آیتالله یوسف صانعی از مراجع تقلید شیعه منتقد حکومت ایران در ۸۳ سالگی درگذشت. او پیشتر به دلیل شکستگی لگن و مچ دست در یکی از بیمارستانهای قم بستری شده بود.
دفتر صانعی اعلام کرده که با توجه به وصیت این مرجع، در ایام کرونا مراسم تشییع برگزار نمیشود.
یوسف صانعی پس از انقلاب اسلامی برای سه سال عضو فقهای شورای نگهبان بود و با حکم روحالله خمینی، ازسال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴دادستانی کل ایران را به عهده داشت.
آیتالله صانعی در زمان تصدی دادستانی کل کشور در تیرماه ۶۲ با دفاع از عملکرد جمهوری اسلامی و اعدامهای مخالفان سیاسی در آن مقطع گفته بود:
«حرکتی نشود که ما خدای نکرده علیه دادگاه انقلاب حرف بزنیم. امروز با تلاش برادران سپاه و کمیتهها و شهربانی و دادگاههای انقلاب بوده که ما هستیم و الّا آنها رحم ندارند. [آنها] خائنین به مملکت هستند و به پدر و مادر خودشان هم رحم نمی کنند و باید به مجازاتشان برسند. من اینجا به عنوان یک مسئول قوه قضائیه دست آن عزیزانی را می بوسم و حاضرم کفش هایشان را جفت کنم که با دست های پرتوانشان ضد انقلاب را گرفتند و به دادگاه بردند و به مجازات رساندند.»
اما در دوره حکومت علی خامنهای مواضع او به حکومت تبدیل به مواضع انتقادی شد: از جمله اینکه او از معدود روحانیان حامی معترضان در انتخابات سال ۱۳۸۸ بود.
در سالهای اخیر نظرات فقهی جدیدی از جمله برخورداری زنان از حق قضاوت، حق ولایت، حق مرجعیت، حق تصدی مناصبی همچون ریاست جمهوری و ولایت فقیه، برابری دیه زن و مرد، ارث بردن زن از تمام اموال شوهر اعم از زمین و غیر زمین، حق حضانت، برابری شهادت زن و مرد، ضرورت ایجاد تغییرات در قانون مجازات اسلامی و اعلام این که «حدود» همچون سنگسار و پرتاب از بلندی و… تنها به زمان حضور اختصاص دارد، اما در زمان غیبت تنها راهکار مقابله با جرایم در بخش مجازاتها تکیه بر تعزیرات است ارائه کرد.
محرم دانستن فرزند خوانده، تشکیک در حکم ارتداد، ارث بردن کافر از مسلمان، جواز اقتدای مردان به زنان در نماز جماعت، حرام بودن ازدواج دوم بدون اجازه همسر اول، تکالیف دختران در ۱۳ سالگی، اجازه داشتن زنان به آراستن خود و ظاهرشدن در ملاءعام و… از دیگر نظریات فقهی او بود که در نوع خود منحصر به فرد به شمار میآید.
صانعی پس از شیوع کرونا هم مردم را به پذیرش توصیههای پزشکی توصیه کرد و از آنها خواست در اماکن مذهبی حاضر نشوند.