رسانههای افغانستان از وضعیت شکننده نظامی در قندهار سخن گفته و نسبت به سقوط این شهر هشدار دادهاند.
تعدادی از نمایندگان قندهار و هلمند در مجلس این کشور به طلوعنیوز گفتند که «تداوم اختلافها میان مقامهای محلی قندهار، ناتوانی مدیریت این مقامها و سرگرم بودن آنان به کار و بارهای شخصی، قندهار را در پرتگاه سقوط به دست طالبان قرار دادهاست».
هماکنون طالبان مواضع خود را در اطراف شهر قندهار مستحکم کردهاند و نمایندگان این شهر میگویند که والی قندهار و رئیس پلیس در کنترل وضعیت امنیتی شهر ناکام بودهاند.
جنگ قندهار، تابستان و زمستان نمیشناسد
در دو سال گذشته طالبان دستکم در دو ولایت همسایه یعنی هلمند و قندهار تاکتیک نظامی خود را تغییر داده است. معمولا این گروه در پاییز و زمستان حملات نظامی را کاهش میداد و بهار و تابستان دوباره جنگ را از سر میگرفت.
در ماههای گذشته طالبان حملات نظامی خود را در قندهار متمرکز کرده است و از چند جبهه به سمت مرکز این ولایت پیشروی میکند. رسانههای افغانستان گزارش دادهاند که ولسوالیهای ارغنداب، ژیری، دند و پنجوایی که امنترین بخشهای قندهار بودند نیز در ماههای گذشته درگیر جنگ شدهاند. گل احمد کمین، نماینده قندهار در مجلس گفته است: «اگر جنگ به همین منوال ادامه یابد این احتمال وجود دارد که قندهار سقوط کند.»
در مقابل دولت محمد اشرف غنی و وزارت دفاع افغانستان اعلام کردهاند که بر اوضاع مسلط هستند و تلاش خواهند کرد تا تهدید طالبان را در ولسوالیهای مرکزی ولایت قندهار دفع کنند.
ارتش افغانستان در مورد طرحش برای مقابله با سقوط قندهار سخن نگفته است. زلمای خلیلزاد، نماینده رئیسجمهور آمریکا در امور افغانستان نیز واکنشی به پیشرویهای اخیر طالبان نداشته است.
طالبان و آمریکا سال گذشته توافق صلحی را در دوحه قطر امضا کردند. براساس یکی از بندهای این توافق، طالبان متعهد می شد تا خشونتها را در افغانستان کاهش دهد و به روند مذاکره با دولت مرکزی بپیوندد.
پس از دستیابی به این توافق حملات طالبان به ولایتهای کلیدی و همچنین ترور روزنامهنگاران، فعالان مدنی، زنان قاضی و چهرههای سیاسی افزایش یافته است.
چرا قندهار مهم است؟
ولایت قندهار زادگاه ملاعمر نخستین رهبر طالبان و حامد کرزای نخستین رئیسجمهور این کشور پس از سقوط طالبان است. این ولایت با ساختار قبیلهای پیجیده و با اکثریت پشتون در جنوب افغانستان واقع شده است.
«قندهار کلید فتح افغانستان است.» این مثلی معروف در جنگ چند دهه گذشته افغانستان بوده است. مثلی که درستی خود را پیشتر هم ثابت کرده است. در اکتبر ۱۹۹۴ که طالبان در افغانستان اعلام موجودیت کرد، در نخستین گام قندهار را فتح کرد و از زمان فتح قندهار تا فتح کابل تنها ۲۰ ماه فاصله وجود داشت. طالبان در سپتامبر ۱۹۹۶ وارد کابل شد و عملا کنترل افغانستان را به دست گرفت.
در زمان حمله آمریکا به افغانستان نیز تمرکز نیروهای بینالمللی بر تسلط و درهمشکستن مقاومت در قندهار متمرکز بود و وقتی که طالبان قندهار را از دست داد عملا از صحنه رسمی سیاست برای مدتی دور شد.
حال طالبان به همان تاکتیک جنگی سال ۱۹۹۴ خود روی آورده و با به راه انداختن جنگی بزرگ در صدد فتح ولایت قندهار است.
در هفتههای گذشته یکی از شروط طالبان برای ازسرگیری مذاکرات صلح بینالافغانی برکناری اشرفغنی و یارانش از قدرت بوده است. جنگ قندهار میتواند فشار سیاسی به اشرف غنی را افزایش دهد و او که هماکنون نیز وضعیت سیاسی مستحکمی ندارد را از معادلات سیاسی افغانستان کنار بگذارد. طالبان میداند که اگر قندهار را فتح کند در کابل فقط مترسکی از دولت باقی خواهد ماند.