طالبان به نزدیکی کابل رسیدند. آنها در اطلاعیه ای اعلام کردند که برای تصرف پایتخت افغانستان «به زور متوسل نمیشوند» و «بلکه قصد دارند به صورت مسالمت آمیز وارد پایتخت شوند». همزمان تصاویر و ویدئوهایی از حضور طالبان در اطراف کابل در شبکههای اجتماعی منتشر شده است.
اشرفغنی افغانستان را ترک کرد
عصر یکشنبه ۱۵ اوت/ ۲۴ مرداد تلویزیون طلوع در یک خبر فوری اعلام کرد محمداشرف غنی احمدزی، رئیسجمهوری افغانستان این کشور را ترک کرده است.
به فاصله کوتاهی پس از انتشار این خبر یک ویدئو کوتاه از عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی که در دور جدید مذاکرات با طالبان هدایت تیم مذاکره کننده دولتی را برعهده داشت در شبکههای اجتماعی منتشر شد که خبر خروج غنی را تایید میکرد.
عبدالله در این ویدئو کوتاه از اشرف غنی به عنوان رئیسجمهور پیشین نام میبرد. صبح امروز نیز برخی رسانههای افغانستان از خروج اشرف غنی و پناه بردن او به تاجیکستان خبر داده بودند.
طالبان در پشت دروازهای ارگ
پیش از ظهر امروز سه منبع به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفتهاند که طالبان به کابل رسیده است. سه منبع دیگر هم به رویترز گفتهاند که احتمالا احمد جلالی، وزیر کشور سابق و سفیر افغانستان در آلمان به عنوان رئیس دولت انتقالی معرفی خواهد شد.
اسلامگرایان افراطی طالبان که یک هیئت مذاکره کننده در دوحه قطر دارند، اعلام کردهاند «مذاکرات در حال انجام است تا اطمینان حاصل شود که روند انتقال با خیال راحت و ایمن، بدون به خطر انداختن جان، مال و ناموس هیچکس، و بدون به خطر انداختن زندگی کابلی ها تکمیل میشود.»
این گروه خواستار استعفای اشرف غنی احمدزی، رئیس جمهوری افغانستان شده است. اشرف غنی یک روز قبل در یک سخنرانی که از تلویزیون پخش شد در باره استعفاء سخنی نگفت اما گفت که «برای جلوگیری از خشونت هر کاری که لازم باشد انجام میدهد». شبکه خبری الجزیره گزارش کرده است نیروهای طالبان مقر حکومت افغانستان را محاصره کردهاند اما وعده کردند به دلیل مذاکره واگذاری قدرت به آنها حمله نخواهند کرد.
سخنگوی طالبان در صفحه شخصی اش در توییتر نوشت که مسئولیت امنیت کابل تا پایان روند انتقال با طرف دیگر (دولت افغانستان) است. این گروه گفته به افرادی که خواستار ترک کابل هستند راه امن خواهد داد و به نیروهایش دستور داده از خشونت بپرهیزند. همزمان با این تحولات برخی منابع خبری در افغانستان از فرار اشرف غنی خبر دادهاند. الجزیره اما به نقل از یک منبع که نامش فاش نشد، نوشت رئیس جمهوری صبح یکشنبه ۱۵ اوت/ ۲۴ مرداد در ارگ ریاست جمهوری حضور داشته است. همچنین شبکههای خبری اخبار تأیید نشدهای مبنی بر استعفای غنی منتشر کردهاند. منابع دولت افغانستان تا به حال این خبر را تأیید یا رد نکرده اند.
در کابل اما بر اساس تصاویر و ویدئوهایی که منتشر شده است، جمعیت زیادی در حال ترک شهر هستند. یک تصویر نیز از زدودن عکسها و تابلوهای تبلیغاتی مغازه ها منتشر شده است.
مزار شریف و جلالآباد سقوط کردند
طالبان صبح یکشنبه بدون درگیری جلال آباد را تصرف کرد. یک روز قبل، یعنی شنبه ۲۳ مرداد هم مزار شریف و پنج مرکز ولایت دیگر را به کنترل خود درآورد تا محور شمال افغانستان را به صورت کامل در اختیار بگیرد.
رسانههای افغانستان نوشتهاند که در جریان تهاجم طالبان به مزار شریف ژنرال عبدالرشید دوستم و عطامحمد نور، فرمانده نیروهای مقاومت مردمی در بلخ به ازبکستان گریختهاند.
جنگجویان طالبان که از بهار امسال و پس از پایان ماه رمضان حملات خشونت بار را شدت بخشیدند صبح شنبه نیز مدعی شدند که مراکز ولایتهای بلخ، فاریاب، لغمان، کنر، پکتیکا و پکتیا را به کنترل خود درآورده اند.
بامداد یکشنبه ۱۵ اوت نیز خبرگزاری رویترز و فرانسه از ورود نیروهای طالب به شهر جلالآباد در شرق افغانستان خبر دادند تا کابل تنها مرکز ولایتی بماند که هنوز سقوط نکرده است.
مذاکرات بی نتیجه: طالبان حمله به شهرها را متوقف نمیکند
اشرفغنی احمدزی و دیگر مقام های دولت افغانستان امیدوار بودند مذاکرات با طالبان در دوحه قطر به نتیجه برسد و این گروه که از اسفند ۱۳۹۸ پس از امضاء توافقنامه موسوم به آوردن صلح به افغانستان قدرت بیشتری گرفت، حمله به شهرها را متوقف کند. یک منبع نزدیک به هیئت مذاکر هکننده در دوحه اما گفت طالبان حاضر نشد درخواست متوقف کردن حمله به شهرها را بپذیرد.
براساس برآورد نهادهای دولتی افغانستان در نتیجه حملات طالبان در غرب این کشور بیش از ۱۵ هزار خانواده آواره و بیجا شدهاند.
مبین قادری، رییس مهاجرین و عودتکنندهگان هرات در پیوند با این موضوع گفت که تنها ۱۵ هزار خانواده به هرات پناه آورده اند. به گفته او ده هزار خانوار از دیگر ولایت های همجوار مانند باغدیس، فره و نیمروز به هرات آمدهاند و پنج هزار خانوار هم از دیگر شهرهای ولایت هرات.
هرات چند روز قبل به دست طالبان افتاد و بی جا شدگان از ترس در جستجوی پناهگاهی امن به مناطق دیگر و کشورهای همسایه گریختهاند.
محمدصادق بلوچ که رسانههای افغانستان او را کنشگر مدنی در ولایت نیمروز مینامند، از خروج حداقل ۱۰ هزار خانوار از این ولایت به سمت ایران خبر داده است.
در ایران سختگیری علیه آوارگان افغانستانی افزایش یافته است. ایران طی روزهای گذشته شماری از پناهجویان افغانستانی را با پرواز به کابل بازگرداند. مسئولان وزارت خارجه مدعی شدهاند که بازگرداندان پناهجویان که اغلب کارمند دولت بودند به درخواست حکومت افغانستان انجام شده است. پیش از این نیز خبرهایی مبنی بر بستن مرزهای ایران به روی آوارگان و بی جا شدگان افغانستانی منتشر شده بود.
آمریکا برای حفاظت از کارکنان سفارتش ۵ هزار نیرو به کابل میفرستد
آمریکا که اسفند ۱۳۹۸ با طالبان برای خروج نیروهایش از افغانستان به توافق رسید برای حفاظت از کارکنانش در کابل ۵ هزار نیروی نظامی دیگر به این شهر میفرستند تا مانع حمله طالبان به دیپلمات ها و کارکنان دولت ایالات متحده شوند.
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا روز شنبه در بیانیه ای، اعلام کرد که نمایندگان دولت این کشور در دوحه قطر به طالبان هشدار دادهاند در صورتی که جان کارکنان آمریکا در کابل به خطر بیافتد با واکنش فوری و قدرتمند روبرو خواهند شد.
بر اساس اطلاعاتی که رسانههای آمریکایی منتشر کردهاند تمامی کارکنان آمریکا در کابل تا دو هفته دیگر- ۳۱ اوت- افغانستان را ترک خواهند کرد.
***
این گزارش با اطلاعات تازه بهروز خواهد شد.