مجتبا یوسفیپور – از جمعه ۱۴ دسامبر ۲۰۱۲ نمایش عمومی فیلم «اسمشد» (Smashed) یا «خراب» ساخته جیمز پانسولد در سینماهای انگلستان آغاز شده است. در اکران این هفته میپردازیم به معرفی این فیلم.
«خراب» نخستینبار در سال ۲۰۱۲ در جشنواره فیلم ساندنس به نمایش درآمد و جایزه ویژه هیأت داوران این جشنواره را هم بهدست آورد. سپس در جشنوارههای دیگری چون تورنتو، زوریخ و تورین نیز روی پرده رفت و از ۱۲ اکتبر به شکل محدود در سینماهای آمریکا به نمایش درآمد. این فیلم از ژانویه سال آینده نیز به شکل محدود در برخی از کشورهای اروپایی نمایش داده خواهد شد.
نام فیلم اشاره به دو معنا دارد که هر دوی آنها در فیلم کاربرد دارند و آن را میتوان «خرد شده» و «شکسته» و یا «خیلی مست» ترجمه کرد. به همین علت در برگردان نام فیلم از واژه «خراب» استفاده کردم، در مفهوم در همشکستن و خرد شدن یک انسان و همچنین مست و خراب بودن.
کیت و چارلی زوج جوانی هستند که به موسیقی، خنده، رقص، نوشیدن مشروبات الکلی و مست شدن علاقه زیادی دارند، تا آن حد که علاقه به الکل یکی از مهمترین نقاط مشترک زندگی آنها و جفت و بست عاطفیشان است. در یک مهمانی شبانه و پس از بدمستیهایی، شغل کیت به عنوان یک معلم به خطر میافتد و او برای حفظ شغلاش مجبور میشود الکل را ترک کند. اما علاوه بر مشکل ترک الکل میبایست با موقعیت تازه زندگیاش هم روبرو شود و همچنین رابطه با همسر الکلیاش را به گونهای دیگر سامان دهد.
فیلمنامه این فیلم را جیمز پانسولد و سوزان بورک نوشتهاند. «خراب» دومین فیلم بلندیست که پانسولد کارگردانی میکند. او پیش از این چند فیلم کوتاه ساخته و یک مستند هم در کارنامهاش قرار دارد. «خراب» از فیلمهای به اصطلاح مستقل محسوب میشود و با بودجه اندکی در حدود ۵۰۰ هزار دلار ساخته شده است.
جیمز پانسولد، نویسنده و کارگردان «خراب» درباره چگونگی شکلگیری این فیلم میگوید: «ماجرا از دوستی من با سوزان بورک، نویسنده و کمدین ساکن لسآنجلس شروع شد. ما درباره کارهای احمقانهای که موقع مستی انجام داده بودیم حرف میزدیم. او داستانهای منحصر به فردی تعریف میکرد. تصمیم گرفتیم در پیشزمینه اعتیاد به الکل یک داستان عاشقانه تعریف کنیم درباره اینکه انسان چطور ناگهان به خودش میآید و به مشکلات زندگیاش آگاه میشود و تصمیم میگیرد زندگیاش را تغییر دهد. نمیخواستیم فقط درباره اعتیاد به الکل فیلم بسازیم. بلکه قصد داشتیم در این روایت، زیادهروی در نوشیدن مشروبات الکلی را با استفاده از تجربههای خودمان و آنچه که در حلقه دوستان و آشنایانمان سراغ داشتیم بپرورانیم. میخواستیم داستانی از کار دربیاوریم که برای تماشاگران همنسلمان دیدنی و جذاب باشد و در همان حال به جنبههای انسانی هم بپردازد.
از نکاتی که باعث شده این فیلم مورد توجه قرار بگیرد نحوه پرداخت و نگاه نویسندگان و کارگردان به ساختار فیلم و داستان آن است. «خراب» اگرچه موضوعی جدی چون اعتیاد به الکل را مضمون قرار داده، اما در عین حال از بار کمدی نیز برخوردار است و به گفته برخی از منتقدان همین نکته باعث شده در مقایسه با دیگر آثاری که موضوعی مشابه را روایت میکنند، به اثری خشک و جدی تبدیل نشود.
پانسولد درباره ساختار کمدی – تراژیک این فیلم میگوید: «قصد نداشتیم فیلمی درباره یک معضل اجتماعی بسازیم؛ فیلمی که احساس بدی به شما بدهد و مانند یک بزرگتر تماشاگرش را نصیحت کند که حالا چهکار باید بکند. میخواستیم فیلمی بسازیم که شوخی و خوشمزگی زیادی داشته باشد و بهراحتی با مخاطب ارتباط برقرار کند، نه اینکه جدی و عبوس باشد. برای همین “کیتی” کسی است که میتواند خواهر شما، همخانه شما و یا دوست دختر سابق شما باشد، کسی که میشناسیدش. فیلم در حقیقت داستان زنی است که تلاش میکند رستگار شود؛ آن هم در دورهای که بسیاری از الکلیها را در اینترنت و بهویژه در یوتیوب میبینید.»
«خراب» اگرچه با بودجهای اندک ساخته شده، اما بازیگران خوب و نسبتاً شناختهشدهای در آن بازی کردهاند؛ از بازیگرانی چون مری الیزابت وینستید و آرون پل که بیشتر برای بازی در مجموعههای تلویزیونی مطرح هستند و در این فیلم نقشهای اصلی را بازی کردهاند تا اکتاویا اسپنسر، بازیگر برنده جایزه اسکار و مری کی پلیس، بازیگر برنده جوایز امی و جایزه بازیگری جشنواره فیلم لوکارنو. به گفته پانسولد در این فیلم کمهزینه، بازیگران تنها با اعتماد به فیلمنامه و میل به انجام کاری خوب، بازی در فیلم را پذیرفتند. فیلم تنها در ۱۹ روز و در فاصله زمانی بین ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۱ تا ۲۲ اکتبر همان سال فیلمبرداری شد و بعد از نمایش در جشنوارههای فیلم ساندنس و تورنتو، کمپانی سونی تصمیم گرفت حقوق پخش سینماییاش را خریداری کند و مسئولیت پخش جهانیاش را هم بر عهده بگیرد.
اوکتاویا اسپنسر که سال گذشته برای بازی در فیلم «کمک» اسکار بهترین بازیگر زن نقش مکمل را بهدست آورد، درباره علاقهاش به بازی در این فیلم گفت: «قبل از اینکه در فیلم “کمک” بازی کنم و به آن موفقیتها برسم، برای بازی در این فیلم انتخاب شده بودم. در آن زمان کمی مضطرب بودم و بلاتکلیف و دنبال کار میگشتم. مدیر برنامههایم که فیلمنامه “خراب” را خوانده بود، پیشنهاد داد که در این فیلم بازی کنم. وقتی فیلمنامه را خواندم و فهمیدم چه کسانی قرار است در فیلم بازی کنند گفتم: به من بگوئید چهکار باید بکنم و برای قبول این نقش با کی تماس بگیرم؟ بعد من و جیمز با هم دیدار کردیم که خیلی خوب و مثبت بود و من هم بسیار هیجانزده بودم.»
منتقدان نیز “خراب” را پسندیدهاند و نقدهای مثبتی نثارش کردهاند. راجر ایبرت، منتقد «شیکاگو سانتایمز» با دادن سهونیم ستاره از چهار ستاره خود به این فیلم، آن را فیلمی میداند که با اشراف به موضوع ساخته شده است و داستان و شخصیتهای فرعیاش به خوبی پرورش یافتهاند و اگرچه فیلم موضوعی جدی چون اعتیاد به الکل را مضمون قرار داده، اما به گمان او به فیلمی افسرده و عبوس تبدیل نشده است. پیتر تراورس، منتقد «رولینگ استونز» نیز سه ستاره از چهار ستارهاش را نثار این فیلم کرده و با تعریف از آن و تحسین موفقیتش در فاصله گرفتن از شوهای تلویزیونی با موضوعی مشابه، نقطه قوت فیلم را در بازی بازیگران آن بهویژه مری الیزابت وینستید میداند. جیمز موترام منتقد «توتال فیلم» نیز با دادن سه ستاره به فیلم با انتقاد از فیلمنامه فیلم که به گمان او نیاز به پرداخت بهتر دارد، بازی بازیگران نقشهای اصلی را ستوده و “خراب” را به عنوان موفقیتی در عرصه دستیابی به واقعگرایی برای کارگردانش ارزیابی میکند.
«خراب» با زمان ۸۱ دقیقه محصول سال ۲۰۱۲ کشور آمریکا است.
مشخصات فیلم
خراب
Smashed
نویسندگان: جیمز پانسولد، سوران بورک
James Ponsoldt, Susan Burke
کارگردان: جیمز پانسولد
James Ponsoldt
بازیگران: مری الیزابت وینستید، آرون پل، اکتاویا اسپنسر، مری کی پلیس
Mary Elizabeth Winstead, Aaron Paul, Octavia Spencer, Mary Kay Place
پیشپرده فیلم «خراب» (Smashed) ساخته جیمز پانسولد