آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در نامهای به محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری آمریکا گفته بود بهترین راه برای پیشبرد منافع مشترک آمریکا و افغانستان این است که تمام تلاشها بر تسریع روند صلح متمرکز شود و تمام طرفها به تعهدات خود عمل کنند. در این نامه او همچنین از زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا در امور صلح افغانستان خواسته بود تا طرحی را بهمنظور تسریع روند گفتوگوها و برقراری آتشبس با دولت افغانستان و طالبان در میان بگذارد. بلینکن تأکید کرده بود که آمریکا قصد ندارد این طرح را بر دولت و طالبان تحمیل کند و آن را بهعنوان یک پیشنهاد ارائه میکند.
براساس نامه بلینکن، ظاهراً دولت بایدن در نظر دارد از طریق سازمان ملل یک راهکار چندجانبه را با شرکت کشورهای منطقه از جمله ایران، با هدف تسریع گفتوگوهای صلح و پایبندی همه طرفها به تعهدات خود پی بگیرد.
مسئولان نزدیک به دفتر ریاست جمهوری افغانستان با این نامه انتقادی برخورد کردند. امرالله صالح، معاون نخست ریاست جمهوری افغانستان طرح آمریکا را «صلح آمرانه»، «ننگین» و «نسخه انحلال قانون اساسی و نظام» خواند و گفت آن را تأیید نمیکند: «من صلح آمرانه را نه در بُعد داخلی و نه در بُعد خارجیاش قبول دارم. عصاره مبارزه مردم افغانستان، خواسته توده و ملت افغانستان و نظام فعلی این است که ما حق رأی را تحت هیچ شرایطی از مردم سلب نکنیم.»
امرالله صالح افزود اگر زمانی فرا رسید که قانون و انتخابات در کشور کنار گذاشته شد او در برابر آن خواهد ایستاد و بر سر آن «معامله» نخواهد کرد.
وزیر خارجه آمریکا درباره طرح پیشنهادی که از طریق زلمی خلیلزاد در اختیار مقامهای افغانستان قرار داده گفته بود، این طرح اصولی اساسی برای قانون اساسی و حاکمیت آینده افغانستان، نقشه راهی برای یک دولت جدید همهشمول و در نهایت اصولی است برای صلح همهجانبه و پایدار. او از اشرف غنی خواسته بود که در مورد این طرح موضع سازنده گرفته و با خلیلزاد درباره آن گفتوگو کند.
بلینکن تأکید کرده بود که آمریکا هیچ گزینهای را کنار نگذاشته و در حال بررسی خروج کامل نیروهایش از افغانستان تا اول ماه مه سال جاری است.
با وجود انتقادهای تند امرالله صالح از این نامه و طرح صلح آمریکا، او گفت اگر گروه طالبان روی اصل انتخابات با دولت افغانستان به توافق برسد، دولت میتواند روی زمان برگزاری انتخابات با این گروه گفتوگو کند.
محمد محقق، مشاور ارشد رئیسجمهوری افغانستان در امور سیاسی و امنیتی و رهبر حزب وحدت اسلامی مردم افغانستان نیز نامه آنتونی بلینکن را «آمرانه» خواند و گفت: «صلح با امر نمیشود. صلح یک روند ملی پردوام است که با کوتاه آمدن طرفها ممکن است.»
او نامه بلینکن و طرح پیشنهادی او با عنوان «طرح دولت انتقالی صلح» را مطابق با ساختار اجتماعی افغانستان ندانست و گفت کشورهایی که نامه و طرح ارایه میکنند، باید شرایط افغانستان و نظر مردم این کشور را مدنظر قرار دهند.
محمد محقق گفت افغانستان از آمریکا دعوت نکرده بود و حالا نیز نمیگوید که از افغانستان بیرون شود.
عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی افغانستان نیز گفت نامه وزیر خارجه آمریکا دو روز قبل از سفر خلیلزاد به او و اشرف غنی رسیده بود. او گفت نمیخواهد از نامه بلینکن دفاع کند اما در این نامه واقعیتهایی درباره توافق ملی و تسریع روند صلح بیان شده است. عبدالله تأکید کرد صلح برای مردم افغانستان که هر روز قربانی میدهند، اولویت فوری است.
رئیس شورای عالی مصالحه ملی با اشاره به موضوع برگزاری انتخابات زودهنگام افزود که باید واقعیتهای افغانستان در این مورد سنجیده شود و با شک و تردید پرسید که آیا میتوانیم انتخابات را در سه ماه آینده برگزار کنیم؟
عبدالله تأکید کرد که هیچ کس نمیتواند چیزی را بر مردم افغانستان تحمیل کند، اما اگر نفاق، تبعیض و تفرقه ادامه پیدا کند، هر چیزی خواسته و یا ناخواسته بر مردم تحمیل خواهد شد.
روز گذشته، یکشنبه ۷ مارس / ۱۷ اسفند محمد اشرف غنی در مراسم گشایش شورای ملی با بیان اینکه از این نوع نامهها که بلینکن نوشته در گذشته نیز نوشته میشد، گفت سند افغانستان قانون اساسی این کشور است و افغانستان به سند دیگری نیاز ندارد.
دور دوم مذاکره میان طالبان و هیئت مذاکرهکننده دولت افغانستان بیثمر مانده است. همزمان خشونتها در افغانستان بالا گرفته است.