حسن روحانی به تازگی مدعی شده که دولت او سالانه ۶۰۰ هزار شغل ایجاد کرده است. رقمی که با واقعیت و حتی آمار دستگاه‌های دولتی همخوانی ندارد. معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی شمار مشاغل ایجاد شده در یک سال اخیر را کمتر از ۵۰۰ هزار شغل اعلام و همزمان فاش کرد: بیشتر مشاغل ایجاد شده «غیررسمی» هستند.

راهکار دولت برای کاهش کاذب نرخ بیکاری ایجاد شغل در قالب طرح اشتغال روستایی بوده است، با دستمزد کمتر و بدون برخورداری از بیمه. عکس: آرشیو

اقتصاد ایران گرفتار رکود است و رشد منفی. از نیمه دوم سال ۱۳۹۶ بنگاه‌های تولیدی یک به یک به گل نشستند و شرکت‌های خارجی با تشدید تحریم‌ها و سخت‌گیری دولت آمریکا ایران را ترک کردند. نتیجه این وضعیت موج اخراج و بیکارسازی کارگران بود، روندی که همچنان ادامه دارد.

با این حال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مرکز آمار مدعی شدند نرخ بیکاری کاهش یافته است. در آخرین گزارش، مرکز آمار از کاهش ۱,۲ درصدی نرخ بیکاری و افزایش جمعیت شاغلان خبر داد. این مرکز نرخ بیکاری پاییز امسال را ۱۰,۶ درصد اعلام کرد.

حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران دو روز قبل (دوشنبه ۲۸ بهمن) مدعی شد دولت او در شش سال گذشته ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار شغل ایجاد کرده که به معنای ایجاد سالانه ۶۰۰ هزار شغل است.

حالا اما عیسی منصوری، معاون اشتغال وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از یک واقعیت پرده برداشته است.

او چهارشنبه ۳۰ بهمن تعداد مشاغل ایجاد شده طی یک سال اخیر (پاییز ۱۳۹۷ تا پاییز ۱۳۹۸) را براساس گزارش مرکز آمار ۴۲۸ هزار و برپایه آمار وزارت کار ۴۷۵ هزار شغل اعلام کرد. نکته مهم اما شرایط مشاغل ایجاد شده بود که به گفته منصوری بیشتر آن در بخش «مشاغل غیررسمی» و بدون برخورداری از بیمه ایجاد شده است.

او گفت که بخش زیاد مشاغل ایجاد شده «در حوزه خدمات، همچنین بنگاه‌های خرد و کوچک و بخش اعظمی از آن‌ها غیررسمی است» و طبیعتاً بدون برخورداری از بیمه.

براساس اظهارات معاون اشتغال وزیر کار تنها ۳۸ درصد، یعنی فقط ۱۶۲ هزار از ۴۲۸ هزار شغل ایجاد شده، بیمه شده‌اند و در بخش «رسمی» قرار دارد.

منصوری همچنین گفت که ۱۹۷ هزار شغل جدید در جریان اجرای «طرح اشتغال روستایی» ایجاد شده است. او اما مشخص نکرد این میزان شغل که در یک سال اخیر ایجاد شده از زمان اجرای این طرح بوده است که به سرمایه‌داران و صاحبان بنگاه‌ها این اجازه را می‌دهد تا کارگران را با دستمزد کمتر از حداقل دستمزد تعیین شده و بدون برخورداری از بیمه و مزایای جانبی به کار بگیرند.

به گفته او تا بهمن امسال بیش از ۱۳ هزار و ۳۸۰ میلیارد تومان تسهیلات به طرح‌های اشتغال روستایی تخصیص یافته که از این میزان ۱۰ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان پرداخت شده است. منصوری اما نگفت که چه کسانی تسهیلات مربوط به اشتغال روستایی را دریافت کرده‌اند.

حجت ورمزیاری، عضو هیأت علمی گروه مدیریت و توسعه کشاورزی دانشگاه تهران، پیش از این (۸ آذر ۱۳۹۸) فاش کرده بود که تنها ۲۴۰۰ نفر ۴۴ درصد وام‌ اشتغال روستایی برای طرح‌های بالاتر از نیم میلیارد تومان را دریافت کرده‌اند که نشان می‌دهد «تسهیلات اشتغال روستایی بیشتر به  افرادی که سرمایه‌دار و تاجر بوده‌اند پرداخت شده است».

به گفته او دولت در آمارگیری مشاغل پیش‎بینی شده در طرح‌ها را هم شغل ایجاد شده محسوب می‌کند. این در حالی است که تنها ۲۵ درصد مشاغل پیش‌بینی شده در طرح‌ها ایجاد شده و این به معنای شکست دولت در اشتغال‌زایی است.

بیشتر بخوانید:

گزارش مرکز آمار از نرخ رسمی بیکاری: از هر چهار جوان یک نفر بیکار است