بر پایه گزارش منتشر شده از سوی وبسایت «اطلس زندانهای ایران»، در حال حاضر ۴۶ زندانی سیاسی با اتهامات «امنیتی» در شرایط نامناسب بهداشتی و درمانی در بند چهار زندان اوین در حبس بهسر میبرند. از میان این زندانیان، دو تن محکوم به اعداماند.
به نوشته اطلس زندانهای ایران، اتهامات زندانیان محبوس در این بند عمدتا «جاسوسی»، «همکاری با دول متخاصم» یا «همکاری با سازمان مجاهدین خلق» عنوان شده است.
عناوین اتهامی بالا اما در حالی به برخی از فعالان سیاسی و مدنی در ایران منتسب میشود که بر مبنای گفتههای حقوقدانان طرف گفتوگو با زمانه، از جمله عبدالکریم لاهیجی، برخی از آنها اساسا مبنای حقوقی ندارند.
مقامهای قوه قضاییه ایران در سالهای اخیر بارها در احکامی که علیه برخی شهروندان از جمله دوتابعیتیها و ایرانیان مقیم خارج، صادر یا اعلام کردهاند، آنها را به همکاری با «دولت متخاصم» متهم کرده و بدین طریق برای این افراد احکام حبس طولانی مدت و مجازاتهای سنگین دیگر صادر کردهاند.
این در حالیست که اداره کل حقوقی بینالمللی وزارت امور خارجه ایران در آذر ماه ۱۳۹۲ با انتشار اطلاعیهای در پاسخ به اداره کل امور بینالملل قوه قضاییه، اعلام کرده:
«جز رژیم غاصب صهیونیستی که واجد وصف دولت نمیباشد و دولت شناخته نشده است، هیچ دولتی با ایران در حالت تخاصم قرار ندارد.»
از منظر حقوق بینالملل عمومی هم «دولت متخاصم» یعنی کشوری که روابط با آن وارد حالت جنگی شده است و از آنجایی که ایران در حال حاضر با هیچ کشوری وارد جنگ نشده، میتوان چنین برآورد کرد که این اتهام مبنای حقوقی نداشته و قوه قضاییه صرفا برای اعمال فشار بیشتر بر زندانیان سیاسی آن را به عنوان اتهام به کار میگیرد.
در سالهای اخیر اما شماری از زندانیان سیاسی محبوس در بند چهار زندان اوین در چند نوبت با ارسال نامه به مقامات قضایی یا اقدام به «اعتصاب غذا» خواستار رسیدگی به وضعیت نامناسب خود شدهاند.
در اواخر تیر ماه ۱۳۹۸، شش تن از زندانیان سیاسی محبوس در این بند در اعتراض به روند دادرسیهای ناعادلانه و شرایط زندانها دست به اعتصاب غذا زدند.
آنان با انتشار نامه سرگشادهای خواستار «حذف واژه امنیتی و به رسمیت شناخته شدن زندانیان سیاسی»، «ابطال کلیه احکام اعدام و حکمهای سنگین چندین ساله زندانیان سیاسی» و همچنین «رسیدگی دقیق و درست به وضعیت تغذیه و جیره غذایی زندانیان سیاسی» شده بودند.
در گزارش اخیر اطلس زندانهای ایران اما به وضعیت دو تن از زندانیان محکوم به اعدام و محبوس در این بند بهنامهای احمدرضا جلالی و امیر رحیمپور هم اشاره شده است.
احمدرضا جلالی، پزشک ایرانی مقیم سوئد از روز پنجم اردیبهشت ماه ۱۳۹۵ در تهران در بازداشت است.
این زندانی سیاسی ۹ ماه پس از بازداشت از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست ابوالقاسم صلواتی بابت اتهام «ارتباط با دولت متخاصم» و «جاسوسی» به اعدام محکوم شد.
به گزارش منابع حقوق بشری از جمله سازمان عفو بینالملل، جلسات رسیدگی به پرونده جلالی بدون حضور وکیل برگزار شده است.
احمدرضا جلالی در اواخر مهرماه ۱۳۹۶ با انتشار یک فایل صوتی از درون زندان اوین اعلام کرده بود در زمان حبس در سلول انفرادی، وادار شده دو بار در برابر دوربین با خواندن بیانیههایی که بازجوها از قبل آماده کرده بودند «علیه خود» اعتراف کند.
امیر رحیمپور، یکی دیگر از زندانیان محکوم به اعدام محبوس در بند چهار زندان اوین است.
مقامهای قضایی ایران درباره زمان، مکان و چگونگی بازداشت و همچنین نحوه محاکمه این زندانی سیاسی توضیحی ندادهاند اما غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه در یک نشست خبری در ۱۵ بهمن ۱۳۹۸ با اعلام خبر محکومیت این زندانی سیاسی به اعدام، گفت:
«امیر رحیمپور که جاسوس سیا بود و دستمزدهای کلان میگرفت و تلاش میکرد بخشی از اطلاعات هستهای ایران را در اختیار سرویس آمریکایی قرار دهد محاکمه و به اعدام محکوم شده بود و اخیرا دیوان عالی حکمش را تأیید کرده و به زودی سزای عملش را خواهد دید.»
وبسایت اطلس زندانهای ایران اما در ادامه گزارش خود با نام بردن از سید محمود موسوی مجد، از اعضای سپاه قدس که به تازگی حکومت ایران او را به جرم جاسوسی اعدام کرد، نوشته که موسوی مجد هم در بند چهار زندان اوین محبوس بوده است.
این منبع، در انتهای گزارش خود اسامی این زندانیان «امنیتی» را به این ترتیب منتشر کرده است:
۱- احمدرضا جلالی، استاد دانشگاه و شهروند سوئد، متهم به جاسوسی برای اسرائیل، محکوم به اعدام.
۲- امیر رحیم پور، فوق لیسانس برق قدرت، متهم به همکاری با دولت متخاصم آمریکا، محکوم به اعدام.
۳- علی خراسانی، مورخ، متهم به همکاری با دولت متخاصم، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۴- امیر ارسلان شبانی، برنامهنویس کامپیوتر، متهم به همکاری با دولت متخاصم، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۵- امیرحسین «ایمان» صیرفی، متخصص امنیت سایبری، متهم به همکاری با دولت متخاصم آمریکا، محکوم به ۷ سال حبس.
۶- امیر صمیمی، نظامی، متهم به همکاری با دولت متخاصم، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۷- انوش آشوری، تبعه بریتانیا، متهم به ارتباط با دولت متخاصم انگلیس، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۸- جاوید جاویدنیا، دکترای ژئوفیزیک از دانشگاه آمستردام هلند، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۹- جواد نور جمالی، مهندس کامپیوتر و مدیریت شبکه، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۱۰- وحید قانع، متهم به همکاری با دولت متخاصم، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۱۱- علی پارسا، متهم به همکاری با دولت متخاصم، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۱۲- بیژن مستقل، متهم به همکاری با دولت متخاصم، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۱۳- شهرام شیرخانی، وکیل پایه یک دادگستری، متهم به همکاری با دولت متخاصم، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۱۴- جلیل باروقی، دارای مدرک لیسانس برق قدرت، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۱۶- بهزاد حبوبی، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۵ سال حبس تعزیری.
۱۷- حسین حمیدینیا، دکترای امور بینالملل، کارمند سابق وزارت خارجه ایران، متهم به همکاری با دولت متخاصم، محکوم به تحمل ۵ سال حبس تعزیری.
۱۸- رضا جوکاری، مهندس فیزیک و کارمند سابق سازمان انرژی اتمی در نیروگاه بوشهر، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۱۸- ذوالفقار سعدی، شهروند عراقی، متهم به همکاری با دولت متخاصم و همکاری با سازمان مجاهدین خلق، محکوم به تحمل ۷ سال حبس تعزیری.
۱۹- ستار شیخ، دکترای هنر از دانشگاه هنر واحد تهران، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۲۰- شهاب دمیری، کاپیتان کشتی، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به ۱۰ سال حبس تعزیری.
۲۱- شهاب منظوری، متهم به همکاری با دولت انگلستان، محکوم به تحمل ۶ سال حبس تعزیری.
۲۲- علی کبریتساز توکلی، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۵ سال حبس تعزیری.
۲۳- علی کاشفی، استاد دانشگاه شریف، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۲۴- علی جوهری، غریق نجات، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۲۵- علی عسگری، متهم به همکاری با دولتهای متخاصم، محکوم به تحمل ۷ سال حبس تعزیری.
۲۶- علی آذریفر، دکترای برنامهنویسی از دانشگاه سیدنی استرالیا، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۲۷- علی نفریه، لیسانس برنامه نویسی کامپیوتر، متهم به همکاری با دولت متخاصم آمریکا، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۲۸- کامران قادری، دکترای برق از دانشگاه وین در اتریش، تابعیت اتریش، شهروند کرد، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰سال حبس تعزیری.
۲۹- کیومرث مرزبان، متهم به همکاری با دولت متخاصم آمریکا، توهین به مقدسات، فعالیت تبلیغی علیه نظام، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۳۰- مجید نیکافراز، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۳۱- اسماعیل روکی، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۳۲- محمد امیننصب، شهروند ایرانی-بریتانیایی، متهم به همکاری با دولت انگلستان، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۳۳- محمدحسین رستمی، مدیر سابق سایت عماریون و از اعضای سپاه قدس، متهم به همکاری با دولت متخاصم اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۳۴- مهدی زارعی، متهم به همکاری با دولت آمریکا، محکوم به تحمل ۱۵ سال حبس.
۳۵- مسعود مصاحب، تبعه اتریش، متهم به همکاری با دولت آمریکا، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۳۶- منوچهر محمدعلی، دکترای ادبیات فرانسه از دانشگاه پاریس، متهم به همکاری با دولت انگلستان، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۳۷- محمدحسین ملانژاد، ساکن امارات متحده عربی، فوق لیسانس کامپیوتر، متهم به همکاری با دولت متخاصم اسرائیل، محکوم به ۱۲ سال حبس.
۳۸- محمدعلی باباپور، استاد دانشگاه تهران، متهم به همکاری با دولت آمریکا، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۳۹- محمد اثناعشری، دارای مدرک فوق لیسانس برنامهریزی کامپیوتر، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۳ سال حبس تعزیری.
۴۰- محمد امیدی، کارمند سابق وزارت خارجه، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس تعزیری.
۴۱- محمدجواد زارعی، متهم به همکاری با دولت آمریکا، محکوم به تحمل ۷ سال حبس تعزیری.
۴۲- مسعود کیانی، دارای مدرک دکترای دندانپزشکی از دانشگاه اوکراین، شهروند کرد، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۵ سال حبس.
۴۳- علی باقری، کارمند سابق وزارت دفاع، متهم به همکاری با دولت اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۵ سال حبس.
۴۴- کمال امیربیک، کارمند سابق وزارت امور خارجه، متهم به همکاری با دولت متخاصم اسرائیل، محکوم به ۱۰ سال حبس.
۴۵- اسدالله اسدی، متهم به همکاری با دولت متخاصم اسرائیل، محکوم به تحمل ۱۰ سال حبس.
۴۶- مهدی بوترابی، از مشاوران میرحسین موسوی و جنبش سبز، متهم به اقدام علیه امنیت ملی، محکوم به تحمل ۲۰ سال حبس.
- در همین زمینه