در حالی که با روی کارآمدن جو بایدن در کاخ سفید، ناظران در انتظار آغاز گفتگوهای دیپلماتیک میان ایران و دولت جدید آمریکا آمریکا و جمهوری اسلامی هستند، بار دیگر دو بمبافکن غولپیکر بی۵۲ به سمت مرزهای ایران روانه شدند.
روزنامه والاستریت ژورنال اعلام کرده است که هدف از اجرای این ماموریت نمایش قدرت به ایران بوده است.
پرواز این بمبافکنها روز سهشنبه ۲۵ ژانویه/۶ بهمن از پایگاه نیروی هوایی آمریکا در بارکزدیل ایالت لوئیزیانا آغاز شد.
این دو بمبافکن در پروازی بدون توقف خود را به نزدیکی مرزهای جنوبی ایران رساندند، بر فراز خلیج فارس پرواز کردند و مجددا روز چهارشنبه ۲۶ ژانویه/ ۷ بهمن به پایگاهشان در لوئیزیانا بازگشتند.
این ششمین ماموریت بمبافکنهای بی۵۲ آمریکایی به سمت مرزهای ایران در دوماه گذشته و نخستین ماموریت آنها از زمان جابهجایی قدرت در آمریکا و استقرار جو بایدن در کاخ سفید است.
فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکا در خاورمیانه (سنتکام) در بیانیهای که امروز منتشر کرد مانند ماموریتهای پیشین اعلام کرد که پرواز این بمبافکنها «یک ماموریت دفاعی کوتاهمدت برای جلوگیری از تجاوزات احتمالی و نمایش تعهد آمریکا به امنیت منطقه خاورمیانه بود.»
تهدید ایران یا داشتن دست پر برای مذاکره؟
خبرگزاری روسی اسپوتنیک نوشته است که پرواز این دو هواپیما بدون اختفا و با فرستندههای روشن به وضوح یک «نمایش قدرت» بوده است.
هواپیماهای بی۵۲ پس از پرواز از پایگاهشان با گذر از اقیانوس اطلس به جبلالطارق رسیدند و سپس از دریای مدیترانه و آسمان کشورهای اسرائیل، اردن و عربستان سعودی گذشتند و خود را به مرزهای جنوبی ایران رساندند.
در طول این ماموریت و بر فراز خاورمیانه دو هواپیمای سوختگیری و چند جنگنده اف۱۶ این بی۵۲ها را همراهی کردند.
همچنین اعلام شده است که یک هواپیمای شناسایی ارتش آمریکا نیز با پرواز از یونان به این ماموریت پیوسته است.
یک مقام ارتش آمریكا به وبسایت نظامی دیفنس وان گفته است که: «ما میدانیم كه سیاست آمریكا در رابطه با ایران در حال پیشرفت است و دولت جدید در آینده نزدیک تصمیماتی را در این باره اتخاذ میکند. من نمیدانم که آیا میتوانیم جلوی تجاوزگری ایران را بگیریم یا خیر… ولی این عملیات به مقامهای سیاسی امکان و فضای بیشتری میدهد.»
این مقام ارتش آمریکا گفت که زمان برگزاری این مانور به هیچ حادثه یا تهدید خاصی مرتبط نیست و چنین مأموریتی هفتهها قبل برنامهریزی شده است.
در ماههای گذشته و همزمان با پایان دوران ریاستجمهوری ترامپ و نخستین سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی، ماموریت هواپیماهای شناسایی و بمب افکنهای آمریکایی بر فراز خاورمیانه شدت گرفته است. در ماه ژانویه بی۵۲ های آمریکایی سه پرواز به سمت مرزهای ایران داشتهاند. دو پرواز دیگر درو روزهای ۸ و ۱۷ ژانویه و قبل از مراسم تحلیف جو بایدن انجام شده است.
تنش بر سر برنامه هستهای
ماموریت جدید بمبافکنهای آمریکایی در حالی انجام میشود که تنشها بر سر مسئله ایران میان دو متحد قدیمی یعنی آمریکا و اسرائیل نیز کمکم خود را نشان میدهد.
روز گذشته رییس ستاد ارتش اسرائیل طی سخنانی در کنفرانس سالانه موسسه مطالعات امنیت ملی در تلآویو اعلام کرد که اسرائیل در حال بروز رسانی نقشههای عملیاتی خود علیه ایران است.
آویو کوخاوی گفت: «بازگشت به توافق هستهای ۲۰۱۵، یا حتی اگر توافق مشابهی ایجاد شود که چند مورد دیگر را هم در بر بگیرد، از نظر عملیاتی و استراتژیک بد و اشتباه است.»
رییس ستاد ارتش اسرائیل درباره اقدامات ایران برای توسعه برنامه اتمیاش که در ماههای اخیر شدت گرفته است نیز گفت: «این اقدامات ایران، که منکر تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی است، نشان میدهد که آنها میتوانند در نهایت تصمیم بگیرند که به سرعت به سمت ساخت سلاح هستهای پیش بروند.»
او گفت که چنین وضعیتی سبب شده تا ارتش اسرائیل به دنبال توسعه نقشهها و برنامههای خود برای مقابله با ایران باشد: «با توجه به این تحلیل بنیادی، من به ارتش اسرائیل دستور دادهام که علاوه بر برنامههای موجود، برنامههای عملیاتی جدیدی را نیز آماده کند.»
جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، بازگشت به برجام و تعامل دیپلماتیک با جمهوری اسلامی را به عنوان بخشی از سیاست خارجی خود اعلام کرده است. بنیامین نتانیاهو در روز ۷ ژانویه/ ۱۸ دی ماه و چند روز قبل از پایان کار دولت ترامپ در دیدار با استیو منوچین، وزیر سابق خزانهداری آمریکا گفته بود که بازگشت آمریکا به برجام «کابوس و حماقت» است و اگر چنین شود دیگر کشورهای خاورمیانه نیز به سمت دستیابی به سلاح هستهای میروند.