نمایندگان فرانسه، آلمان و بریتانیا عصر سهشنبه ۸ مارس/ ۱۷ اسفند با انتشار بیانیهای اعلام کردند:
«فرصت برای دستیابی به توافق رو به پایان است. ما از همه طرفهای برجام میخواهیم تصمیمات ضروری برای دستیابی به توافق را اتخاذ کنند و از روسیه نیز میخواهیم که شروط دیگری به این توافق اضافه نکند.»
دقیقاً در زمانی که گفتوگوهای غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن در وین برای احیای برجام بعد از ۱۱ ماه گفتوگو به «خط پایانی» نزدیک شده بود، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه ۵ مارس/۱۴ اسفند اعلام کرد، تحریمهای غرب علیه روسیه به صورت مانعی در برابر احیای برجام درآمده و غرب باید منافع ملی روسیه را در نظر بگیرد. به گفته لاوروف برای این منظور آمریکا باید کتباً ضمانت بدهد که همکاریهای کامل و آزادانه در حوزههای سرمایهگذاری و فنی – نظامی بین روسیه و ایران با هیچ مانعی مواجه نخواهد شد. این درخواست روند گفتوگوها را پیچیده کرده است.
یک مقام ایرانی و اروپایی اعلام کردند، علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران، پس از بازگشت غیرمنتظره روز دوشنبه برای رایزنی به تهران، روز چهارشنبه به وین بازمیگردد.
انریکه مورا، هماهنگ کننده مذاکرات وین و نماینده اتحادیه اروپا اعلام کرده است مذاکرات عملاً به پایان رسیده و اکنون وقت تصمیمهای سیاسی است.
بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه مشترک خود به سازمان ملل تذکر دادند:
«پنجره “فرصت” در حال بسته شدن است. ما از همه طرفها میخواهیم که تصمیمات لازم برای حصول توافق را در حال حاضر اتخاذ کنند و از روسیه میخواهیم که شرطهای اضافی را به توافق تحمیل نکند.»
جلسه استماع در سنای آمریکا
به گزارش خبرگزاری رویترز، ویکتوریا نولند معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی گفت روسیه در تلاش است خواستههای خود در مورد توافق هستهای ایران را افزایش دهد، اما ما بازی «بیایید معامله کنیم» را انجام نمیدهیم.
معاون وزیر خارجه آمریکا عصر سهشنبه در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در پاسخ به این پرسش که آیا دولت آمریکا تضمین کتبی به روسیه داده تا همکاری تجاری، سرمایهگذاری یا نظامی مسکو با ایران مشمول تحریمها نشود گفت آمریکا چنین تضمینی به روسیه نداده است.
نولاند گفت آمریکا با روسیه «در ازای» ایران مذاکره نمیکند. معاون وزیر خارجه آمریکا سپس در ادامه یادآوری کرد روسیه و آمریکا هدف راهبردی یکسانی برای نجات توافق هستهای ایران دارند و آن هم اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هستهای است.
موضوعات باقیمانده
رویترز به نقل از دیپلماتها مینویسد که هنوز اختلافاتی باقی مانده است از جمله خروج سپاه پاسداران از فهرست گروههای تروریستی و تضمین توافق از طرف واشنگتن. دو مقام غربی به رویترز گفتهاند با این حال متن نهایی روی میز است با این پرسش که خواستههای روسیه محدود به توافق احتمالی است و یا فراتر از آن، چنانکه لاوروف مطرح کرده.
آن کلر لژاندر، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در یک نشست خبری به خبرنگاران گفت:
«ما به توافق بسیار نزدیک هستیم. ضروری است تا زمانی که هنوز میتوانیم به نتیجه برسیم. نگران خطراتی هستیم که تأخیرهای بیشتر ممکن است بر احتمال حصول توافق تأثیر بگذارد.»
بر اساس توافق هستهای، ایران موظف است مازاد اورانیوم غنیشده را از طریق شرکت روساتم به روسیه منتقل کند. این شرکت هنوز تحت تحریمهای آمریکا قرار نگرفته است. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، سهشنبه گذشته در جریان سفر به استونی، این موضوع را کم اهمیت جلوه داد و خاطرنشان کرد روسیه و ایالات متحده همچنان تمایل دارند که از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری کنند.