمام بینایی خود را از دست داده بودند درمان کرده، از جمله یک مرد ۲۰ ساله که عکس اشعه ایکس ۱۸ گلوله را در سر و صورتش نشان می‌دهد.
«احساس وحشتناکی داشتم، خیلی عصبانی بودم و اشک در چشمانم جمع شده بود که به درد آنها نگاه می‌کردم. چشم حساس‌ترین قسمت بدن انسان است و فکر کردن به این مجروحان که همه جوان هستند و باید تا آخر عمر با این ناتوانی و کم بینایی زندگی کنند بسیار دردناک است. از همکارانم موارد مشابه زیادی شنیدم و موارد آسیب چشم در اعتراضات اخیر بسیار بیشتر است. این بیش از ۱۰۰۰ پرونده است.» او افزوده که هنوز پاسخی به این نامه دریافت نکرده‌اند.
گاردین عکس‌هایی از جراحات چشم و صورت ناشی از تظاهرات را با ایین هاچیسون، جراح دهان و صورت در بریتانیا که مؤسسه خیریه تحقیقات جراحی Saving Faces را تأسیس کرد، به اشتراک گذاشت.
هاچیسون گفته که این تصاویر نشان می‌دهد «افرادی که با استفاده از گلوله‌های تفنگ ساچمه‌ای به آنها تیراندازی شده مستقیماً به هر دو چشمشان شلیک شده و باعث آسیب‌دیدگی دائمی جدی یا نابینایی شده است.»
او گفت که ماهیت جراحت حاکی از آن است که «آنها را ثابت نگه داشته‌اند و مجروحان توانایی حرکت دادن سر خود را نداشته‌اند.»
مقامات حکومت، با علم به اینکه تظاهرکنندگان برای چنین جراحات شدیدی نیاز به درمان پزشکی دارند، نظارت بر بیمارستان‌ها را افزایش داده‌اند. یکی از پزشکان بیمارستانی در شیراز گفته است: «از اواخر ماه گذشته یک نگهبان جدید در خارج از اورژانس چشم پزشکی مستقر شده. او هر کسی را که وارد و خارج می‌شود کنترل می‌کند. او به بخش چشم پزشکی اورژانس می‌رود و می‌خواهد که هر بار شناسنامه و کارت‌های ما را ببیند. اولین بار است که این اتفاق را در بیمارستان می‌بینم. به نظر می‌رسد این اضافه شدن به نگهبانان پس از پذیرش تعداد فزاینده‌ای از معترضان با جراحات چشمی اتفاق افتاده است.»
در سایر نقاط کشور، به ویژه در منطقه کردستان که دولت کل شهرها را محاصره کرده است، داوطلبان مجبورند باند و دارو را با پای پیاده قاچاق کنند.
سوران منصورنیا، فعال حقوق بشر کرد که همکار کمیته‌ای متشکل از پزشکان است و با غیرنظامیان برای رساندن دارو و درمان معترضان مجروح هماهنگی می‌کند، گفته: «تعداد مجروحان بسیار زیاد است. هر روز خبر مرگ مجروحی را می‌شنویم که از ترس دستگیری به بیمارستان نرفته است.»