نسرین ستوده، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر محبوس در زندان قرچک به عنوان یکی از چهار کاندیدای برگزیده برای دریافت «جایزه سیمون وِی» در پنجمین «جام زنان فرانسه» معرفی شد. میریام چودزینسکی ۲۹ ساله، آتشنشان داوطلبی که در جریان خاموش کردن آتش در کلیسای نوتردام حضوری پررنگ داشت، فرانسواز باره سینوسی، ویروسشناس اهل فرانسه که به علت کشف اچآیوی شناخته شده و جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی گرفته و دورین بورنتون، خلبان ایروبیکی که از ناحیه هر دو پا دچار معلولیت است، دیگر نامزدان دریافت این جایزه هستند.
جایزه سیمون وِی در فرانسه، هر سال به اشخاصی که برای حقوق زنان، برابری جنسیتی و دموکراسی مبارزه کردهاند، اهدا میشود.
برگزار کنندگان جام زنان فرانسه اعلام کردهاند نسرین ستوده به عنوان یکی از چهار نامزد نهایی از میان ۳۲ کاندیدا برای دریافت این جایزه برگزیده شده است. برنده نهایی این جایزه از طریق آرای عمومی شرکت کنندگان در نظرسنجی پایگاه اینترنتی «ایلدوفرانس» مشخص میشود.
حامیان هر کاندیدا میتوانند تا روز ۱۱ فروردین/۳۱ مارس از طریق این پایگاه اینترنتی به فرد مورد نظر خود رأی دهند.
سیمون وی، وکیل و سیاستمدار فرانسوی و از بازماندگان اردوگاه آشویتس و فاجعه هولوکاست در دوره آلمان نازی بود که سالهای زیادی برای اعاده حقوق زنان در فرانسه مبارزه کرد.
تلاش برای قانونی کردن سقط جنین در فرانسه در دهه ۷۰ میلادی از جمله اقدامات سیمون وی محسوب میشود.
جایزه سیمون وی در نوبت قبل و در هشتم مارس، همزمان با روز جهانی زن، به حبیبه سرابی، مدافع حقوق زنان و عضو هیأت گفتوگو کننده صلح دولت افغانستان با طالبان تعلق گرفت.
در پایگاه اینترنتی استان «ایلدوفرانس»، نسرین ستوده به عنوان وکیل دادگستری و زندانی سیاسیای معرفی شده که با اقدامات صلحآمیز خود در راستای پیادهسازی موازین حقوق بشر در ایران فعالیت کرده است.
به گفته برگزارکنندگان جام زنان فرانسه، چهار نامزد نهایی به دلیل اقدامات خود که همراه با «نوآوری، خلاقیت، همبستگی یا شجاعت» بوده است، برای دریافت جایزه سیمون وی در پنجمین دوره جام زنان فرانسه توسط هیأت داوران در استان ایلدوفرانس که پاریس مرکز آن است، برگزیده شدهاند.
اما قدردانی از فعالیتهای حقوق بشری نسرین ستوده در شهرهای مختلف فرانسه در سالهای گذشته نیز سابقه داشته است. آخرین بار اعضای شورای شهر پاریس در آپریل ۲۰۱۹/ فروردین ۱۳۹۸ برای قدردانی از مبارزات نسرین ستوده در زمینه «آزادیهای اساسی و حقوق زنان»، به اتفاق آرا او را به عنوان «شهروند افتخاری پاریس» انتخاب کردند.
بیشتر بخوانید: شورای شهر پاریس نسرین ستوده را به عنوان شهروند افتخاری این شهر برگزید
ستوده، عضو کانون مدافعان حقوق بشر، کمپین یک میلیون امضا برای تغییر قوانین تبعیضآمیز علیه زنان و انجمن حمایت از حقوق کودکان بوده و وکالت پروندههای بسیاری از فعالان حقوق بشر، فعالان حقوق زنان، کودکان قربانیِ کودکآزاری و کودکان در معرض اعدام را به عهده داشته است.
این فعال حقوق بشر آخرین بار در خرداد ماه ۱۳۹۷ در تهران بازداشت شد و در اسفند ماه همان سال مجموعا با هفت عنوان اتهامی به ۳۳ سال حبس و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شد.
حمایتهای بینالمللی از نسرین ستوده از زمان حبس تاکنون
پس از زندانی شدن نسرین ستوده، شماری از سازمانها، مقامات دولتی و مدافعان حقوق بشر در سراسر جهان به اشکال مختلف حمایت خود را از این زندانی سیاسی اعلام کردهاند.
اواخر دسامبر سال ۲۰۲۰/ اوایل دیماه ۱۳۹۹، مرکز حقوق بشر کانون وکلای دادگستری آمریکا، جایزه« اِلِنور روزولت» را به نسرین ستوده اهدا کرد. در بیانیهای که از طرف این کانون منتشر شد، از نسرین ستوده به خاطر «فعالیت جسورانه و بیدریغش در تقویت پایبندی به حقوق بشر در ایران» قدردانی شد.
جایزه «النور روزولت برای ترویج جهانی حقوق بشر» از سال ۲۰۱۸ میلادی هر سال به افراد و سازمانهایی تعلق میگیرد که در راه پیشبرد حقوق بشر در سراسر دنیا خدمات ارزندهای ارائه میدهند.
بیشتر بخوانید: جایزه «النور روزولت برای ترویج جهانی حقوق بشر» به نسرین ستوده اهدا شد
کمتر از یک ماه پیش از آن هم ستوده دو حمایت بینالمللی دیگر دریافت کرده بود. در ۲۴ نوامبر ۲۰۲۰/ چهارم آذر ماه ۱۳۹۹، «کلیدهای شهر فلورانس ایتالیا» با حضور شهردار فلورانس در سالن چینکوچنتوی این شهر به نسرین ستوده اهدا شد؛ برای قدردانی از او به پاس مبارزات خستگی ناپذیر در زمینه دفاع از حقوق بشر.
بیشتر بخوانید: کلیدهای شهر فلورانس به نسرین ستوده اهدا میشود
اهدای کلیدهای شهر فلورانس ایتالیا به ستوده در حالی انجام شد که کمتر از دو هفته پیش از آن مقامات محلی یکی دیگر از شهرهای این کشور به این وکیل دادگستری، شهروندی افتخاری اعطا کرده بودند.
شهردار شهر بولونیا در شمال ایتالیا، روز ۱۲ نوامبر ۲۰۲۰/ ۲۲ آبان ۱۳۹۹، در تالار شهر بولونیا و با حضور شماری از فعالان حقوق زنان، روزنامهنگاران و مقامهای محلی، شهروندی افتخاری این شهر را به این زندانی سیاسی اعطا کردند.
جایزه نوبل آلترناتیو از دیگر جوایز بینالمللی است که ستوده آن را در اکتبر ۲۰۲۰/ مهر ماه ۱۳۹۹ دریافت کرد.
کمیته جایزه نوبل آلترناتیو همزمان با اهدای این جایزه، با انتشار اطلاعیهای در سایت خود اعلام کرد:
«پایداری و استقامت نسرین ستوده برای احقاق حقوق مدنی و مبارزاتش با سرکوب، او را به یک شخصیت نمادین برای تحقق عدالت در ایران تبدیل کرده است.»
بیشتر بخوانید: جایزه نوبل آلترناتیو برای نسرین ستوده
انجمن قضات آلمان (DRB) هم روز ۱۲ شهریور ماه ۱۳۹۹/ دوم سپتامبر ۲۰۲۰، جایزه حقوق بشر خود را به نسرین ستوده اعطا کرد.
نسرین ستوده در پیامی که برای انجمن قضات آلمان فرستاده بود، ضمن قدردانی از تلاشهای آنها برای حمایت از جامعه و فعالان مدنی ایران، اعلام کرد که جایزهاش را به زندانیانی که زیر حکم اعدام هستند اهدا خواهد کرد.
اهدای جایزه حقوق بشری لودویک تراریو از طرف کانون وکلای دادگستری بروکسل، عضویت در دادگاه کیفری ایتالیا و اهدای جایزه حقوق بشر «سازمان حقوق بشر بینالملل»، در زمره دیگر اقدامات بینالمللی برای حمایت از این مدافع حقوق بشر زندانی در ایران است.
مقامات قضایی ایران اما نه تنها تاکنون به حمایتها و درخواستهای بینالمللی برای آزادی این زندانی سیاسی اعتنایی نکردهاند بلکه در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۰/ ۲۸ مهر ماه ۱۳۹۹ در اقدامی فریبکارانه او را در حالی که بیمار بود و نیاز به رسیدگی پزشکی داشت، بدون رعایت قرنطینه برای در امان ماندن از کرونا به بند عمومی زندان قرچک منتقل کردند.
ستوده در زندان به کرونا مبتلا شد و در حال حاضر هم بدون رعایت اصل تفکیک جرایم در کنار زندانیان با جرایم عادی به سر میبرد.
نسرین ستوده به عنوان کنشگر در حوزه حقوق بشر فعالیتهای خود را در سال ۱۳۷۰ در نشریه «دریچه گفتوگو»، نزدیک به جریان ملی-مذهبی آغاز کرد. او سپس در امتحان کانون وکلا در سال ۱۳۷۴ قبول شد اما هشت سال طول کشید تا بتواند پروانه وکالت بگیرد. در این دوره هشت ساله، ستوده با تمرکز بر کار روزنامهنگاری در چندین روزنامه اصلاحطلب فعالیت داشت.
او پس از دریافت پروانه وکالت خود در سال ۱۳۸۲ فعالیتهای خود را در زمینه دفاع از حقوق زنان، کودکان و زندانیان سیاسی در ایران ادامه داد.
نسرین ستوده از ابتدای فعالیت خود در زمینه دفاع از حقوق بشر بارها توسط نهادهای امنیتی بازداشت و پروندههای قضایی متعددی برایش گشوده شده است.
این وکیل دادگستری و مدافع حقوق بشر آخرین بار در ۲۳ خرداد ۱۳۹۷ بازداشت و به زندان منتقل شد. او در اسفند ۹۷ با مجموعاً هفت عنوان اتهامی به ۳۳ سال حبس و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شد. از جمله اتهامات او در دادگاه «تشویق به فساد و فحشا» از طریق بر عهده گرفتن وکالت پرونده «دختران خیابان انقلاب»، «عضویت مؤثر در گروهک غیرقانونی و ضدامنیتی کانون مدافعان حقوق بشر لگام و شورای ملی صلح»، «ظاهر شدن بدون حجاب شرعی در محل شعبه بازپرسی»، «نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی» و «تبلیغ علیه نظام» عنوان شد.