اتاق بازرگانی جمهوری اسلامی اعلام کرده است که ایران با وجودی که دومین دارنده ذخایر گازی در جهان است، اما در میان ۱۰ صادرکننده بزرگ قرار ندارد.
این در حالی است که بر اثر تحریمهای جدید اروپا علیه روسیه، اروپا نگران زمستان آینده است و برای تأمین گاز خود نیاز به کشورهای دیگر دارد.
ایران با قطر بزرگترین میدان گازی مشترک جهان را دارد که در ایران میدان گازی پارس جنوبی و در قطر گنبد شمالی نام دارد. دو سوم این میدان گازی در آبهای قطر و تنها یکسوم آن در آبهای ایران است. در یک سو ایران به دلیل تحریمها و سوءمدیریت در سرمایهگذاری برای توسعه فازهای مختلف پروژه پارس جنوبی با مشکل روبهرو شده و در سوی دیگر با برداشت فزایندهتر قطر منابع گاز بخش ایرانی هم به سمت بخش قطری سرازیر خواهد شد.
برداشت قطر از این میدان گازی از ۷۷ میلیون تن گاز مایع به ۱۲۰ میلیون تن گاز در سال ۲۰۲۶ میرسد.
دوحه در ماه گذشته شرکتهای آمریکایی «اکسان موبیل»، «کونوکو فیلیپس»، «انی» و «توتال انرژیز» را به عنوان شریک برای توسعه این میدان بزرگ گازی انتخاب کرد و در نهایت شرکت «شل» نیز در ماه ژوئن (تیر) سال جاری بهعنوان پنجمین و آخرین شریک بینالمللی به این پروژه پیوست.
در چنین شرایطی قطر قرار است گاز بیشتری به آلمان صادر کند و نیجریه نیز برای انتقال گاز به اروپا اعلام آمادگی کرده است. قطر گفته است تنها در صورتی میتواند مقادیر زیاد گاز طبیعی مایع را به آلمان عرضه کند که شرکت دولتی «قطر انرژی» تولید سالانه خود را به ۱۲۶ میلیون تن گاز مایع برساند.
رویترز بهتازگی اعلام کرد که حتی روسیه هم میخواهد از جنگ علیه اوکراین بیشترین بهره را ببرد و بهدنبال دریافت درهم امارات متحده عربی برای صادرات نفت به برخی از مشتریان هندی است. این امر به پالایشگاههای هندی که به دلیل هزینههای بالای حملونقل بهندرت نفت روسیه را خریداری میکردند، فرصتی برای افزایش واردات با تخفیفهای سنگین در مقایسه با نفت خام برنت و خاورمیانه فراهم کرد.
اتاق بازرگانی ایران میگوید ایران افزون بر مشتریان نفتی، مشتریان و بازار گاز را هم از دست داده است و با تشدید تحریمهای آمریکا، تنها کشورهای باقیمانده هم واردات نفت خود از ایران را متوقف کردند و چین در حال حاضر تنها مشتری نفتی ایران است که آن را با تخفیف بسیار بالا میخرد.
بهگزارش رویترز «ایران ماهانه ۱۵ میلیون بشکه نفت به چین صادر میکند و برای فروش هر بشکه نفت بین ۵ تا ۶ دلار تخفیف میدهد». این به معنای تخفیف سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان است.
پیش از این، حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان قیر و فرآوردههای نفتی به تجارتنیوز گفته بود:
«ما ناچاریم، نفت را همراه فرآوردههای نفتی یا مخلوط با نفت کشورهای دیگر بفروشیم. گاهی حتی نفت را به اسم کشورهای دیگر میفروشیم.»
نفت ایران براساس گزارشهای رویترز و بلومبرگ به اسم نفت عمان، امارت متحده عربی و مالزی به پالایشگاههای چینی صادر میشود.