بابک مینا ـ ماه‌هاست که بیشتر مسئولان اقتصادی کشور فشار تحریم‌های اقتصادی را به رسمیت شناخته‌اند و میزان آسیب‌های آن را سبک و سنگین می‌کنند.
از سویی دیگر فعالان کارگری نیز به طور مداوم بر این نکته تاکید می‌کنند که نوک پیکان تحریم آنان را نشانه رفته است. با این همه هستند مدیران اقتصادی که تحریم اقتصادی را نه یک تهدید بلکه فرصتی برای رشد می‌دانند. برای آنان واقعیت‌های خشن اقتصادی کشور نشان از رشد و توسعه دارد.
همایش اقتصاد مقاومتی: تحریم فرصتی برای رشد
روز چهارشنبه در محل سالن اجتماعات ساپکو، همایشی با عنوان «اقتصاد مقاومتی، مدیران صنعتی و بسیج کارخانجات» برگزار شد. در این همایش سردار نقدی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین نیز حضور داشت و سخنرانی کرد.
از جمله سخنرانان این همایش جواد نجم‌الدین مدیرعامل ایران‌خودرو بود. او در سخنان خود به طور مفصل از اثرات مثبت تحریم‌های اقتصادی سخن گفت. به گزارش خبرگزاری مهر، نجم‌الدین در سخنان خود تاکید کرد که ۲۰۶ ساخت داخل، طراحی موتور ملی، ساخت قالب‌های بزرگ بدنه خودرو و خودکفایی در تولید موتورهای کم‌مصرف از اثرات مثبت تحریم‌های اقتصادی بوده است.
وی در بخشی دیگر از سخنانش تاکید کرد: «با وجود تحریم‌های سنگین، همین که کارگران، چرخه اقتصاد و تولید را همچنان در حرکت نگهداشته‌اند و اجازه نداده‌اند دشمن از این فرصت استفاده کند، بارزترین نقش بسیج کارگری در جنگ اقتصادی است.»
او در پایان صحبت‌هایش به این نکته اشاره کرد که «تمامی بسیجیان پرتلاش عرصه تولید و صنعت مصمم هستند تا در کنار کارفرمایان و کارآفرینان فهیم در تحقق منویات مقام معظم رهبری و جهاد اقتصادی همت گمارند و بار دیگر دین خود را در جهاد و مبارزه مقدس با تهاجم اقتصادی استکبار جهانی ادا کنند».
ظاهراً درباره اثرات تحریم توافقی وجود ندارد و بعضی از مدیران اقتصادی و بسیجیان عرصه تولید آن را فرصتی برای رشد بیشر می‌دانند.
مشکلات واحدهای تولیدی
حقوق ۳۰ هزار بازنشسته ذوب آهن اصفهان مدت‌هاست که به تعویق افتاده است. بازنشستگان بارها در برابر کانون بازنشستگان دست به تجمع اعتراض‌آمیز زده‌اند، اما تاکنون نتیجه‌ای نگرفته‌اند.
فعالان کارگری به طور مداوم بر این نکته تاکید می‌کنند که نوک پیکان تحریم آنان را نشانه رفته است. با این همه هستند مدیران اقتصادی که تحریم اقتصادی را نه یک تهدید بلکه فرصتی برای رشد می‌دانند. برای آنان واقعیت‌های خشن اقتصادی کشور نشان از رشد و توسعه دارد.
در یکی از روزهای اخیر، مردی از میان تجمع‌کنندگان به خبرگزاری ایلنا می‌گوید: «این تاخیر‌ها علاوه بر مشکلات اقتصادی که برای خانواد‌ها ایجاد کرده و زندگی روزمره‌مان را مختل کرده، به اعتبار و آبروی یک خانواده بازنشسته ذوب آهن ضربه زده و باعث شده مردم به چشم اقشار ضعیف و کم در آمد به ما نگاه کنند.»
جمعی از کارگران هلی فکس در آستانه بازنشستگی به دلیل انحلال کارخانه بیکار شدند. یکی از کارگران در این زمینه می‌گوید: «کارفرمای کارخانه هلی فلکس ایران در یک اقدام ناگهانی اطلاعیه انحلال کارخانه را بر سردر نگهبانی چسبانده و با معرفی فردی به عنوان مدیر تسویه حساب کارگران، از ورود ۱۲ کارگر رسمی این کارخانه که در شرف بازنشستگی هستند ممانعت به عمل آورده و از آنان خواسته است برای تسویه حساب خود اقدام کنند.» کارگران این کارخانه انحلال آن را صوری می‌دانند.
حقوق بیش از هزار و ۵۰۰ کارگر دریایی شرکت کشتیرانی، شرکت ملی نفتکش و شرکت کیش راه‌آبی پرداخت نشده است. این کارگران باید حقوق خود را به دلار دریافت کنند. غلامرضا زنگی اهرمی، عضو انجمن صنفی کارگران دریایی می‌گوید: «هنگامی که پرسنل این شرکت‌ها برای دریافت حقوق خود مراجعه می‌کنند به آنها گفته می‌شود که چون دلار نداریم حقوق شما را به ریال و مطابق نرخ بانک مرکزی (هر دلار ۱۲۵۰ ریال) پرداخت می‌کنیم، اما پرسنل از دریافت آن سر باز زده و به این موضوع اعتراض می‌کنند.»
بیش از ۶۰ درصد مطالبات چایکاران از دولت، هنوز پرداخت نشده است. محمد یعقوبی، دبیر خانه کارگر گیلان ضمن انتقاد از عملکرد دولت می‌گوید: «مطالبات چایکاران بالغ بر ۲۸ میلیارد تومان است که مقرر شده بود در دو مرحله پرداخت شود، اما این امر تاكنون محقق نشده است.»
گرانی لوازم یدکی خودروهای سنگین
گرانی وسایل یدکی کامیون و سایر وسایل نقلیه سنگین موجب اعتراض و نگرانی رانندگان شده است. به عقیده فعالان صنفی بخشی از این گرانی ناشی از تحریم‌های اقتصادی است و بخشی دیگر از بی‌توجهی مسئولان و عدم نظارت آنان بر قیمت‌ها ناشی می‌شود.
سرود قاسمی، رئیس انجمن صنفی رانندگان مسافربری برون شهری در این زمینه می‌گوید: «افزایش قیمت لاستیک در حدی است که بعضاً میزان آن به چهار برابر هم می‌رسد. در حالی که تا یکی دو ماه پیش می‌شد هر حلقه لاستیک را با هزینه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی تهیه کرد که هم اکنون قیمت آن به بیش از چهار میلیون تومان رسیده است.»
از طرفی دیگر عدم افزایش کرایه رانندگان ماشین‌آلات سنگین موجب اعتراض و نارضایتی این رانندگان شده است که در هفته‌های گذشته دو نمونه آن را در اعتصاب تانکرداران سوخت و رانندگان بونکر دیدم.
افزایش کار کودکان
بیانیه کمیته هماهنگی: «کارگران و فعالان سیاسی و اجتماعی کشور، درست در شرایطی بازداشت و روانه زندان‌ها می‌شوند که تحت سلطه و حاکمیت سرمایه و در چنبره مناسبات نابرابر و ضدکارگری نظام سرمایه‌داری، خیل میلیونی مزد‌بگیران، زیر شدیدترین فشارهای اقتصادی و معیشتی قرار گرفته و مشکلات و گرفتاری‌های آنان به شکل روزافزونی در حال گسترش است.»
یک از پیامدهای شرایط تحریم و وضعیت نامناسب اقتصادی افزایش کار کودکان است. سعیده نورمحمدی، فعال حقوق کودک در این زمینه می‌گوید: «خانواده‌های فقیری كه در شرایط دشوار اقتصادی امكان یافتن چند شغل را برای گذران زندگی ندارند، به ناچار فرزندان‌شان را زودتر وارد بازار كار می‌كنند.»
با بالا رفتن هزینه‌های تولید کارفرما باید به نیروی کار جایگزین فکر کند که این نیرو معمولاً کودکان هستند. جاوید سبحانی، فعال حقوق کودکان کار در این زمینه به ایلنا می‌گوید: «اگر به فضای تولید نگاه کنیم با توجه به مشکلات اقتصادی موجود متوجه می‌شویم هزینه‌ها بسیار افزایش پیدا کرده است و از آنجایی که کارفرما طبق قانون کار نمی‌تواند حقوق کارگر را چندان کاهش دهد به نیروی کار جایگزین روی می‌آورد. نیروی کار جایگزینی که بیشترین آنها کودکان هستند، از شمول قانون کار خارجند و به عناوین مختلف تحت بهره‌کشی قرار می‌گیرند و بخشی از آنها در کارگاه‌های غیر قانونی که خارج از نظارت وزارت خانه هستند مشغول به کار می‌شوند.»
سبحانی در ادامه صحبت‌هایش به تبعات رعایت نشدن سه‌جانبه‌گرایی اشاره می‌کند و می‌گوید در اکثر کشورهای دنیا تلاش بر این است که کارفرمایان، کارگران و دولت نقشی مساوی در مذاکرات داشته باشند. در واقع می‌توان گفت کار کودکان یکی از ده‌ها پیامد خاموش بودن صدای صنفی ـ سیاسی کارگران در جامعه ماست.
بیانیه کمیته هماهنگی: کارگران به چه علت باید زندانی و کشته شوند؟
کمیته هماهنگی برای کمک به ایجاد تشکل‌های کارگری با صدور بیانیه‌ای زندانی شدن کارگران را محکوم کرد و از زندانیان سیاسی حمایت کرد.
در این بیانیه آمده است: «کارگران و فعالان سیاسی و اجتماعی کشور، درست در شرایطی بازداشت و روانه زندان‌ها می‌شوند که تحت سلطه و حاکمیت سرمایه و در چنبره مناسبات نابرابر و ضدکارگری نظام سرمایه‌داری، خیل میلیونی مزد‌بگیران، زیر شدیدترین فشارهای اقتصادی و معیشتی قرار گرفته و مشکلات و گرفتاری‌های آنان به شکل روزافزونی در حال گسترش است.»
همچنین این بیاینه با اشاره به کشته شدن ستار بهشتی در زندان، به زندانی بودن فعالان کارگری و اجتماعی و سیاسی همچون پدرام نصرالهی، رضا شهابی، بهنام ابراهیم‌زاده، محمد جراحی، فریبرز رئیس‌دانا، شاهرخ زمانی، نسرین ستوده، رسول بداقی نیز اعتراض کرده است.