احتمال حمله نظامی ترکیه به منطقه کردنشین سوریه بیشتر میشود. کردها قصد دارند علیه عملیات نظامی ترکیه زنجیره انسانی تشکیل دهند. اقلیم کردستان و ایران نیز واکنش نشان دادهاند.
الجزیره بهنقل از منابع محلی سوریه نوشته است که شهروندان کرد ساکن شمال شرقی سوریه میخواهند در برابر حمله نظامی ترکیه به این منطقه زنجیره انسانی تشکیل دهند و مانع از ورود ارتش ترکیه شوند.
مردم کرد در سنین مختلف «چادرهای بزرگی» برپا کرده و تجمع خود را در شهرهای رأسالعین، تل ابیض و کوبانی آغاز کردهاند.
یکی از فعالان کرد در قمیشلی گفت: «[آنها] میخواهند بهعنوان سپر انسانی بایستند تا از پیشروی ترکیه جلوگیری کنند.»
در قمیشلی نیز صدها نفر در برابر دفتر سازمان ملل تجمع کردند و خواهان واکنش سازمان ملل شدند.
از سوی دیگر مقامات اقلیم کردستان عراق نیز در دیدار با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه از مسکو درخواست کردند تا از کردها در شمال سوریه محافظت کند.
لاوروف روز دوشنبه از عراق و اقلیم کردستان دیدار کرد تا در مورد طیف گستردهای از موضوعات مربوط به روابط دو طرف گفتوگو کند.
اگرچه حزب دموکرات کردستان عراق مدتهاست که با حزب اتحاد دموکراتیک، حزب کردها در شمال شرقی سوریه، روابط خوبی ندارد، اما مقامات اقلیم کردستان از این فرصت استفاده کردند تا از روسیه درخواست کنند که از کردهای سوریه محافظت کند.
دفتر مسعود بارزانی، دبیرکل حزب دموکرات کردستان و و رئیس پیشین اقلیم کردستان در بیانیهای گفته است: «دبیرکل بارزانی نگرانیهای خود را در مورد آینده کردها در سوریه به وزیر امور خارجه روسیه ابراز کرد و از روسیه خواست تا در صورت بروز هرگونه اتفاق یا تحولی، نقش خود را برای جلوگیری از درد و رنج بیشتر مردم کرد در سوریه ایفا کند.»
هوشیار زیباری، وزیر امور خارجه پیشین عراق نیز در دیدار با لاوروف از نگرانیها نسبت به رویدادهای شمال سوریه سخن گفت.
در همین حال، ایران از ترکیه خواست تا حمله به كردهای سوریه را آغاز نكند. تلویزیون حکومتی ایران امروز سهشنبه ۱۶ مهر گزارش داد که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در تماسی با همتای ترک خود، مولود چاووشاوغلو مخالفت تهران را با عملیات نظامی ترکیه در شمال شرقی سوریه اعلام کرد.
ظریف همچنین از ترکیه خواست تا به تمامیت و حاکمیت سوریه احترام بگذارد.
وزارت امور خارجه ایران نیز با انتشار بیانیهای با آغاز هرگونه عملیات نظامی احتمالی در خاک سوریه مخالفت کرد و گفت تهران آمادگی دارد برای رفع نگرانیهای موجود از طریق مسالمتآمیز با مقامات ترکیه و سوریه تماس فوری بگیرد.
این بیانیه همچنین حضور نظامیان آمریکایی در سوریه را «نامشروع» خوانده و گفته است که تصمیم آمریکا مبنی بر خروج نیروهای نظامیاش از سوریه میبایست بسیار زودتر از این رخ میداد.
در این بیانیه همچنین توافق آدنا مبنای مناسبی برای حل بحران کنونی عنوان شده است. توافق آدنا ۲۰ اکتبر ۱۹۹۸ بین ترکیه و سوریه و با نظارت ایران و مصر امضا شد و دو کشور متعهد شدند که از ورود «گروههای تروریستی» به خاک یکدیگر جلوگیری کنند و ارتش ترکیه نیز اجازه یافت تا برای سرکوب گروههایی که تروریست میخواند تنها تا عمق پنج کیلومتری وارد خاک سوریه شود.
محمدجواد ظریف همچنین در یک پیام توئیتری نسبت به جابجایی نیروهای نظامی آمریکا در شمال سوریه واکنش نشان داد و نوشت: «آمریکا یک اشغالگر بیربط در سوریه است. اجازه گرفتن از آن یا تکیه به این کشور برای امنیت بیهوده است.» ظریف نیز در این پیام از توافق آدانا حمایت کرده بود.
ایران، ترکیه و روسیه در چارچوب گروه موسوم به آستانه در مذاکرات مربوط به جنگ داخلی سوریه شرکت دارند. این گروه بهموازات تلاشهای سازمان ملل را برای حل بحران سوریه اقداماتی را در این زمینه صورت داده است.
این اقدامات یک روز پس از آن صورت میگیرد که آمریکا اعلام کرد ترکیه بهزودی عملیات نظامی خود در شمال شرقی سوریه را آغاز میکند و به همین دلیل ایالات متحده نیروهای نظامی خود را از این منطقه خارج میکند. کاخ سفید گفت: «نیروهای مسلح آمریکا نه از این عملیات حمایت میکنند و نه در آن مشارکت میکنند.»
همزمان در شبکههای اجتماعی ویدیوهای تأیید نشدهای منتشر شده که از ورود یگانهای زرهی ارتش ترکیه به خاک سوریه از طریق گذرگاه مرزی کیلیس خبر میدهند. بر اساس این گزارشها، تانکها و خودروهای زرهی ارتش ترکیه وارد منطقه جرابلس شدهاند و در حال حرکت به سمت ریف شمالی منبج هستند. روزنامه «ینیشفق» برخی از این ویدیوها را منتشر کرده است.
ترکیه میخواهد در طول مرز خود با سوریه منطقه امنی به عمق ۳۰ کیلومتر ایجاد کند و پناهجویان سوری را که هماکنون در ترکیه ساکناند به این منطقه منتقل کند.
نیروهای دموکراتیک سوریه متشکل از کردها و عربهای سوری که تاکنون با آمریکا در مبارزه با گروه «دولت اسلامی» (داعش) همکاری کردهاند، عقبنشینی آمریکا از شمال سوریه را پشت کردن آمریکاییها به خود ارزیابی میکنند.
آنها میگویند همه اقشار جامعه در منطقه از جمله کردها، عربها و مسیحیان با حمله احتمالی ترکیه مخالف هستند و از آن بیم دارند که اگر ترکیه به منطقه پا بگذارد «قتلعامهایی صورت گیرد».
با این حال یک مقام بلندپایه کاخ سفید که نام او افشا نشده در یک نشست خبری تلفنی با خبرنگاران اعلام کرده که تصمیم رئیس جمهوری آمریکا برای جابجایی نیروهای نظامی در شمال سوریه به معنای عقبنشینی آمریکا از این کشور نیست.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا نیز شامگاه گذشته بار دیگر با انتشار پبامی ترکیه را تهدید کرد که اگر به سوریه حمله کند، اقتصادش را ویران خواهد کرد.
فواد اوکتای، معاون رئیس جمهوری ترکیه روز سهشنبه طی سخنانی در دانشگاه غازی آنکارا در واکنش به این اظهارات گفت: «کشوری نیستیم که زیر بار تهدید برویم».
وزارت دفاع ترکیه نیز روز سهشنبه با انتشار پیامی در توئیتر رسمی خود اعلام کرد که تدارکات لازم برای عملیات نظامی در شمال سوریه پایان یافته است: «نیروهای مسلح ترکیه به هیچ وجه اجازه ایجاد کریدور تروریستی در مرزهای کشورمان را نخواهند داد، تمامی تدارکات لازم برای عملیات به اتمام رسیده است.
در پیام وزارت دفاع ترکیه آمده است: «ایجاد منطقه امن- کریدور صلح برای برقراری آرامش و ثبات در منطقه و زندگی سوریها در امنیت ضروری است.»
بیشتر بخوانید: