بنی گانتس، وزیر دفاع اسرائیل در سفر به آنکارا و در نشست خبری مشترک با خلوصی آکار وزیر دفاع ملی ترکیه اعلام کرد عصر جدیدی در روابط امنیتی دو کشور آغاز شده است. گانتس گفت:
«در مقابل تهدیدهای پیش روی از جمله ایران اتحادهایی ایجاد میشود. شکی نیست که ترکیه، عضو ناتو و متحد دوست مشترک ما، ایالات متحده آمریکا است و نقش مهمی در تضمین ثبات جهانی ایفا میکند.»
وزیر دفاع اسرائیل پس از دیدار با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه در آنکارا، گفت:
«بیش از یک دهه، هیچ روابط امنیتی رسمی بین دو کشور وجود نداشت. امروز ما در یک فرآیند مسئولانه و تدریجی که در خدمت منافع اسرائیل است، این روند را تغییر میدهیم.»
خلوصی آکار، وزیر دفاع ملی ترکیه نیز در نشست خبری مشترک با همتای اسرائیلی خود در آنکارا گفت:
«ما معتقدیم افزایش همکاریها و گفتوگوهای دوجانبه، حل و فصل برخی از موضوعاتی را که در مورد آنها اختلاف نظر داریم به ویژه در مسئله فلسطین را تسهیل میکند.»
آکار ضمن تاکید بر اهمیت این دیدار گفت:
«یقین دارم این دیدار موجب توسعه روابط خواهد شد. ترکیه و اسرائیل بازیگران مهمی در منطقه هستند. در عین حال، ما تاریخ و فرهنگی دیرینهای داریم. توسعه روابط و همکاریهای دو کشور بهویژه در زمینههایی مانند دفاع، امنیت و انرژی منجر به تحولات مهمی در زمینه صلح و ثبات در منطقه خواهد شد.»
فراز و نشیبهای یک رابطه پر فراز و نشیب
در سال ۱۹۴۹، ترکیه اولین کشوری با اکثریت مسلمان بود که اسرائیل را به رسمیت شناخت. اما روابط دوجانبه در سال ۲۰۰۸ پس از عملیات نظامی اسرائیل در غزه رو به به تیرگی گذاشت.
دو کشور سفیران خود را یک بار در سال ۲۰۱۰ پس از حمله نیروهای اسرائیلی به یک ناوگان حامل کمکهای بشردوستانه که به سمت غزه حرکت میکرد، خارج کردند. در این رویداد ۹ فعال ترکیهای کشته شدند. اسرائیل از ترکیه عذرخواهی کرد، اما تلاشها برای نزدیکی بیشتر متوقف شد.
ترکیه همچنین در سال ۲۰۱۸ پس از بهرسمیت شناختن بیتالمقدس (اورشلیم) بهعنوان پایتخت اسرائیل از سوی آمریکا و کشتهشدن ۶۰ فلسطینی توسط نیروهای اسرائیلی در جریان تظاهرات در مرز غزه علیه باز شدن سفارت آمریکا در بیتالمقدس (اورشلیم)، سفیر خود در اسرائیل را فراخواند و اسرائیل نیز واکنش مشابهی نشان داد. دو کشور پس از آن سفیران خود را مجدداً تعیین نکردند.
پس از حدود دو دهه روابط بحرانی بین آنکارا و تلآویو، اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهوری اسرائیل اسفند گذشته (ماه مارس) به ترکیه سفر و با رجب طیب اردوغان دیدار و گفتوگو کرد تا دو کشور بتوانند «فصلی نوین را در مناسبات خود بگشایند.»
در تابستان سال جاری دو کشور سرانجام روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفتند.
معضل ایران، چالش حماس
ترکیه که گرفتار مشکلات اقتصادی است، تلاش میکند با عادیسازی روابط با چندین کشور در خاورمیانه از جمله مصر، امارات متحده عربی، عربستان سعودی و اسرائیل به انزوای بینالمللی خود پایان دهد. ترکیه حماس را به رسمیت میشناسد. وزیر دفاع اسرائیل در نشست خبری آنکارا با گوشهچشمی به این موضوع گفت:
«این اولین نشست امنیتی استراتژیک دو کشور پس از سالهاست. نمیتوان انتظار داشت لقمه بزرگی برگیریم. اما در آینده کارهای بیشتری میتوان با هم انجام داد تا از نفوذ کسانی که با تروریسم مناطق ما را بیثبات میکنند، کاهش یابد.»
ترکیه و اسرائیل زمانی شرکای دفاعی نزدیکی بودند. پیمانهایی که در اواسط دهه ۱۹۹۰ بین دو کشور به امضا رسید به خلبانان نیروی هوایی اسرائیل اجازه میداد تا بر فراز حریم هوایی ترکیه آموزش ببینند. اسرائیل تانکها و جتهای ارتش ترکیه را ارتقا داد و پهپادها و سایر تجهیزات پیشرفته این کشور را تامین میکرد.
اسرائیل اخیرا از ترکیه برای همکاری اطلاعاتی در مقابله با تلاشهای ایران برای انجام حملات علیه شهروندان اسرائیلی در ترکیه تشکر کرده است.
گانتس کمتر از یک هفته قبل از برگزاری انتخابات پارلمانی در اسرائیل که پنجمین انتخابات در کمتر از چهار سال گذشته است، به ترکیه سفر کرد. گانتس به دنبال این است که جناح میانهرو را به عنوان یک بازیگر اصلی در ائتلاف آینده حفظ کند.