بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همراه با آخرین گزارش خود درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران، یک گزارش تکمیلی را مبنی بر عدم همکاری مقامات جمهوری اسلامی با آژانس و کوتاهی ایران در تامین دسترسی بازرسان این سازمان، به شورای حکام ارائه خواهد کرد. طبق این گزارش آژانس خواهان دسترسی به حداقل یک سایت هسته‌ای اعلام‌نشده ایران است.
خبرگزاری رویترز به نقل از منابع نزدیک به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعلام کرد آژانس قصد دارد علاوه بر گزارش معمول از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، گزارشی جداگانه را مبنی بر عدم همکاری جمهوری اسلامی با آژانس ارائه کند.
رویترز با اتکا به اظهارات چندین دیپلمات نزدیک به آژانس نوشت: «سازمان نظارتی سازمان ملل متحد که بر توافق هسته‌ای برجام نظارت دارد، قصد دارد تهران را به‌خاطر خودداری از دادن دسترسی به یک یا چند سایت هسته‌ای مدنظر آٰژانس توبیخ کند.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هر سه‌ماه یک‌بار گزارشی از فعالیت‌های اتمی و پایبندی ایران به توافق هسته‌ای برجام به شورای حکام ارائه می‌دهد. این گزارش قرار است سه‌شنبه ۳ مارس/۱۳ اسفند در دسترس این شورا قرار بگیرد، اما به گفته یک دیپلمات، آژانس برای نخستین بار همزمان گزارش دومی را نیز درباره عدم همکاری عمومی مسئولان جمهوری اسلامی با آژانس و به صورت مشخص، ندادن دسترسی به سایت‌های مدنظر آژانس ارائه خواهد کرد.
گزارش رویترز از تغییر سیاست آژانس در قبال ایران خبر می‌دهد. یکی از دیپلمات‌های کشورهای عضو شورای حکام با اشاره به رافائل گروسی، مدیرکل آرژانتینی آژانس، گفت: «پیام عمومی [گزارش] این است: کلانتر جدیدی به شهر آمده». رافائل گروسی پس از درگذشت یوکیا آمانو، مدیرکل پیشین آژانس، در اکتبر ۲۰۱۹ با حمایت ایالات متحده آمریکا و برزیل به این سمت انتخاب شد.
گفته می‌شود مدیرکل جدید درباره ایران سختگیری بیشتری اعمال خواهد کرد. یک منبع رویترز گفته است آمانو به‌رغم اعمال فشار بر به ایران برای دادن دسترسی سریع به بازرسان آژانس فشار، از مقابله علنی با جمهوری اسلامی خودداری می‌کرده و آژانس تحت ریاست او برای مدتی جلوی پیگیری ادعای بینامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل درباره «انبار مخفی هسته‌ای» در ایران، مقاومت کرده بود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل ۵ مهر ۱۳۹۷ / ۲۷ سپتامبر ۲۰۱۸ در نشست مجمع عمومی سازمان ملل ادعا کرده بود که ایران یک «انبار مخفی هسته‌ای» در کوچه ماهر در منطقه تورقوزآباد تهران در نزدیکی یک قالیشویی ساده دارد. مقامات ایران در واکنش به اظهارات او، وجود انبار سری هسته‌ای در تهران را رد کردند و آن را «یک شو و نمایش جدید» خواندند. با این‌وجود، دولت آمریکا از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست تا این موضوع را بررسی کنند و سرانجام آژانس در گزارش دوشنبه ۲۰ آبان / ۱۱ نوامبر این موضوع را تایید و اعلام کرد: «آژانس آثاری از اورانیوم طبیعی که با دخالت انسانی درست شده را در سایتی در ایران که به این سازمان اعلام نشده، یافته است.»
ایران هنوز در این‌باره توضیح قانع‌کننده‌ای به آژانس ارائه نکرده است و پیشتر نیز از ورود یکی از بازرسان آژانس به تاسیسات هسته‌ای نطنز جلوگیری کرده بود.
یک دیپلمات اروپایی در همین زمینه به رویترز گفت: «گزارش دوم درباره مسائل حفاظتی مرتبط با سایت‌هایی ست که آژانس به آن‌ها دسترسی ندارد. ما از دو مورد آن اطلاع داریم اما نمی‌دانیم آژانس هر دو مورد را در گزارش خود آورده یا نه».
بقیه دیپلمات‌ها بدون اشاره به جزئیات بیشتر گفته‌اند آژانس بین‌المللی هسته‌ای خواهان دسترسی به حداقل یک یا چند سایتی‌ست که اسرائیل در گزارش خود از آن‌ها نام برده است.
سخنگوی آژانس اما از اظهارنظر درباره این مسئله خودداری کرده است.
سرویس‌های اطلاعاتی ایالات متحده و اسرائیل، و آژانس بین‌المللی معتقدند ایران یک برنامه مخفی هسته‌ای را برای دستیابی به تسلیحات اتمی دنبال می‌کند که مدتی پیش از برجام متوقف شده است. ایران این برنامه را تکذیب می‌کند. با این‌حال پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، اعمال تحریم‌های سنگین و سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران، در پنج‌گام تعهدات خود را به برجام کاهش داده است. همچنین مجلس شورای اسلامی قصد دارد طرح خروج ایران از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) را تصویب کند.
یکی از منابع رویترز گفته است در شرایطی که تهران تقریبا از برجام خارج شده، گزارش جدید آژانس احتمالا جهشی را در ذخیره اتمی ایران نشان خواهد داد. با این‌وجود سطح غنی سازی اورانیوم که از ۳,۶درصد مورد توافق در برجام به ۴,۵ درصد افزایش پیدا کرده، از گزارش قبلی تغییر چندانی نداشته و هنوز تا غنی‌سازی ۲۰ درصدی که جمهوری اسلامی قبل از برجام به آن رسیده بود، فاصله دارد.
مقامات ایران می‌گویند اگر ایالات متحده تحریم‌ها را بردارد حاضر به بازگشت به برجام و مذاکره با کاخ سفید هستند اما آمریکا خواهان یک توافق جدید است.
در همین زمینه: