سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران شامگاه چهارشنبه ۲۲ دی درباره تعلیق حق رأی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد گفت:
«جمهوری اسلامی ایران بهعنوان یکی از اعضای پایهگذار و فعال سازمان ملل، خود را متعهد به پرداخت کامل و به موقع حق عضویت در سازمان ملل متحد و دیگر سازمانها و آژانسهای بینالمللی میداند. متأسفانه برای دومین سال پیاپی و بهدلیل تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی آمریکا پرداختهای کشورمان با مشکل مواجه شده است.»
بعد از ظهر چهارشنبه ۱۲ ژانویه/ ۲۲ دی خبرگزاری فرانسه گزارش داد که هشت کشور از جمله ایران، ونزوئلا و سودان به دلیل بدهیهای پرداخت نکردهشان حق رأی خود در سازمان ملل را از دست دادند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل سهشنبه گذشته در نامهای به مجمع عمومی اعلام کرد که ۱۱ کشور بدهیهای عقبافتاده دارند. به گفته گوترش، هشت کشوری که حق رأی خود را از دست دادهاند ایران، سودان، ونزوئلا، آنتیگوآ و باربودا، کنگو، گینه و پاپوآ گینه نو هستند.
حداقل میزانی که ایران باید برای بازپس گرفتن حق رأی خود پرداخت کند حدودا ۱۸ میلیون دلار است.
طبق منشور سازمان ملل چنانچه بدهی معوقه یک کشور در دو سال قبل برابر یا بیشتر از میزان حق بیمه آن باشد، حق رأی خود را از دست میدهد. اگر عدم پرداخت این بدهی چشمگیر به دلیل وقوع شرایطی که از کنترل کشور عضو خارج است، تشخیص داده شود، مجمع میتواند به این کشور اجازه دهد که حق رأی خود را نگه دارد.
کشاکش بر سر داراییهای مسدود شده ایران در کره جنوبی
این دومین سال پیاپی است که ایران به دلیل عدم پرداخت حق عضویت، حق رأی خود در سازمان ملل را از دست میدهد. سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امورخارجه ایران این بار هم تحریمها را مسئول تعویق در پرداخت حق عضویت ایران جلوه داد. خطیبزاده گفت:
«به رغم مضایق متعدد ایجادشده، دولت جمهوری اسلامی ایران منابع لازم را برای پرداخت حق عضویت خود در سازمان ملل فراهم آورده و در حال انجام رایزنیهای ضروری برای حل و فصل موضوع میباشد. در عین حال تدارک کانالی امن جهت پرداخت سریعتر حق عضویت مدنظر است.»
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه از دبیرکل و دبیرخانه سازمان ملل خواست شرایط ویژه ایران را در نظر بگیرند:
«شایسته است دبیرکل سازمان ملل و دبیرخانه نیز شرایط ویژه کشورهای مواجه با تحریمهای غیرقانونی را بهطور خاص مدنظر قرار دهند و از مساعدت به این کشورها برای پرداخت سهمیه خود مضایقه ننمایند.»
دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا، اوفک بر تحریم بانکی ایران نظارت دارد. ۲ ژوئن/ ۱۲ خرداد سال گذشته دبیرکل سازمان ملل از تعلیق حق رأی ایران خبر داده بود. در آن زمان ایران به سازمان ملل ۱۶ میلیون دلار بدهکار بود.
کره جنوبی در آن زمان برای آزادسازی بخشی از داراییهای بلوکه شده ایران در این کشور جهت پرداخت بدهی تهران به سازمان ملل با آمریکا وارد گفتوگو شده بود. برای پرداخت بدهی ایران به سازمان ملل لازم است که معادل حق عضویت ایران مبلغی از داراییهای جمهوری اسلامی که در بانکهای کره جنوبی با ارز «وون» نگهداری میشود به دلار تبدیل و به آمریکا منتقل شود. این گفتوگوها ثمر داد و سرانجام مجید تختروانچی، نماینده، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد اعلام کرد که ایران بعد از شش ماه تلاش بر «تحریمهای غیرقانونی آمریکا» غلبه یافت و بدهی خود به سازمان ملل را پرداخت.
هفته گذشته در حاشیه مذاکرات وین، معاون سیاسی وزیر خارجه کره جنوبی با همتای ایرانی خود دیدار و گفتوگو کرده بود. آزادسازی منابع مالی ایران در کره جنوبی همچنان در گروی حصول توافق هستهای در وین است.